Spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie zaświadczenia o ustanowienie przedstawicielem podatkowym. Urząd skarbowy odmówił, ponieważ spółka nie spełniła warunku terminowego rozliczania podatku od towarów i usług oraz innych podatków stanowiących dochód budżetu państwa przez ostatnie 24 miesiące. Warunek taki określa par. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów w sprawie przedstawiciela podatkowego z 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. z 2004 r. nr 66, poz. 609). Urząd stwierdził nieterminowe rozliczenie w sierpniu 2005 r.
Zarzut niekonstytucyjności
Spółka złożyła zażalenie do dyrektora izby skarbowej, zarzucając naruszenie art. 15 ust. 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54,poz. 535 z późn. zm.), art. 120 Ordynacji podatkowej oraz art. 2, 7 i 92 konstytucji. Dyrektor izby utrzymał w mocy decyzję.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego spółka podkreśliła, że rozporządzenie ministra powoduje sprzeczność z konstytucją. Organy powinny wziąć pod uwagę jedynie przepisy art. 15 ust. 8 ustawy o VAT, a nie rozporządzenia. Podczas rozprawy pełnomocnik skarżącej argumentował, że zgodnie z art. 92 konstytucji, delegacja ustawowa do rozporządzenia musi zawierać szczegółowe uzasadnienie, zakres spraw i wytyczne dotyczące treści. W przekonaniu spółki, w ustawie jest jedynie zakres spraw, nie ma natomiast wytycznych. Trudno ponadto uznać, że wytyczne są szczegółowe. Pełnomocnik zwrócił się z pytaniem, czy nie zachodzi konieczność zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem: czy art. 15 ust. 10 ustawy o VAT pozostaje w zgodzie z art. 90 konstytucji?
Pełnomocnik dyrektora Izby stwierdził natomiast, że uchybienie spółki było ewidentne i nie można mówić o niekonstytucyjności rozporządzenia.
WSA po rozpoznaniu oddalił skargę. Sąd nie podzielił wątpliwości konstytucyjnych. Stwierdził, że sposób delegacji ustawowej odpowiada konstytucji i nie ma podstaw do skierowania zapytania do Trybunału Konstytucyjnego.
Wymagana wiarygodność
Odnośnie do meritum, sąd uznał, że prawodawca wskazał, jakie należy spełnić warunki, aby zostać przedstawicielem podatkowym. Spełnienie warunków określonych w rozporządzeniu oznacza, że przedstawiciel podatkowy jest wiarygodny, a zatem będzie mógł zapewnić prawidłowość rozliczeń. Prawodawca uznał, że takie wymogi dodatkowe musi spełnić podmiot, który chce być przedstawicielem i nie może tu być dowolności. Organy musiały więc zastosować rozporządzenie. Wyrok jest nieprawomocny (sygn. akt III SA/Wa 3372/06).
Skutki utraty uprawnień
Zdaniem eksperta pragnącego zachować anonimowość, przedstawicielstwo podatkowe nie jest istotną częścią działalności spółek doradztwa podatkowego. Z kolei Grzegorz Młodzieniak z BPG Consulting zapytany o konsekwencje braku uprawnień do przedstawicielstwa, odpowiedział, że przedstawiciel podatkowy jest powoływany tylko do dokonywania rozliczeń w imieniu podatnika.
- Jeżeli traci uprawnienia z tego tytułu, to nie może reprezentować również innych klientów, nie może dokonywać ich rozliczeń - powiedział Gazecie Prawnej. Ponadto, jeśli przedstawiciel przestaje spełniać warunki rozporządzenia, musi powiadomić o tym podatników. Umowy zawarte jednak przed dniem utraty uprawnień zachowują ważność i wobec tych podatników spółka doradcza może być przedstawicielem.
KTO USTANAWIA PRZEDSTAWICIELA PODATKOWEGO
Przedstawicielstwo podatkowe dotyczy firm i osób z UE, które nie posiadają stałej siedziby w Polsce, a realizują operacje finansowe i ciąży na nich obowiązek zarejestrowania w Polsce. W takiej sytuacji muszą ustanowić przedstawiciela podatkowego.
Łukasz Zalewski