Polski Ład: najważniejsze zmiany w podatkach
Ministerstwo Finansów informuje, że Polski Ład to historyczna obniżka podatków. Dzięki niej w portfelach Polaków rocznie zostanie ok. 17 mld zł. Niższe podatki zapłaci 18 mln Polaków. Prawie 9 mln przestanie płacić PIT, w tym osoby najmniej zarabiające i ok. 2/3 emerytów. Podatek w wysokości 32 proc. płacić będzie o połowę mniej osób niż dotychczas – ich liczba zmniejszy się z ok. 1,24 mln do 620 tys. Nowa rozwiązania są korzystne lub neutralne dla ok. 90 proc. osób płacących podatki w Polsce. Najważniejsze rozwiązania:
- Historyczny wzrost kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł.
- Wyższy próg podatkowy – podniesiony z ok. 85 tys. zł do 120 tys. zł.
- Kolejna obniżka stawek ryczałtu m.in. dla inżynierów, zawodów IT, lekarzy.
- Emerytura bez podatku do 2,5 tys. zł.
- Fair Play w zakresie składki zdrowotnej.
- Podatkowy restart gospodarki – pakiet rozwiązań dedykowanych przedsiębiorcom.
- Podatkowe fair play wobec państwa.
– Za nami czas intensywnej pracy nad rozwiązaniami, które poprawią komfort życia w Polsce i sprawią, że nasza gospodarka nabierze rozpędu. Polski Ład to obok historycznej obniżki podatków również wiele rozwiązań dla przedsiębiorców. Kolejnym elementem są działania, które zmobilizują do uczciwego płacenia składek i podatków, bez szukania przed nimi ucieczki – podkreśla minister finansów Tadeusz Kościński.
– Polski Ład wprowadza polski system podatkowy w XXI wiek, równając go z najnowocześniejszymi systemami podatkowymi Europy. Ten pakiet będzie silnym impulsem który przyspieszy rozwój gospodarczy naszego kraju – zaznacza wiceminister finansów Jan Sarnowski.
Do najistotniejszych zmian podatkowych wprowadzanych tą nowelizacją można zaliczyć:
(1) podwyższenie kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych do 30 000 zł;
(2) podwyższenie do 120 000 zł kwoty, po której przekroczeniu ma zastosowanie stawka podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 32%;
(3) rozszerzenie katalogu zwolnień od podatku dochodowego od osób fizycznych o określone przychody, w tym o przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przychody podatnika, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej oraz przychody otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, który mimo nabycia uprawnień emerytalno-rentowych nie korzysta z nich;
(4) wprowadzenie tzw. ulgi dla klasy średniej;
(5) zastąpienie prawa podatnika będącego osobą samotnie wychowującą dziecko (dzieci) do wspólnego opodatkowania się z dzieckiem możliwością odliczenia od podatku przez taką osobę kwoty 1500 zł;
(6) pozostawienie opodatkowania dochodów z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej wyłącznie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
(7) zniesienie prawa podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatnika podatku dochodowego od osób prawnych do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego oraz prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
(8) zmianę zasad ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne;
(9) likwidację prawa podatnika do odliczenia kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej (pobranej przez płatnika) w roku podatkowym od kwoty należnego za ten rok podatku dochodowego od osób fizycznych albo zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;
(10) wprowadzenie minimalnego podatku dochodowego (od osób prawnych) w wysokości 10% podstawy opodatkowania;
(11) ustanowienie zasad opodatkowania spółki holdingowej;
(12) wprowadzenie instytucji tymczasowego zajęcia nieruchomości;
(13) wprowadzenie instytucji porozumienia inwestycyjnego;
(14) wprowadzenie zasady, że stosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej będzie dotyczyć wyłącznie tych podatników, którzy kontynuują stosowanie tej formy opodatkowania po dniu 31 grudnia 2021 r. oraz nie zrezygnowali z opodatkowania w tej formie po tym dniu i nie utracili prawa do opodatkowania w tej formie po tym dniu;
(15) ustanowienie zasad opodatkowania w grupie VAT;
(16) nałożenie na konsumenta obowiązku dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 20 000 zł;
(17) wprowadzenie instytucji nabycia sprawdzającego;
(18) ustanowienie abolicji podatkowej dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, podatników podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatników zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne poprzez wprowadzenie przejściowego ryczałtu od dochodów w wysokości 8% podstawy opodatkowania.
Kwota wolna od podatku podwyższona do 30 tys. zł od 2022 roku
Podnosimy kwotę wolną od podatku do 30 tys. zł – będzie taka sama dla wszystkich uprawnionych do korzystania z niej, niezależnie od zarobków. To odważny ruch na rzecz osób mniej zarabiających. Niemal 9 mln Polaków przestanie płacić PIT. Podatku dochodowego, dzięki podniesieniu kwoty wolnej, nie będą płacić osoby mniej zarabiające i prawie 2/3 emerytów i rencistów. Od 2022 r. wysokość progu podatkowego wzrośnie o 40% – z ponad 85 tys. zł do 120 tys. zł. Podatek o stawce 32% płacić będzie o połowę osób mniej niż obecnie.
Dla lekarzy, dentystów, pielęgniarek, położnych oraz dla inżynierów, stawka ryczałtu spadnie z 17 proc. na 14 proc. Dla informatyków, programistów i innych zawodów z branży IT stawka zmniejszy się z 15 proc. do 12 proc.
– Poprzez podatkowe zmiany Polskiego Ładu tworzymy sprawiedliwy system podatkowy, co oznacza niższe opodatkowanie osób mniej zarabiających – pracowników i przedsiębiorców. Efektem wprowadzenia w życie nowych rozwiązań, będzie brak opodatkowania do wysokości płacy minimalnej, niższe opodatkowanie niż obecnie do średniej krajowej, brak zmian do dwukrotności średniej krajowej, a powyżej – powolny wzrost obciążenia podatkiem i składką. Sprawiedliwy system podatkowy to również większe uwzględnienie sytuacji rodzinnej podatników poprzez wprowadzenie np. ulgi dla rodzin 4+ czy wyższego limitu zwrotu ulgi na dzieci – wyjaśnia wiceminister Jan Sarnowski
Emerytura i renta bez podatku (do 2,5 tys. zł) i zerowy PIT dla pracujących emerytów
Więcej pieniędzy zostanie w kieszeniach 90 proc. emerytów i rencistów, czyli ponad 8 mln osób. 2/3 w ogóle nie zapłaci PIT. Emeryci i renciści o wyższych świadczeniach zapłacą podatek tylko od kwoty przekraczającej 2,5 tys. zł.
Seniorzy zatrudnieni na etacie, pracujący na zleceniach i przedsiębiorcy (na skali podatkowej, podatku liniowym oraz rozliczający się ryczałtem), którzy mimo osiągnięcia uprawnień do emerytury zrezygnują z jej pobierania i będą dalej aktywni zawodowo, będą mogli skorzystać z PIT-0 dla seniora. Pracujący seniorzy, którzy nie pobierają emerytury, będą płacić podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł zarobków (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi). Już teraz takich osób jest 142 tys. W 2022 r. zaoszczędzą one na podatku ok. 500 mln zł.
– Osoby mające ponad 60 lat to doświadczeni pracownicy i przedsiębiorcy. To często osoby o kluczowych kompetencjach w swoich miejscach pracy. Mogą bardzo wiele nauczyć swoich młodszych kolegów, a znalezienie osób, które je zastąpią nie jest łatwym zadaniem. To ważne, aby były aktywne zawodowo tak długo jak pozwala im na to zdrowie, sytuacja rodzinna czy plany życiowe – dodaje wiceminister Jan Sarnowski
Ulga na dziecko 2022 - zwrot do wysokości zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zapłaconych składek zdrowotnych
Rodzice korzystający z ulgi na dzieci będą mogli otrzymać zwrot do wysokości zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zapłaconych składek zdrowotnych. Ze zwiększonego limitu zwrotu ulgi na dzieci skorzysta aż 556 tys. rodziców. W ich kieszeniach zostanie w przyszłym roku ponad 500 mln zł.
Zerowy PIT dla rodzin 4+
Wprowadzamy też PIT-0 dla rodzin 4+. Rozwiązanie dotyczy rodziców, którzy wychowują co najmniej 4 dzieci (niezależnie od tego czy są zatrudnieni na etacie, czy są przedsiębiorcami na skali podatkowej, podatku liniowym oraz rozliczającymi się ryczałtem, czy wychowują dzieci razem, czy są samotnymi rodzicami). W portfelach takich rodzin zostanie rocznie ok. 335 mln zł. Skorzysta na tym ponad 110 tys. rodziców – podatników.
Zmiany w rozliczeniu osób samotnie wychowujących dzieci
Polski Ład to również preferencje podatkowe dla osób samotnie wychowujących dzieci. Będą one polegały na odliczeniu od podatku kwoty 1 500 zł, tj. kwoty nieznacznie wyższej od obecnej korzyści (wynoszącej średnio 1 154 zł), którą uzyskuje osoba samotnie wychowująca dzieci.
Składka zdrowotna 2022 - jakie zmiany?
Dla przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych, składka zdrowotna wyniesie 9 proc. od dochodu (tak jak dla pracowników). Nie będzie też odliczana od podatku. Dlatego przygotowaliśmy dla nich specjalny mechanizm, który będzie polegał na odliczeniu od dochodu określonej kwoty.
Przedsiębiorcy na podatku liniowym, będą od 2022 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 4,9 proc. swojego dochodu.
Dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem składka zdrowotna będzie niska i bardzo prosta do zastosowania – wyniesie 9 proc., które będą liczone od podstawy:
- dla firm o rocznych przychodach do 60 tys. zł miesięczna podstawa składki zdrowotnej wyniesie 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
- dla przychodów do 300 tys. zł 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
- dla wyższych 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
U ok. 107 tys. podatników rozliczających się na karcie podatkowej, składka zdrowotna wyniesie 9 proc. Będzie liczona od minimalnego wynagrodzenia.
Zmienią się także terminy dotyczące wyliczenia wysokości składki zdrowotnej. Przykładowo, składka za marzec będzie płacona od dochodu z lutego, w terminie do 20 kwietnia, za kwiecień od dochodu
z marca płatna do 20 maja.
Jakie korzyści z Polskiego Ładu - przykłady
- Kasjer (etat) zarabiający 3 tys. zł brutto, (2203 zł netto) zyska ok. 1840 zł w ciągu roku.
- Księgowa (etat) zarabiająca w firmie 5 tys. zł brutto (3613 zł netto), zyska ok. 560 zł w ciągu roku.
- Ślusarz (własna działalność) z dochodem 4 tys. zł brutto (2480 zł netto), zaoszczędzi ok. 2 tys. zł rocznie.
- Kosmetyczka (własna działalność) z dochodem 3 tys. zł brutto (1620 zł netto), zaoszczędzi ok. 1,3 tys. zł rocznie.
- Rodzina 2+2, w której rodzice zarabiają w sumie 6,5 tys. zł brutto (4,9 tys. zł netto), gdy rozliczą się wspólnie, miesięcznie zyskają 328 zł („na rękę”), czyli prawie 4 tys. zł rocznie. Małżeństwo będzie mogło też odliczyć od podatku ulgi na dwójkę dzieci, czyli 2,2 tys. zł.
- Rodzina 2+4, w której tylko jeden z małżonków zarabia miesięcznie 12 tys. zł brutto (drugi nie pracuje), zyska rocznie 9 934 zł.
- Emeryt otrzymujący emeryturę w kwocie 3,2 tys. zł brutto (2660 zł netto), zyska 1600 zł rocznie.
- Małżeństwo emerytów, z których jedna osoba otrzymuje emeryturę minimalną, a druga emeryturę na poziomie średniej, zyska 2997 zł „na rękę” rocznie.
- Senior z miesięcznym przychodem z pracy ok. 3 tys. zł (ok. 36 tys. zł rocznie) w ogóle nie zapłaci podatku.
Preferencje podatkowe dla inwestycji i ekspansji
Polski Ład to również szereg działań, które wzmocnią inwestycje firm i innowacyjność naszej gospodarki, a tym samym jej konkurencyjność. To:
- Ulga B+R wspierająca prace koncepcyjne nad nowym produktem.
- Ulga na prototyp, wspomagająca przeniesienie pomysłu na język praktyki i produkcji.
- Ulga na zatrudnienie innowacyjnych pracowników, ułatwiająca konkurowanie
o specjalistów o kluczowych umiejętnościach i kompetencjach. - Ulga na robotyzację, która ułatwi otwarcie dedykowanej towarowi linii produkcyjnej.
- Ulga IP Box, która zmniejszy obciążenie na etapie jego sprzedaży.
- Ulga na IPO wraz z ulgą na inwestycje w giełdowych debiutantów, ułatwią polskim firmom wejście na giełdę i znalezienie potrzebnych im inwestorów.
- Ulga konsolidacyjna kierowana do firm, które poprzez połączenie się z innym podmiotem zdecydują się na uratowanie np. swojego kontrahenta, dostawcy lub innego biznesu potrzebującego wsparcia.
- Ulga na ekspansję, dzięki której wydatki na poszukiwanie nowych rynków dla polskich produktów będą mogły zostać odliczone 2 razy.
- Atrakcyjne podatkowo zasady inwestowania za pośrednictwem Venture Capital, które będą zachętą do lokowania kapitału w innowacyjne polskie przedsiębiorstwa i start-upy.
- Polski Ład przewiduje znaczne uatrakcyjnienie Estońskiego CIT-u. Projekt zniesie limit przychodowy i dopuści do Estońskiego CIT spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne, proste spółki akcyjne i spółdzielnie (te ostatnie – w zakresie tzw. funduszu inwestycyjnego). Zniknie również opodatkowanie na wejściu i na wyjściu. Ważną zmianą jest również obniżenie efektywnego opodatkowania małych CIT-owców PIT-em i CIT-em z 25 do 20 proc.
– Wiele państw używa narzędzi podatkowych do wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Teraz do tego grona dołącza Polska. Narzędzia podatkowe będą wzmacniać podaż pracy. W 2019 r. zaczął obowiązywać PIT-0 dla osób do 26. roku życia, zachęcający młodych ludzi do wejścia na rynek pracy. Kolejne kroki to zmniejszenie kosztów pracy u osób zarabiających do średniej krajowej i PIT-0 dla powracających z zagranicy, który wielu osobom ułatwi decyzję o przyjeździe do Polski. Dopełnieniem systemu jest PIT-0 dla aktywnych zawodowo seniorów. Wprowadzamy także system ulg, które wpłyną na wzrost dostępności środków na inwestycje – ułatwią łączenie inwestorów, którzy posiadają pieniądze z polskim biznesem, który ich pilnie potrzebuje dla zwiększenia produktywności czy wdrożenia nowych towarów i usług. Z drugiej strony rozwiązania podatkowe sprawią, że inwestycje staną się dla firm po prostu tańsze – informuje wiceminister Sarnowski.
Przyciąganie do Polski kapitału i inwestorów
Stworzymy przyjazny klimat podatkowy dla inwestorów strategicznych. Osiągniemy to poprzez:
- Investor Desk – wszystkie sprawy dotyczące strategicznych inwestycji załatwiane będą w jednym okienku, z jednym negocjatorem i w oparciu o jedną decyzję. Kluczowe inwestycje będą obsługiwane bezpośrednio przez Ministerstwo Finansów, a nie przez kilka urzędów skarbowych.
- Inwestor otrzyma Interpretację 590, czyli jedną, wystawianą przedsiębiorcy przez Ministra Finansów interpretację, określającą całość konsekwencji podatkowych planowanej inwestycji.
- Możliwość objęcia VAT usług finansowych to zachęta dla korporacji do inwestowania w Polsce. Oprócz tego będą też atrakcyjne warunki do funkcjonowania grup holdingowych. Polska dołączy też do grona krajów, w których działają grupy VAT.
– Budujemy konkurencyjny system podatkowy, zawierający wiele ułatwień, które będą nas pozytywnie wyróżniać spośród innych krajów regionu. Przewagę konkurencyjną Polski budujemy nie tylko ulgami proinwestycyjnymi, ale również rozwiązaniami, które ułatwią elastyczne kształtowanie portfela zlokalizowanych u nas inwestycji, zmniejszą koszty rozliczenia podatku po stronie firm oraz przyspieszą dostęp do pełnej informacji o podatkowych aspektach planowanej w Polsce dużej inwestycji. To pierwsza w naszym kraju spójna, kompleksowa strategia dostosowująca system podatkowy do potrzeb globalnych graczy – tłumaczy wiceminister Sarnowski.
Podatkowe korzyści dla wracających z zagranicy
Program dedykowany jest Polakom, którzy mieszkają poza granicami kraju. Jego celem jest zaproszenie ich do powrotu do Polski. Oferujemy im korzystne warunki powrotu oraz inwestowania ich pieniędzy.
Obywatele Polski i osoby dysponujące Kartą Polaka, które przez minimum trzy lata mieszkały i pracowały za granicą i które zdecydują się na powrót do kraju, skorzystają z ulgi PIT-0 dla powracających, w wyniku działania której przez cztery lata od powrotu do Polski będą płacili niższy podatek dochodowy.
Ważną zachętą do powrotu, dla przedsiębiorców oraz dla wybitnych przedstawicieli nauki, kultury czy sportu, będzie ulga sponsoringowa, czyli ulga dla podatników wspierających działalność sportową, kulturalną oraz szkolnictwo wyższe i naukę. Ulga będzie polegała na możliwości dodatkowego odliczenia od podstawy opodatkowania (podstawy obliczenia podatku) 50% wydatków poniesionych na określone cele.
– System podatkowy powinien wspierać zaangażowanie firm w rozwój ich otoczenia, ekosystemu, społeczności, w której działają. Na Zachodzie Europy trudno znaleźć uniwersytet, w którym nie byłoby pracowni wyposażonej przez lokalnego przedsiębiorcę czy auli albo sali imienia sławnego absolwenta, dalej zaangażowanego w życie uczelni, w której zaczynał swoją naukową karierę. Nie ma też wielu szkół, które nie miałyby podpisanej umowy o współpracy z którąś z firm ze swojego otoczenia biznesowego. Wielu polskich przedsiębiorców już teraz prowadzi działalność sponsoringową, podpisuje kontrakty reklamowe np. z klubami sportowymi, organizatorami imprez regionalnych i koncertów, z placówkami kultury czy uczelniami wyższymi. Korzystają obie strony takiej relacji. Sponsoring ma bardzo dobry wpływ na odbiór danej marki u konsumentów. Jest również ważny dla pracowników, którzy angażują się w społecznie pożyteczne działania przedsiębiorstwa. W ten sposób kreuje się wizerunek firmy jako atrakcyjnego pracodawcy – podkreśla wiceminister Sarnowski.
Szara strefa w zatrudnieniu
Podatkowe rozwiązania Polskiego Ładu ograniczą szarą strefę, w tym zatrudnianie „na czarno” i wyprowadzanie dochodów do rajów podatkowych. Pozwoli to odzyskać ok. 6 mld zł w 2022 r. i ok. 9 mld zł w kolejnych latach.
Likwidacja szarej strefy to m. in. wspieranie legalnego zatrudnienia. Pracownik, który zgłosi nieprawidłowość, nie będzie musiał płacić zaległych podatków za zatrudnianie go na czarno. Od 2022 r. to pracodawcy – w razie ujawnienia tych nieprawidłowości – będą płacić niezapłacone podatki i składki za pracownika i nie zaliczą ich do podatkowych kosztów. Będą też zaliczać do swoich przychodów, za każdy miesiąc, w którym zostało stwierdzone nielegalne zatrudnienie, równowartość minimalnego wynagrodzenia.
Podatek od wielkich koncernów
Zostanie też m.in. wprowadzony podatek od wielkich koncernów. Podatek nie będzie obciążał polskiego małego i średniego biznesu. Zapłaci go najwyżej kilka procent firm - największe korporacje, które nie płacą w Polsce podatku CIT i nie wynika to z dużych inwestycji, korzystania z ulg podatkowych czy sytuacji kryzysowej, ale z unikania opodatkowania i agresywnej inżynierii podatkowej.
Termin wejścia w życie zmian
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem:
- art. 6, art. 61 i art. 85–87, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;
- art. 1 pkt 59, pkt 67 lit. i, pkt 76 w zakresie art. 45b, pkt 77 i 78, art. 2 pkt 51, 58 i 64 oraz art. 9 pkt 25, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia;
- art. 3 pkt 1, art. 7 pkt 3, 11, 13, pkt 16 lit. b, pkt 17, 33 i 38, art. 12, art. 14 pkt 1–4, 9, 11–16, 18 i 19, art. 20 pkt 8 i art. 22 pkt 2 w zakresie art. 19a ust. 3, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2022 r.;
- art. 1 pkt 39 i pkt 63 lit. c, art. 2 pkt 11 lit. a i c, pkt 31 lit. a tiret trzecie i lit. b, art. 9 pkt 11 oraz art. 66, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.;
- art. 7 pkt 7 w zakresie art. 20zu § 4, art. 20zw § 2 zdanie drugie i art. 20zx § 2, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.