Jeśli dochody np. z wynajmu mieszkania otrzymuje małoletnie dziecko, ale rodzice nimi dysponują, to muszą oni wypełnić PIT, w którym te dochody wykażą.
Konieczność doliczania dochodów dzieci do własnych wynika z art. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, osoby, które wychowują małoletnie dzieci (lub dziecko), zarówno własne, jak i przysposobione, powinny dochody tych dzieci doliczyć do własnych dochodów wykazanych w zeznaniu rocznym. Zrobią tak jednak tylko wtedy, gdy przysługuje im prawo dysponowania dochodami dzieci. Prawa takiego nie będą miały np. osoby pozbawione przez sąd władzy rodzicielskiej.
Nie wszystkie jednak dochody, jakie uzyskują dzieci, trzeba wykazywać w PIT. Rodzice nie wykazują we własnym zeznaniu dochodów z pracy dzieci, a także ze stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych dzieciom do swobodnego użytku. Oznacza to, że jeśli małoletnie dziecko osiąga takie dochody, należy złożyć odrębne zeznanie na imię i nazwisko dziecka. Zeznanie takie wypełniają jednak i podpisują w imieniu dziecka rodzice.
Zasady te dotyczą jednak wyłącznie dzieci małoletnich, a więc takich, które nie ukończyły jeszcze 18 lat. Jeśli dziecko ukończy 18 lat, z dochodów uzyskanych w ciągu roku będzie musiało rozliczyć się samodzielnie. Bez znaczenia pozostanie źródło i wysokość dochodów.
Załącznik do zeznania
Dochody małoletnich dzieci podlegające łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców należy wykazać w załączniku PIT-M. Nie jest to skomplikowany formularz. Wpisuje się w nim przychód, koszty uzyskania tego przychodu, dochód (lub stratę), a także zaliczki od uzyskanych przez małoletnie dziecko przychodów z rent krajowych i zagranicznych, najmu lub dzierżawy, praw majątkowych, a także innych przychodów podlegających łącznemu opodatkowaniu z przychodami rodziców. Po wypełnieniu załącznika PIT-M rodzice muszą wynikający z niego dochód oraz sumę zaliczek przenieść do odpowiednich pozycji zeznania PIT-36. Służą do tego pozycje od 125 do 128.
Formularz dla opiekuna
Obowiązek doliczenia dochodów małoletnich dzieci do swoich własnych mają tylko osoby wychowujące własne dzieci lub dzieci przysposobione. Takiego obowiązku nie mają np. dziadkowie lub inni krewni, którzy wyrokiem sądu zostali zobowiązani do wychowywania dzieci w przypadku np. śmierci ich rodziców. W takim przypadku, gdy dziecko uzyskało jakiś dochód, konieczne jest złożenie w jego imieniu odrębnego zeznania. Zasady te dotyczą również rodzin zastępczych.
PRZYKŁAD: DOCHODY Z NAJMU MIESZKANIA
Rodzice wynajmują mieszkanie odziedziczone przez ich syna po zmarłym dziadku. Syn ma 12 lat. Roczny dochód z wynajmu wynosi 18 000 zł i otrzymuje go dziecko. Pieniędzmi dysponują jednak rodzice. W takim przypadku istnieje konieczność rozliczenia się z uzyskanych dochodów. Rodzice powinni więc doliczyć do swoich dochodów te, które uzyskało dziecko, i wykazać je w PIT-36. Poza wypełnieniem zeznania, konieczne będzie jeszcze wpisanie kwot dochodu uzyskanego przez dziecko w załączniku PIT-M.
Anna Wojda