Minister finansów może zaniechać poboru podatku od Polaków pracujących w Anglii. Musi jednak istnieć ważny interes społeczny lub ważny interes podatników. Zdaniem MF przesłanki te nie występują. Z opinią tą nie zgadzają się eksperci.
Polacy pracujący w Wielkiej Brytanii po powrocie do kraju muszą dopłacać podatek. Zazwyczaj jest to 20, a nawet 30 proc. Jest jednak wyjście z tej patowej sytuacji. Można zmienić umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania – choć to długa i skomplikowana procedura. Jeśli zostałoby wybrane to rozwiązanie przy rozliczaniu dochodów za 2005 rok, podatnicy na poprawę sytuacji nie mają co liczyć. Minister finansów może jednak wydać rozporządzenie o zaniechaniu poboru podatku m.in. od Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii. Aby rozporządzenie mogło zostać wydane, musi istnieć ważny interes społeczny lub ważny interes podatnika. Do tego rozwiązania nie kwapi się jednak Ministerstwo Finansów.
Zdaniem Mirosława Barszcza, wiceministra finansów, w przypadku Polaków pracujących w Anglii trudno znaleźć ważny interes, czy to społeczny czy podatników.
– Oczywiście w interesie wszystkich podatników jest niepłacenie podatków, ale nie o taki interes podatnika przecież chodzi! Minister finansów musi podejmować decyzje w granicach prawa. Inaczej musi liczyć się z tym, że może stanąć przed Trybunałem Stanu – wyjaśnia Mirosław Barszcz. Jednocześnie dodaje, że problem z płaceniem podatków przez Polaków pracujących w Anglii polega nie na tym, że muszą je płacić również w Polsce, ale na tym, że nie byli wcześniej świadomi takiego obowiązku. Zmiana sytuacji Polaków pracujących za granicą wymaga jego zdaniem zmian w ustawie.
Szybka procedura
Według Mariusza Gumoli, prawnika z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, z uwagi na długą procedurę zmiany umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, wydaje się, iż jedynym sposobem na szybkie rozwiązanie problemu związanego z obowiązkiem zapłaty w Polsce podatku od dochodów osiąganych przez polskich rezydentów w Wielkiej Brytanii jest wydanie przez ministra finansów rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku od tych dochodów.
– Należałoby się jednak zastanowić, czy takie rozporządzenie nie powinno dotyczyć również podatników osiągających dochody w innych państwach, dla których również właściwa jest metoda odliczenia proporcjonalnego. Znajdują się oni w analogicznej sytuacji jak rodacy zarobkujący w Wielkiej Brytanii – argumentował nasz rozmówca.
Zdaniem Dariusza Bednarskiego, dyrektora departamentu doradztwa podatkowego HLB Frąckowiak i Wspólnicy, minister finansów ma prawo zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie.
– Wątpliwe konstytucyjnie wydaje się zaniechanie poboru wyłącznie dla grupy podatników uzyskujących dochody w Wielkiej Brytanii z pominięciem tych, którzy uzyskują dochody w innych krajach, w relacjach z którymi obowiązują te same zasady unikania podwójnego opodatkowania, np. USA – dodaje.
Ustawodawca może pomóc
– Oprócz zmiany umowy polsko-angielskiej jedno rozwiązanie leży w gestii polskiego ustawodawcy, czyli Sejmu, który mógłby wprowadzić stosowne zwolnienie podatkowe bezpośrednio do treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – uważa dr Janusz Fiszer, partner w Kancelarii Prawnej White & Case i adiunkt Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zdaniem wydanie stosownego rozporządzenia przez ministra finansów jest rozwiązaniem lepszym, gdyż jest zdecydowanie szybsze niż dość czasochłonna nowelizacja ustawy o PIT.
– Takie rozwiązanie powinno mieć zastosowanie do wszystkich państw, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a które przewidują metodę odliczenia proporcjonalnego – wyjaśnia dr Janusz Fiszer. Problem, który dziś jest widoczny w przypadku umowy z Wielką Brytanią, wkrótce wystąpi również w relacjach z innymi państwami Unii Europejskiej, które stopniowo zniosą ograniczenia w zatrudnianiu pracowników z Polski.
POSTULUJEMY
Minister finansów może i powinien wydać rozporządzenie o zaniechaniu poboru podatku od Polaków pracujących w Anglii.
Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl