Nowe rozporządzenie w sprawie wzorów zeznań i informacji podatkowych PIT
Nowe rozporządzenie zastąpi aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2019 r. w sprawie wzorów zeznań podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. poz. 2434 oraz z 2020 r. poz. 2418).
Nowe rozporządzenie ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Jednak wzory zawarte w tym nowym rozporządzeniu będą miały zastosowanie do uzyskanych dochodów lub poniesionych strat od dnia 1 stycznia 2021 r. Jeżeli zdarzy się, że przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) zostanie złożone według dotychczasowego wzoru, to w takim przypadku uznaje się za prawidłowe zastosowanie wzoru obowiązującego przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia.
PIT 2021/2022 - wzory formularzy PIT
Nowe rozporządzenie określi wzory następujących formularzy podatkowych PIT:
1) zeznań o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37, PIT-38 i PIT-39
2) załączników do zeznań PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37, PIT-38 i PIT-39:
a) informacji o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym (PIT/B),
b) informacji o odliczeniu od podstawy obliczenia podatku kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową w roku podatkowym (PIT/BR),
c) informacji o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w roku podatkowym (PIT/D),
d) informacji o wysokości dochodu (straty) z działów specjalnych produkcji rolnej w roku podatkowym (PIT/DS),
e) informacji o wysokości dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w roku podatkowym (PIT/IP),
f) informacji o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców w roku podatkowym (PIT/M),
g) informacji o środkach trwałych oraz podstawie opodatkowania składanej przez podatnika obowiązanego do zapłaty podatku, o którym mowa w art. 30g ustawy, za rok podatkowy (PIT/MIT),
h) informacji o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym (PIT/O),
i) informacji o wysokości wartości rynkowej składnika majątku tymczasowo przeniesionego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za rok podatkowy (PIT/PM),
j) informacji o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej, prowadzonej przez podatników korzystających ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy, osiągniętego (poniesionej) w roku podatkowym (PIT/Z),
k) informacji o wysokości dochodów/przychodów z zagranicy i zapłaconym podatku w roku podatkowym (PIT/ZG), stanowiący załącznik nr 18 do rozporządzenia,
l) informacji o wierzytelnościach i zobowiązaniach zmniejszających lub zwiększających podstawę obliczenia podatku (stratę), wynikających z transakcji handlowych (PIT/WZ),
m) informacji o wysokości dochodu osiągniętego z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub – 3 – na podstawie decyzji o wsparciu (PIT/SE).
Jakie zmiany w formularzach PIT?
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu nowego rozporządzenia, dla potrzeb rozliczenia rocznego za 2021 r. ww. wzory wymagają modyfikacji polegającej na uwzględnieniu zmian przepisów, które determinują sposób rozliczenia dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r.
Wzory formularzy projektowane niniejszym rozporządzeniem uwzględniają zmiany wprowadzone:
1. ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2123). Polegają one między innymi na:
- rozszerzeniu zakres zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT (tzw. zerowy PIT dla młodych). Od 1 stycznia 2021 r. wolne od podatku są zarówno przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT, a także przychody z tytułu odbywania praktyk absolwenckich oraz staży uczniowskich, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Konsekwencją tej zmiany jest dodanie kolejnego wiersza w części D zeznania PIT-36 i w części C PIT-37 przeznaczonego do wpisania przychodów z praktyk absolwenckich i staży uczniowskich, które są objęte zakresem zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. Dodatkowo w zeznaniach PIT-36 i PIT-37 dodano po jednej nowej pozycji w wierszu „Inne źródła (…)” w częściach ”DOCHODY I STRATY PODATNIKA” oraz „DOCHODY I STRATY MAŁŻONKA”. Pozycje te przeznaczone są do wpisania kwoty przychodów z praktyk absolwenckich i staży uczniowskich, które nie są objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT;
- rozszerzeniu zakresu odliczenia darowizn przekazywanych na przeciwdziałania COVID-19, o których mowa w art. 52n ustawy PIT oraz art. 57b ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz przekazanych w formie tabletów i laptopów, o których mowa w art. 52x ustawy PIT oraz art. 57e ustawy o ryczałcie. W odniesieniu do darowizn przekazanych w 2021 r. odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% darowizny albo 100% darowizny (nie ma odliczenia w wysokości 200% darowizny). Zmiana ta wymaga modyfikacji załącznika PIT/O poprzez zmianę opisu po tytule części D „INFORMACJA O PRZEKAZANYCH DAROWIZNACH ORAZ O OBDAROWANYCH”.
- wprowadzeniu nowego podmiotu, na którym ciążą w określonych przypadkach obowiązki płatnika - spółki nieruchomościowej, w związku z dochodem uzyskanym przez podatników z przeniesienia udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa oraz praw o podobnym charakterze w tej spółce. Opisane zasady opodatkowania znalazły odzwierciedlenie w projektowanym formularzu PIT-38 oraz PIT-36.
2. ustawą z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1163). Ustawa ta dodała art. 52ja w ustawie PIT regulujący tzw. ulgę e-Toll.
Ulga polega na odliczeniu od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej, ustalonego za 2021 r. poniesionych w tym roku:
- wydatków na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego,
- opłat z tytułu umowy na obsługę zewnętrznego systemu lokalizacyjnego albo urządzenia pokładowego,
- opłat z tytułu umowy leasingu, najmu lub dzierżawy zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego lub innej umowy o podobnym charakterze, na podstawie której taki system albo takie urządzenie zostały oddane do używania.
Odliczenie od dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej stosuje się, jeżeli dochód ten został ustalony na podstawie ksiąg rachunkowych lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Maksymalnie można odliczyć kwotę stanowiącą iloczyn 500 zł oraz liczby systemów lokalizacyjnych lub urządzeń pokładowych. Liczba tych systemów i urządzeń nie może być większa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 roku co najmniej jeden przejazd za który została zapłacona opłata elektroniczna z wykorzystaniem tego systemu lub urządzenia.
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu składanym za 2021 r. (art. 52ja ust. 6 ustawy PIT). Zmiany weszły w życie 29 czerwca 2021 r.
Konsekwencją wprowadzenia tej ulgi jest modyfikacja załącznika PIT/O poprzez dodanie w przypisie nr 5 do wiersza 8 w części B informacji o sposobie odliczenia tej ulgi.
3. ustawą z dnia 11 sierpnia 2021 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie (Dz. U. poz. 1551). Ustawa dodała lit. e w pkt 9 w ust. 1 w art. 26 ustawy PIT, wskazując nowy cel darowizn uprawniających do ulgi.
Przepis art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. e ustawy PIT stanowi podstawę prawną do odliczenia od dochodu darowizn przekazanych na przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie. Odliczenie darowizn ze wszystkich tytułów, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9, jest limitowane. Ulga z tego tytułu odliczana jest w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu. Zatem odliczenie darowizn przekazanych na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie, jest również objęte tym limitem. Zmiana weszła w życie z dniem 8 września 2021 r. Konsekwencją wprowadzenia tej ulgi jest modyfikacja załącznika PIT/O w części B poprzez dodanie nowego tytułu odliczenia darowizn w wierszu pierwszym tej części.
Dodatkowo w projekcie rozporządzenia są wprowadzane zmiany mające na celu uproszczenie rozliczenia tzw. ulgi na złe długi.
W formularzach podatkowych służących rozliczeniu dochodów (strat) osiągniętych w 2020 r., tj. PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, w załączniku PIT/IP oraz w nowym załączniku PIT/WZ po raz pierwszy uwzględniono stosowanie tej ulgi. Praktyka pokazała jednak, że formularze te wymagają zmian.
Projektowane wzory formularzy zawierają również zmiany o charakterze porządkowym i dostosowawczym.
Polegają one na:
- usunięciu w zeznaniach w części „Informacje Dodatkowe” check-box informującego o rezygnacji z wpłacania przez podatników zaliczek w formie uproszczonej na podstawie art. 52r ustawy PIT. Rezygnacja taka w trakcie roku możliwa była tylko w 2020 roku,
- uzupełnieniu danych dotyczących rachunków o pole na wskazanie waluty, w której prowadzony jest rachunek. Jest to konsekwencja zmian wprowadzonych w NIP-ach w drodze rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 19 lipca 2021 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających (Dz. U. poz. 1404),
- ujednoliceniu terminologii używanej w poszczególnych formularzach. Przykładowo, we wszystkich formularzach wskazuje się na „odliczenia” zamiast „kwotę odliczeń”; „podstawę obliczenia podatku” zamiast „podstawę opodatkowania”, „podatek” zamiast „kwotę podatku”,
- uaktualnieniu powołanych publikatorów aktów prawnych.
Szczegółowy zakres zmian i nowe wzory formularzy można znaleźć w omawianym projekcie nowego rozporządzenia.
PIT za 2022 rok - wzory formularzy podatkowych PIT będą publikowane tylko na stronie internetowej resortu finansów
Warto też wskazać, że zgodnie z ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (przygotowaną w ramach tzw. Polskiego Ładu) uchwaloną 1 października 2021 r. (proces legislacyjny tej ustawy jeszcze się nie zakończył), odformalizowane zostaną zasady określania wzorów formularzy PIT.
Zamiast ich określania w drodze rozporządzeń będą one udostępniane na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nadal będzie określał te wzory, z tym, że ich ogłoszenie nie będzie dokonywane w Dzienniku Ustaw lecz poprzez publikację na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. Tak jak do tej pory z wzorów tych będzie można korzystać składając je w wersji elektronicznej albo (w przypadkach, gdy jest to możliwe) drukując i składając w formie papierowej.
Paweł Huczko