Wniosek Polski o stosowanie obowiązkowego fakturowania elektronicznego i KSeF
W piśmie, które wpłynęło do Komisji Europejskiej w dniu 5 sierpnia 2021 r., Polska wystąpiła z wnioskiem o upoważnienie dotyczące szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 218, 226 i 232 dyrektywy 2006/112/WE i wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego w odniesieniu do wszystkich transakcji dokonywanych przez podatników, które wymagają wystawienia faktury (zwanego dalej także „szczególnym środkiem”). Polska wystąpiła o upoważnienie do stosowania szczególnego środka w okresie od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z art. 395 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE pismami z dnia 21 października 2021 r. Komisja przekazała wniosek złożony przez Polskę pozostałym państwom członkowskim. Pismem z dnia 22 października 2021 r. Komisja powiadomiła Polskę, że posiada wszystkie informacje konieczne do rozpatrzenia wniosku.
Pismem z dnia 8 lutego 2022 r. Polska poinformowała Komisję, że odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE nie jest konieczne i że zakres szczególnego środka, którego dotyczy wniosek, będzie ograniczony do podatników mających siedzibę na terytorium Polski.
Polska utrzymuje, że szczególny środek przyczyni się do lepszego zwalczania oszustw związanych z podatkiem od wartości dodanej (VAT) i uchylania się od VAT. Szczególny środek, w połączeniu z przekazywaniem dodatkowych danych dotyczących transakcji, znacznie poprawi zdolności analityczne polskiej administracji podatkowej, umożliwiając jej automatyczną weryfikację spójności między zadeklarowanym a zapłaconym VAT oraz zwiększając dokładność weryfikacji wniosków o zwrot VAT składanych przez podatników.
Ponadto będzie on stanowił uzupełnienie innych środków mających na celu zwalczanie oszustw związanych z VAT i uchylania się od VAT oraz modernizację systemu VAT, takich jak Jednolity Plik Kontrolny do celów VAT, mechanizm podzielonej płatności, elektroniczny system analizowania przepływów środków pieniężnych oraz system kas rejestrujących online służący do monitorowania sektora detalicznego.
Polska uważa, że obowiązkowe fakturowanie elektroniczne zapewni szereg środków upraszczających, aby ułatwić podatnikom wypełnianie ich obowiązków, takich jak wstępne wypełnianie deklaracji VAT i informacji podsumowujących lub szybsze zwroty VAT. Obowiązkowe e-faktury przyniosą podatnikom korzyści, takie jak usługi przechowywania i archiwizacji faktur świadczone przez administrację oraz automatyzacja procesów księgowych.
Zdaniem Polski koszty, jakie podatnicy będą musieli ponieść w celu dostosowania swoich systemów do obowiązkowych e-faktur, były znaczne, zwłaszcza w porównaniu z korzyściami, jakie uzyskają dzięki szczególnemu środkowi. Aby pomóc w tych dostosowaniach, Polska wprowadziła dobrowolne fakturowanie elektroniczne przed wprowadzeniem obowiązkowych e-faktur. Ponadto udostępnione zostaną bezpłatne narzędzia służące zapewnieniu zgodności ze szczególnym środkiem oraz przeprowadzona zostanie szeroko zakrojona kampania informacyjna mająca na celu zapoznanie podatników z nowymi przepisami dotyczącymi VAT w zakresie szczególnego środka.
Zdaniem Komisji Europejskiej i Rady UE obowiązkowe fakturowanie elektroniczne w Polsce nie może naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Decyzja derogacyjna Rady UE w sprawie obowiązkowych faktur elektronicznych w Polsce - projekt
W projekcie z 10 czerwca 2022 r. (opublikowanym na EUR-Lex w oficjalnej bazie aktów prawnych Unii Europejskiej) zawarto upoważnienie (w drodze odstępstwa od art. 218 dyrektywy 2006/112/WE) dla Polski (w odniesieniu do podatników mających siedzibę na terytorium Polski) do akceptowania w systemie prawnym wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej.
Ponadto (w drodze odstępstwa od art. 232 dyrektywy 2006/112/WE) Polska będzie upoważniona do umieszczenia w polskich przepisach zasady, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy.
Omawiana decyzja derogacyjna Rady UE (po jej notyfikacji) ma być stosowana od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2026 r. Decyzja ta może być przedłużona na wniosek Polski z jednoczesnym przedłożeniem Komisji Europejskiej sprawozdania oceniającego skuteczność obowiązkowego fakturowania elektronicznego w zakresie zwalczania oszustw związanych z VAT i uchylania się od VAT oraz w zakresie uproszczenia poboru VAT. Sprawozdanie to będzie musiało zawierać również ocenę wpływu obowiązkowego fakturowania elektronicznego na podatników, w szczególności tego, czy środki te zwiększają ich obciążenie administracyjne i koszty
oprac. Paweł Huczko