Odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych jednostki doliczane są przez bank do tych rachunków. Odsetki takie zazwyczaj stanowią przychód finansowy. Wyjątkiem są odsetki naliczone na wyodrębnionym rachunku bankowym zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zwiększające wysokość tego funduszu.
Odsetki od środków pieniężnych na rachunkach bankowych, w tym również od lokat terminowych, doliczane są przez bank i zwiększają stan środków pieniężnych na rachunku bankowym jednostki. Równolegle zalicza się je do przychodów finansowych, zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.), z wyjątkiem odsetek od środków pieniężnych na wyodrębnionym rachunku bankowym ZFŚS.
Doliczone przez bank do stanu na rachunku bankowym środków pieniężnych odsetki są przychodem podatkowym w okresie ich doliczenia (realizacji). Stanowi o tym art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) oraz art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Zapisy w księgach rachunkowych związane z odsetkami będą następujące:
• Dopisanie przez bank odsetek od środków na rachunkach bankowych (bieżącym i lokat terminowych):
Wn „Rachunek bieżący” lub „Inne rachunki bankowe”
Ma „Przychody finansowe”,
• Dopisanie przez bank odsetek od środków ZFŚS:
Wn „Inne rachunki bankowe”
Ma „Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych”.
Odsetki od lokat środków pieniężnych ustalone przy wycenie na dzień bilansowy księgowane są inaczej. W przypadku gdy dopisanie odsetek przez bank nastąpi po dniu bilansowym, to przy wycenie bilansowej należy ustalić część odsetek za okres trwania lokaty do dnia bilansowego. Odsetki te ujmuje się wówczas jako rozliczenia międzyokresowe, a drugostronnie zalicza do przychodów finansowych. Ewidencja tak naliczonych odsetek wygląda następująco:
• Kwota odsetek naliczonych przez jednostkę w związku z wyceną lokaty na dzień bilansowy:
Wn „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”
Ma „Przychody finansowe”.
Odsetki te, nie powodując zwiększenia stanu środków pieniężnych na rachunku lokaty terminowej i w związku z tym nie są uznawane za przychód podatkowy. W tej sytuacji, po dniu bilansowym, w następnym roku obrotowym dokonuje się następujących zapisów:
• Kwota odsetek dopisanych przez bank za okres trwania lokaty, czyli cała suma odsetek za okres trwania lokaty:
Wn „Inne rachunki bankowe”
Ma „Przychody finansowe”,
• Storno odsetek naliczonych przez jednostkę w związku z wyceną lokaty na dzień bilansowy zapisem ujemnym:
Wn „Pozostałe rozliczenia międzyokresowe”
Ma „Przychody finansowe”.
Barbara Kołodziej