Niedopuszczalne jest rozliczenie VAT na podstawie kserokopii faktur, nawet jeśli zostały potwierdzone za zgodność przez wystawcę. Kradzież oryginałów faktur i ewidencji podatkowej nie może być też powodem niezastosowania sankcji VAT.
Skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła agencja reklamowa, której organy podatkowe zakwestionowały odliczenie VAT za poszczególne miesiące 1997 r. Spółka rozliczyła VAT, ale nie posiadała oryginałów faktur, które stanowiły podstawę do rozliczenia VAT. W toku postępowania okazało się, że wszystkie faktury wraz z ewidencją podatkową zostały skradzione z auta jednego ze wspólników. Spółka co prawda postarała się o duplikaty faktur oraz kserokopie potwierdzone za zgodność przez wystawcę, ale organ I instancji zweryfikował rozliczenia VAT bez ich uwzględnienia i zastosował sankcję VAT. Izba skarbowa co prawda uznała odliczenia z duplikatów faktur, nie zgodziła się jednak ani na odliczenie z kserokopii, ani na odstąpienie od ukarania sankcją.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który oddalił skargę. Sytuacji nie zmieniła też skarga kasacyjna, w której podatniczka wskazywała, że robiła wszystko żeby udokumentować rozliczenia. Podkreślała także, że organy podatkowe nie powinny karać jej sankcją, skoro faktury zostały utracone bez jej winy.
Jednak NSA skargę oddalił. Przede wszystkim sąd podkreślił, że ocena zastosowania prawa materialnego następuje na tle określonego stanu faktycznego. A tego skarżąca nie kwestionowała. W ocenie sądu organy podatkowe oraz sąd I instancji prawidłowo uznały, że podstawą odliczenia VAT mogą być tylko oryginały lub duplikaty faktur. Tymczasem przepisy nie dopuszczały jako takiego dokumentu kserokopii faktury nawet potwierdzonej za zgodność.
NSA podkreślił, że to nie organ podatkowy, ale podatnik musi zadbać o to, żeby jego dokumentacja była kompletna. Zdziwienie sądu wzbudził fakt, że podatnik był w stanie wyegzekwować potwierdzenie wystawcy faktury za zgodność, a duplikatu już nie. Sąd nie zgodził się też, że w przypadku zdarzeń losowych nie można zastosować sankcji VAT. Do jej zastosowania wystarczy spełnienie przesłanek ustawowych. Powody ich zaistnienia są zaś nieistotne – konkludował NSA. Wyrok jest prawomocny.
Sygn. akt I FSK 124/05
Aleksandra Tarka