Dofinansowanie z PFRON wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych - zmiany od 2023 roku

Wyższe miesięczne dofinansowanie z PFRON dla pracodawców do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych od stycznia 2023 r.

Wyżej wskazana ustawa (w art. 1) dokonuje zwiększenia wysokości kwot miesięcznego dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) jakie przysługuje pracodawcom do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych do wysokości:
- 2400 zł (dotąd 1950 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
- 1350 zł (dotąd 1200 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
- 500 zł (dotąd 450 zł) – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Jest to zmiana art. 26a ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573 i 1981 oraz z 2022 r. poz. 558, 1700 i 1812). Warto przypomnieć, że na podstawie tego przepisu, pracodawcy przysługuje ze środków PFRON miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której mowa w art. 26b ust. 1 tej ustawy.

Wyżej wskazane wyższe kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego stosuje się po raz pierwszy do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego za okres począwszy od miesiąca stycznia 2023 r.

Na podstawie art. 2 ust. 2 omawianej nowelizacji, pracodawca, który otrzymał dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, przysługujące za miesiąc styczeń 2023 r. lub miesiąc luty 2023 r., wg poprzedniego stanu prawnego (czyli kwoty niższe niż określone omawianą nowelizacją), może złożyć do PFRON korektę wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania za dany miesiąc oraz korektę miesięcznej informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu, stopniach i rodzaju niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych, o których mowa w art. 26c ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - uwzględniając, za analogiczne okresy, wyższe kwoty dofinansowania określone nowelizacją z 14 grudnia 2022 r.

Pozwala to na wyrównanie pracodawcy kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego w odpowiedniej wysokości od 1 stycznia 2023 r.

Dofinansowanie do pracowników ze schorzeniem szczególnym

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych poinformował 25 stycznia 2023 r., że w przypadku gdy dofinansowanie dotyczy pracownika ze schorzeniem szczególnym, to wyżej wskazane kwoty miesięcznego dofinansowania zwiększa się o poniższe kwoty:

• 1 200 zł – na pracowników ze znacznym stopnieniem niepełnosprawności (w sumie kwota dofinansowania wynosi 3600 zł),
• 900 zł – na pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (w sumie kwota dofinansowania wynosi 2250 zł),
• 600 zł – na pracowników z lekkim stopniem niepełnosprawności (w sumie kwota dofinansowania wynosi 1100 zł).

Schorzenie szczególne, to jedno ze schorzeń określonych w art. 26a ust. 1b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, czyli:
- choroba psychiczna (02-P), 
- upośledzenie umysłowe (01-U), 
- całościowe zaburzenia rozwojowe (12-C) lub epilepsja (06-E) oraz 
- osoby niewidome w stopniu umiarkowanym i znacznym (04-O).

Limity i zasady dofinansowania

Na podstawie art. 26a ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, kwota miesięcznego dofinansowania nie może przekroczyć:
- 90% faktycznie poniesionych miesięcznych kosztów płacy - gdy pracodawca nie prowadzi działalności gospodarczej,
- 75% faktycznie poniesionych miesięcznych kosztów płacy - gdy pracodawca prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Miesięczne dofinansowanie PFRON wypłaca w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy pracownika, na zasadach określonych w art. 26b i 26c. (zob. art. 26a ust. 6 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Jeżeli osoba niepełnosprawna jest zatrudniona u więcej niż jednego pracodawcy w wymiarze:

• nieprzekraczającym ogółem pełnego etatu - miesięczne dofinansowanie przyznaje się na tę osobę pracodawcom, u których jest ona zatrudniona, w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy tej osoby,
• przekraczającym ogółem pełny etat - miesięczne dofinansowanie przyznaje się na tę osobę w wysokości nieprzekraczającej kwoty miesięcznego dofinansowania przyznawanego na osobę zatrudnioną w pełnym wymiarze czasu pracy. Miesięczne dofinansowanie w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy tej osoby w pierwszej kolejności przyznaje się pracodawcy, który wcześniej zatrudnił tę osobę.

(zob. art. 26b ust. 2-2a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych)

Jak informuje PFRON, obliczenia kwoty miesięcznego dofinansowania trzeba dokonać zgodnie z przypisem numer 17 do formularza INF-D-P. Trzeba wybrać najniższą kwotę spośród:

• maksymalnej kwoty dofinansowania przypisanej do danego stopnia niepełnosprawności,
• kwoty kosztów płacy ustalonych w danym okresie sprawozdawczym, pomniejszonej o wartość pomocy otrzymanej do tych samych kosztów z innych źródeł – o ile taka pomoc została udzielona,
• kwoty limitu kosztów płacy, która stanowi 75% lub 90% kosztów płacy w zależności od typu pracodawcy.

Wnioski Wn-D z nowymi kwotami dofinansowań

Jak wyjaśnia PFRON:
- wyższe kwoty dofinansowań do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników trzeba stosować już do wynagrodzeń za styczeń 2023 r.,
- pracodawcy, którzy już wypłacili wynagrodzenia niepełnosprawnych pracowników za styczeń 2023 r. i składają wnioski Wn-D do właściwego oddziału PFRON w formie papierowej, powinni uwzględnić w załącznikach INF-D-P (w pozycji 51) nowe kwoty dofinansowania,
- nowe kwoty dofinansowania do wynagrodzeń będą dostępne w Systemie Obsługi Dofinansowań i Refundacji od 1 lutego 2023 r. Od tego dnia wnioski składane przez pracodawców w formie elektronicznej w SODiR – za okresy od miesiąca stycznia 2023 r. – uzupełnią się nowymi kwotami w pozycji 51 w INF-D-P. Kwota naliczy się właściwie, gdy pracodawca wpisze etat pracownika w pozycjach od 21 do 44.

Dotacja dla PFRON z budżetu państwa

Dodatkowo nowelizacja z 14 grudnia 2022 r., zmienia wysokość dotacji celowej z budżetu państwa dla PFRON przeznaczonej na dofinansowanie wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników, ujętych w ewidencji zatrudnionych, określając tę dotację na poziomie 30% środków zaplanowanych dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych na dany rok. W dotychczasowym stanie prawnym ustawa określała wysokość dotacji jako wartość do 30% środków zaplanowanych na realizację tego zadania na dany rok. Zatem nowelizacja wprowadziła sztywną wysokość dotacji na poziomie 30% zaplanowanych na dany rok środków, od 1 stycznia 2023 r.

Omawiana nowelizacja z 14 grudnia 2022 r. wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia (czyli po dni publikacji w Dzienniku Ustaw) - ale art. 1 pkt 2 określający wysokość dotacji dla PFRON z mocą od 1 stycznia 2023 r.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 14 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

oprac. Paweł Huczko