Wspólnik spółki cywilnej może występować w postępowaniu podatkowym za pośrednictwem pełnomocnika, i to nawet wtedy, gdy pełnomocnictwo ustanowił jeszcze przed zawarciem umowy spółki.
Przepisy podatkowe nie zawierają szczegółowych regulacji zasad reprezentacji wspólników spółki cywilnej w postępowaniu podatkowym. Dlatego, na podstawie art. 135 Ordynacji podatkowej, zastosowanie będą miały przepisy prawa cywilnego.
Ponieważ spółka cywilna nie jest osobą prawną, co do zasady może być reprezentowana przez każdego wspólnika, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Dlatego wspólnik ma prawo do samodzielnego reprezentowania nowo powstałej spółki, w tym również do samodzielnego wykonywania czynności w jej imieniu w postępowaniu podatkowym. Jeśli zaś wspólnik może taką czynność wykonywać osobiście, to ma również prawo posłużyć się pełnomocnikiem. Pamiętajmy, że udzielając pełnomocnictwa mocodawca składa jednostronne oświadczenie woli, którego treścią jest upoważnienie określonej osoby do dokonania w jego imieniu – jako mocodawcy – i ze skutkiem prawnym określonym w tym pełnomocnictwie czynności prawnych.
Jeśli wyznaczenie pełnomocnika nastąpi jeszcze przed podpisaniem umowy spółki, to później nie będzie konieczne ponowne jego ustanawianie, jeżeli wcześniej ustanowiony pełnomocnik był upoważniony do zastępowania swego mocodawcy w każdym postępowaniu i przed wszystkimi organami. Na takim stanowisku stanął również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 marca 2005 r. (sygn. akt FSK 1846/04). Jak zauważył NSA, w takim przypadku wystarczy, że treść pełnomocnictwa nie będzie ograniczała się do już toczących się postępowań. Wówczas możliwe będzie przyjęcie, że na podstawie tak udzielonego pełnomocnictwa umocowany będzie mógł działać we wszystkich postępowaniach, także tych, które toczyć się będą w przyszłości. Innymi słowy, wspólnik upoważniony do działania w imieniu spółki na podstawie art. 866 kodeksu cywilnego mógł występować w postępowaniu podatkowym dotyczącym spółki również z pomocą pełnomocnika, którego ustanowił przed zawarciem umowy spółki.
Można być zatem pełnomocnikiem osoby, która dopiero później stała się reprezentantem spółki cywilnej.
Nie byłaby natomiast możliwa sytuacja, w której pełnomocnictwo zostałoby ustanowione przez daną osobę, ale do reprezentowania w przyszłych postępowaniach jeszcze nieutworzonej spółki, która powstałaby dopiero w terminie późniejszym.
WAŻNE
Możliwe jest, by pełnomocnik, składając konkretne pisma, działał w imieniu wspólnika, a nie spółki, mimo że jego działania będą wywoływały również skutki dla samej spółki.
Edyta Wereszczyńska