Na ustawę o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym indywidualni inwestorzy czekają od ponad roku. Ustawa ma zrekompensować wzrost z 7 proc. na 22 proc. stawki VAT na materiały budowlane, który nastąpił po przystąpieniu Polski do UE 1 maja 2004 r. Mimo sprzeciwu rządu dwa tygodnie temu Sejm przyjął ustawę. Najprawdopodobniej w piątek swoje poprawki będzie głosował Senat. Mają one usunąć wątpliwości interpretacyjne (pisaliśmy o nich w „GP” 13 lipca br.) i wprowadzić przepisy przejściowe, które umożliwią zwrot części VAT od faktur wystawionych przed 1 stycznia 2006 r., datą wejścia w życie ustawy. Nowe przepisy budzą kontrowersje. Ich krytycy ostrzegają, że UE będzie mogła zarzucić Polsce próbę ominięcia stawki VAT na materiały budowlane. Eksperci są jednak zdania, że takiego zagrożenia nie ma.
Andrzej Dębiec, partner w kancelarii Lovells zwraca uwagę, że VAT jest elementem cenotwórczym, więc zwrot podatku będzie w rzeczywistości refundacją części ceny materiałów budowlanych. – Instytucja ta przypomina subsydiowanie sprzedaży. Należałoby się zastanowić, czy tu nie ma niezgodności z prawem europejskim – mówi A. Dębiec.
Ewentualne obawy rozwiewa opinia Zespołu Prawa Europejskiego Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, którego zdaniem ustawa jest zgodna z prawem wspólnotowym.
Także szef Komitetu Integracji Europejskiej w piśmie przesłanym sejmowej Komisji Finansów Publicznych wyraził opinię, że ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.
Z art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską wynika, że wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Od tej zasady jest jednak wyjątek. Art. 87 ust 2. uznaje, że zgodna ze wspólnym rynkiem jest pomoc o charakterze socjalnym przyznawanym indywidualnym konsumentom pod warunkiem, że przyznawana jest bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów. Zwrot VAT będzie zatem spełniał kryteria tego przepisu.