ANALIZA
Od 1 stycznia 2008 r. skala PIT i pracownicze koszty uzyskania przychodów zostaną zwaloryzowane. O dużych zmianach mówić nie można, ale wpłyną one na rozliczenia pracowników i pracodawców. W skali podatkowej zwiększy się wysokość pierwszego progu. Wzrośnie on o 1085 zł. Dziś jest to 43 405 zł, a będzie 44 490 zł. Zmieni się także kwota zmniejszająca podatek. Będzie wyższa o nieco ponad 14 zł. Obecnie jest to 572,54 zł, a będzie 586,85 zł.
Jeśli chodzi o nowe pracownicze koszty, to ich progi wzrosną, ale również nieznacznie. Podwyżka nie przekracza 100 zł przy limitach rocznych kosztów.
W uzasadnieniu do ustawy zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych podkreślano konieczność uwzględniania inflacji zarówno w skali, jak i w kosztach.
Zdaniem ekspertów odmrożenie skali i kosztów to dobry pomysł, biorąc pod uwagę fakt, że od kilku lat wskaźniki te pozostawały na niezmienionym poziomie. Jednak, jak podkreślają specjaliści, to niewielkie podwyżki, chociaż dla niektórych podatników oznaczają nawet kilkusetzłotowe oszczędności. Natomiast pracodawcom przysporzą nowych kłopotów związanych z rozliczaniem pracowników według nowych wskaźników.
Korzyści niewielkie
Jest już pewne, że w 2008 roku nie należy spodziewać się wielkich zmian w skali podatkowej. Marek Gadacz, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, zwrócił uwagę, że nadal będziemy płacić podatek dochodowy według stawek 19, 30 i 40 proc. Podatki będą jednak nieznacznie niższe.
- Wynika to po pierwsze z większej kwoty wolnej od podatku, a po drugie - z podniesienia pierwszego progu skali podatkowej, po przekroczeniu którego będzie się wpadać w 30-proc. stawkę podatku - tłumaczył Marek Gadacz.
Jednocześnie zauważył, że nie są to jedyne zmiany. Do obniżenia efektywnych kosztów podatkowych pracowników, ale także menedżerów czy osób zasiadających w radach nadzorczych przyczynią się również zwiększone miesięczne koszty uzyskania przychodów.
- W ciągu roku z dobrodziejstwa zmian skorzystają przede wszystkim pracownicy, gdyż w ich przypadku już zaliczki pobierane przez pracodawców będą je uwzględniać. Pozostali podatnicy odczują efekt zmian dopiero przy rocznym rozliczeniu - argumentował Marek Gadacz.
Kłopoty większe
Nowe progi podatkowe nieznacznie wpłyną na wysokość rozliczeń podatkowych, pozwalając na oszczędności rzędu kilkuset złotych rocznie.
Zdaniem Tomasza Rysiaka, prawnika z kancelarii Magnusson, jeszcze mniejszy wpływ na wysokość podatku będzie miała zmiana wysokości kosztów uzyskania przychodu, o które podatnik pracujący na umowę o pracę będzie mógł pomniejszyć swoje przychody.
- Zmiany te miały bowiem w założeniu odzwierciedlać poziom inflacji, zapobiegając realnemu wzrostowi stopnia opodatkowania pomimo niezmieniających się przepisów. Dlatego też zmiany w ustawie o PIT będą skutkować raczej trud- nościami dla pracodawców związanymi z koniecznością uwzględnienia nowych limitów niż znaczącymi pozytywnymi efektami dla podatników - uważa Tomasz Rysiak.
Zła legislacja
Obecne brzmienie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest mylące. Na ten aspekt zwrócił uwagę Maciej Hadas, senior konsultant z departamentu doradztwa podatkowego HLB Frąckowiak i Wspólnicy, który w rozmowie z nami stwierdził, że dzisiejsze przepisy ustawy o PIT sugerują, że skala podatkowa ma tylko dwa progi podatkowe - 18 i 32 proc. A to nie prawda. Należy bowiem podkreślić, że nowa, dwustopniowa skala podatkowa zacznie obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2009 r. Przepisów z obowiązującą w 2008 roku skalą szukać musimy w przepisach przejściowych do nowelizacji PIT, która zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2007 r. A to może być mylące zarówno dla podatników, jak i płatników.
- W 2008 roku będziemy się rozliczać według takich samych stawek podatkowych, jakie obowiązują w 2007 roku, czyli 19, 30 i 40 proc., z tym że podwyższeniu ulegnie kwota wolna od podatku z 572,54 zł do 586,85 zł. Również pierwszy próg skali zwiększy się z kwoty 43 405 zł do 44 490 zł - podkreślił ekspert z HLB Frąckowiak i Wspólnicy.
Dodatkowo podwyższeniu ulegną koszty uzyskania przychodów. O ile w 2007 roku miesięczne koszty dla podatnika uzyskującego przychody z tytułu jednego stosunku pracy wynosiły miesięcznie 108,50 zł, a za rok podatkowy nie więcej niż 1302 zł, o tyle w przyszłym roku będzie to odpowiednio 111,25 zł miesięcznie i nie więcej niż 1335 zł.
- Teoretycznie jest to sytuacja korzystna dla podatników, gdyż podstawa obliczenia należnego podatku będzie odpowiednio mniejsza, w wyniku czego będziemy płacić niższe podatki. W praktyce jednak zmniejszenie ciężaru podatkowego przy stale rosnących kosztach utrzymania jest symboliczne - podsumował Maciej Hadas.
Wyższe pensje, wyższy PIT
Zgodnie z obecnymi przepisami w 2008 roku będziemy kontynuować stosowanie tzw. odmrożonej skali podatkowej PIT. Marcin Radwan, doradca podatkowy, partner w Tax- point wyjaśnia, że w stosunku do roku obecnego w niewielkim stopniu zwiększony będzie pierwszy próg podatkowy (do 44 490 zł) oraz kwota zmniejszająca podatek dla wszystkich podatników (do 586,85 zł). Nie ulegnie zmianie wysokość stawek podatku oraz kwota określająca drugi, najwyższy, próg skali podatkowej. Kwota wolna od podatku, tj. graniczna kwota dochodu, którego osiągnięcie w skali roku nie będzie skutkowało koniecznością zapłaty podatku, wyniesie 3091 zł (w 2007 roku jest to 3015 zł).
- Z uwagi na wzrost przeciętnego poziomu wynagrodzeń w ostatnich latach wydaje się, że mimo korekty skali podatkowej, łączna liczba osób opłacających podatek według wyższych progów skali zwiększy się ponownie w 2008 roku - uważa Marcin Radwan.
Niższe stawki od 2009 roku
Ze względu na krótki czas na ewentualną reformę PIT jeszcze w 2007 roku należy przyjąć, że istotniejsze zmiany skali zostaną wprowadzone dopiero od 2009 roku.
Rafał Garbarz, menedżer w dziale doradztwa podatkowego Ernst & Young, uważa, że podwyższenie wspomnianych wartości oznacza, że nominalne obciążenie podatników stosujących te parametry przy kalkulacji podatku spadnie.
- W uproszczeniu, mechanizm kalkulacji podatku według skali polega na ustaleniu podstawy opodatkowania poprzez zsumowanie dochodów podatnika. Następnie od kwoty wyliczonej przy zastosowaniu odpowiednich stawek należy odjąć kwotę zmniejszającą podatek - dodaje Rafał Garbarz.
Podkreślił także, że zmiana w skali i kosztach, jaka nastąpi od 2008 roku, nie jest duża i w związku z samą waloryzacją podatnicy nie odczują istotnego obniżenia obciążeń. Głębsze zmiany w zakresie konstrukcji skali podatkowej mogą mieć miejsce w 2009 roku, kiedy to mają zostać wprowadzone dwie stawki podatkowe - 18 i 32 proc.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Koszty uzyskania przychodu
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Skala PIT w roku 2007
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Skala PIT w roku 2008
PRZYKŁAD: WYNAGRODZENIE NETTO W 2007
Przy rocznym przychodzie brutto 30 000 zł (2500 zł miesięcznie) podatnika obejmie I próg podatkowy ze stawką 19 proc. podatku.
Składki emerytalno-rentowe
składka emerytalna - 2928,00 zł; składka rentowa - 1500,00 zł; składka chorobowa - 735,00 zł; razem - 5163,00 zł
Składka zdrowotna
składka (7,75 proc.) odliczana od podatku - 1924,90 zł; składka (1,25 proc.) odliczana z kieszeni podatnika - 310,40 zł; razem (9 proc.) - 2235,30 zł
Podatek
całkowity podatek - 3899 zł; wpłacany do US po odjęciu 7,75 proc. składki zdrowotnej - 1974 zł
Wynagrodzenie netto
20 627,70 zł = 30 000 zł-5163 zł-1974 zł-1924,90 zł - 310,40 zł
Przy rocznym przychodzie brutto 60 000 zł (5000 zł miesięcznie) podatnika obejmie II próg podatkowy ze stawką 30 proc. podatku.
Składki emerytalno-rentowe
składka emerytalna - 5856,00 zł; składka rentowa - 3000,00 zł; składka chorobowa - 1470,00 zł; razem - 10326,00 zł
Składka zdrowotna
składka (7,75 proc.) odliczana od podatku - 3849,74 zł; składka (1,25 proc.) odliczana z kieszeni podatnika - 620,93 zł; razem (9 proc.) - 4470,66 zł
Podatek
całkowity podatek - 9071 zł; wpłacony do US po odjęciu 7,75 proc. składki zdrowotnej - 5221 zł
Wynagrodzenie netto
39 982,33 zł = 60 000 zł - 10326 zł - 5221 zł - 3849,74 zł - 620,93 zł
PRZYKŁAD: WYNAGRODZENIE NETTO W 2008 ROKU
Przy rocznym przychodzie brutto 30 000 zł (2500 zł miesięcznie) podatnika obejmie I próg podatkowy ze stawką 19 proc. podatku.
Składki emerytalno-rentowe
składka emerytalna - 2928, 00 zł; składka rentowa - 450,00 zł; składka chorobowa - 735, 00 zł; razem - 4113, 00 zł
Składka zdrowotna
składka (7,75 proc.) odliczana od podatku - 2006,24 zł; składka (1,25 proc.) odliczana z kieszeni podatnika - 323,59 zł;
razem (9 proc.) - 2329, 83 zł
Podatek
całkowity podatek - 4078 zł; wpłacany do US po odjęciu 7,75 proc. składki zdrowotnej - 2072 zł
Wynagrodzenie netto
21 485,17 zł = 30 000 zł-4113 zł-2072 zł-2006,24 zł-323,59 zł
Przy rocznym przychodzie brutto 60 000 zł (5000 zł miesięcznie) podatnika obejmie II próg podatkowy ze stawką 30 proc. podatku.
Składki emerytalno-rentowe
składka emerytalna - 5856,00 zł; składka rentowa - 900,00 zł; składka chorobowa - 1470,00 zł; razem - 8226,00 zł
Składka zdrowotna
składka (7,75 proc.) odliczana od podatku - 4012,49 zł; składka (1,25 proc.) odliczana z kieszeni podatnika - 647,17 zł; razem (9 proc.) - 4659,66 zł
Podatek
całkowity podatek - 9651zł; wpłacony do US po odjęciu 7,75 proc. składki zdrowotnej - 5639 zł
Wynagrodzenie netto
41 475,34 zł = 60 000 zł - 8226 zł - 5639 zł - 4012,49 zł - 647,17 zł
PODSUMOWANIE
Z przestawionych przykładów wynika, że zmiany podatkowe (podwyższenie kosztów uzyskania, kwoty wolnej, drugiego progu skali PIT) i ZUS (zmniejszenie składki rentowej do 1,5 proc.), spowodują, że pracownicy zyskają w 2008 roku w porównaniu z rokiem obecnym na wynagrodzeniu netto.
Pracownik, który zarabia w roku 30 tys. zł brutto, zyska ok. 857 zł netto. W przypadku osób zarabiających 60 tys. brutto zysk będzie większy, gdyż wynagrodzenie netto wzrośnie o ok. 1493 zł.
SVB
Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl