NOWE PRAWO
Od 1 stycznia 2007 r. zmieniły się przepisy ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), dotyczące opodatkowania darowizn dokonywanych wśród najbliższej rodziny.
Zgodnie z dodanym art. 4a, zwolnione z podatku jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Zwolnieniem objęte są m.in. darowizny nieruchomości, ale też środków pieniężnych. Aby jednak skorzystać ze zwolnienia, trzeba poinformować o fakcie otrzymania darowizny organy podatkowe. Podatnik ma na to miesiąc od dnia powstania obowiązku podatkowego. Gdy otrzymuje darowiznę pieniężną, konieczne jest przekazanie środków przelewem albo przekazem pocztowym.
Korzyść podatkowa
Z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jednakowo traktowana jest darowizna mieszkania, jak i środków pieniężnych. Podatnicy nie mogą jednak zapominać o przepisach ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), które uległy zmianie w zakresie zwolnień dotyczących zbywania nieruchomości.
Zwolnione z podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia własności lub praw majątkowych dotyczących nieruchomości mieszkalnych, jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.
Jak zatem sprawdzić, czy w kręgu najbliższej rodziny bardziej korzystna podatkowo będzie sprzedaż mieszkania i przekazanie tej darowizny, czy też darowanie mieszkania, a następnie jego sprzedaż przez obdarowanego?
Ważne 5 lat własności
Zdaniem Elżbiety Koper, doradcy podatkowego z kancelarii Hogan&Hartson, to, który sposób przeprowadzenia transakcji będzie bardziej opłacalny, zależy przede wszystkim od tego, jaki jest stan prawny nieruchomości. Sławomir Łuczak, radca prawny z kancelarii Sołtysiński, Kawecki i Szlęzak, dodaje, że dla oceny, które z rozwiązań jest bardziej korzystne, niezbędne jest zbadanie okoliczności danej sprawy.
- Jeżeli od końca roku, w którym dotychczasowy właściciel nabył lub wybudował nieruchomość, upłynęło 5 lat, wówczas korzystniej jest, aby to on dokonał sprzedaży nieruchomości, a następnie przekazał środki pieniężne w formie darowizny na rzecz członka rodziny - zauważa Elżbieta Koper.
- W takim przypadku nie zapłacimy podatku dochodowego od przychodu wynikającego z takiej sprzedaży - dodaje Bartosz Głowacki, konsultant podatkowy z MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy.
Gdy 5-letni termin liczony od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, upływa później niż za 12 miesięcy, korzystniej jest przekazać bliskiemu budynek lub lokal w formie darowizny. Obdarowany po upływie 12 miesięcy od zameldowania się na pobyt stały będzie mógł sprzedać nieruchomość bez podatku. Jeżeli nie jest możliwe, aby obdarowany zameldował się w otrzymanym budynku lub lokalu na pobyt stały, darczyńca powinien odczekać 5 lat liczone od końca roku, w którym nabyto lub wybudowano nieruchomość, i po upływie tego okresu sprzedać nieruchomość, a środki pieniężne przekazać krewnemu.
Pośpiech niewskazany
Marcin Stanisław Fotel z Kancelarii Salans zauważa, że nie bez znaczenia dla obciążeń podatkowych jest kolejność dokonywanych przez podatnika czynności. Jeśli wkrótce po otrzymaniu mieszkania obdarowany zdecyduje się na jego sprzedaż, uzyskany w ten sposób dochód będzie podlegał opodatkowaniu 19-proc. podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Gdy obdarowanym będzie małżonek, zstępny, wstępny, rodzeństwo, ojczym lub macocha darczyńcy, otrzymana przez niego darowizna nie będzie opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn.
Jeśli zatem przedmiotem sprzedaży będzie mieszkanie kupione po 1 stycznia 2007 r., korzystniejsza - zdaniem naszego rozmówcy - będzie najpierw sprzedaż mieszkania, a następnie darowizna pieniężna dla bliskich. Podstawa opodatkowania dochodu ze sprzedaży mieszkania, a w konsekwencji łączny koszt podatkowy obu transakcji (tj. sprzedaży i darowizny) w większości przypadków będzie niższy, jeśli tej sprzedaży dokona dotychczasowy właściciel, niż wtedy, gdy najpierw dojdzie do darowizny mieszkania, a dopiero później jego sprzedaży przez obdarowanego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Edyta Wereszczyńska