Obowiązek zapłaty podatku przez mikrorachunek podatkowy. Będą zmiany od 2024 roku [Projekt nowego rozporządzenia]

• Mikrorachunek podatkowy - aktualny stan prawny
• Nowe rozporządzenie od 2024 roku w sprawie podatków i innych danin płaconych obowiązkowo przez mikrorachunek podatkowy
• Rozszerzenie katalogu należności, które muszą być płacone przy użyciu mikrorachunku podatkowego
• Termin wejścia w życie nowych przepisów

Mikrorachunek podatkowy - aktualny stan prawny

Kluczowym przepisem w zakresie mikrorachunku podatkowego jest art. 61b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Zgodnie z tym przepisem wpłata podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych dokonywana na rachunek urzędu skarbowego jest realizowana przy użyciu rachunku bankowego urzędu skarbowego albo identyfikującego podatnika, płatnika lub urząd skarbowy indywidualnego rachunku podatkowego (mikrorachunek podatkowy). 

Przepis ten określa rodzaje rachunków, na które są dokonywane wpłaty określonych rodzajów należności (podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych) i tylko takich, których wpłaty – w świetle obowiązujących przepisów – są realizowane na rachunek urzędu skarbowego.

Ponadto na podstawie art. 61b § 4 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych ma obowiązek określić w formie rozporządzenia, rodzaje podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego, mając na względzie uwarunkowania techniczne i organizacyjne umożliwiające przekazywanie należności przy użyciu tego mikrorachunku.

W aktualnym stanie prawnym obowiązuje w tym zakresie rozporządzenie Ministra Finansów z 26 października 2022 r. w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego (Dz. U. poz. 2272). Rozporządzenie to określa w załączniku wykaz rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego.
Zawarty w ww. rozporządzeniu wykaz jest podzielony na części według rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych. W każdej z tych części zostały ujęte płatności wynikające z określonych deklaracji/zeznań oraz innych rozliczeń w ramach danego rodzaju podatku/opłaty, które są realizowane przy użyciu mikrorachunku podatkowego. Wyszczególnienie poza rodzajem podatku również rodzaju płatności miało ułatwić zobowiązanym dokonywanie płatności do organu podatkowego. Należy bowiem zauważyć, że formularz przelewu podatkowego przewiduje konieczność określenia przez wpłacającego symbolu formularza, tj. wskazania zobowiązania, którego wpłata dotyczy.

Jak zauważa Ministerstwo Finansów wykaz ten nie zawiera wszystkich rodzajów płatności w ramach danego rodzaju podatku, a jedynie te, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego.

Nowe rozporządzenie od 2024 roku w sprawie podatków i innych danin płaconych obowiązkowo przez mikrorachunek podatkowy

W dniu 14 listopada 2023 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego. Projekt ten - jak wskazuje Ministerstwo Finansów - został przygotowany w związku z potrzebą aktualizacji wykazu płatności zawartego w ww. załączniku.
Aktualnie trwają uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje publiczne tego projektu.

Jakie zmiany wynikają z tego projektu?

Rozszerzenie katalogu należności, które muszą być płacone przy użyciu mikrorachunku podatkowego

Projektowane zmiany w wykazie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego polegają przede wszystkim na rozszerzeniu tego katalogu o nowe płatności (tj. takie, które nie są ujęte w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu z 26 października 2022 r.) dla których zostaną spełnione uwarunkowania techniczno-organizacyjne do dokonywania wpłat za pomocą mikrorachunku podatkowego, tj.: 

1) w ramach części „I. Podatek dochodowy od osób prawnych” dodana została płatność wynikająca z deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu (przychodu) i należnego podatku od przychodów fundacji rodzinnej (CIT-8FR);

2) w ramach części „II. Podatek dochodowy do osób fizycznych” dodana została płatność wynikająca z obowiązku zapłaty ryczałtu od przychodów zagranicznych osób fizycznych przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (PIT-PZ); 

3) w ramach części „III. Podatek od towarów i usług” dodana została płatność wynikająca z obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 103 ust. 5a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, z późn. zm.) (VAT-14);

4) dodana została nowa grupa płatności w ramach podatku od gier hazardowych. Są to:
- płatności wynikające z deklaracji dla podatku od gier (POG-P) oraz
- płatności wynikające z deklaracji dla podatku od gier oraz wpłat dziennych (POG-4 i POG-5);

5) dodana została nowa płatność wynikająca z informacji o dopłatach w grach liczbowych, loteriach pieniężnych i grze telebingo (GHD-1).

Jak wskazuje Ministerstwo Finansów, dodanie płatności PIT-PZ związane jest z wprowadzeniem do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), przepisów dotyczących ryczałtu od przychodów zagranicznych osób fizycznych przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 

Ponadto w projekcie zostały przewidziane następujące zmiany: 

• dodane zostały symbole formularzy/tytuły płatności dla dwóch płatności w ramach podatku od towarów i usług: „JPK_V7M” oraz „JPK_V7K”. Przedmiotowa zmiana wynika z tego, że za okresy od 1 października 2020 r. nie ma możliwości składania deklaracji VAT-7 oraz VAT-7K w inny sposób niż przez JPK_VAT, bowiem został wprowadzony obowiązek składania dokumentów elektronicznych JPK_VAT z deklaracją. Szczegółowe regulacje w tym zakresie wynikają z rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1988, z późn. zm.). W zakresie tych dokumentów stosuje się:
• dla rozliczenia podatku od towarów i usług za okres miesięczny oznaczenie JPK_V7M,
• dla rozliczenia podatku od towarów i usług za okres kwartału oznaczenie JPK_V7K;
• zmieniono opis dla tytułu płatności „CIT” dostosowując go do analogicznego opisu dla tytułu płatności „PIT”;
• zmieniono opis dla tytułu płatności „CIT-NZ”, „PIT-NZ” oraz „PIT-NZS” w związku ze zmianą tytułów tych formularzy;
• z opisu płatności VAT-Z usunięto skrót „VAT”, gdyż jest to określenie potoczne, które nie powinno być używane w akcie prawnym. Z opisu przedmiotowej płatności wynika, że chodzi o podatników podatku od towarów i usług;
• uporządkowano w załączniku poszczególne grup płatności w taki sposób, że najpierw wymieniane są podatki (grupy I-VI), następnie dopłata w grach liczbowych, loteriach pieniężnych i grze telebingo (VII) i danina solidarnościowa (VIII) a na końcu opłaty (grupy IX-XIII);
• zaktualizowano publikator ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa;
• przenumerowano pozycje płatności w ramach podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz w ramach podatku od towarów i usług w związku z dodaniem płatności CIT-8FR, PIT-PZ, JPK_V7K oraz JPK_V7M.

Ministerstwo Finansów zauważa też, że w nowym wykazie ujęte zostały płatności, które dotyczą nieobowiązujących już formularzy deklaracji: POG-4, VAT-7, VAT-7D i VAT-7K. Wynika to z tego, że mogą pojawić się płatności nieprzedawnionych należności, które dotyczą tych deklaracji. 

Warto też wskazać, że omawiany projekt nie zawiera przepisu analogicznego do § 2 rozporządzenia z 26 sierpnia 2022 r. Przepis ten stanowi, że w przypadku opłaty za:
1) udzielenie informacji komornikom sądowym, wskazanej w części X załącznika do rozporządzenia,
2) wydanie wypisu z rejestru zastawów skarbowych lub zaświadczenia, o którym mowa w art. 46c § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, wskazanej w części XI załącznika do rozporządzenia
- przepisy rozporządzenia stosuje się do płatności dokonywanych od dnia określonego w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 27 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (Dz. U. poz. 1301).

Wynika to z tego, że 17 listopada 2022 r. Minister Finansów wydał obwieszczenie w sprawie uruchomienia w e-Urzędzie Skarbowym usług związanych z udostępnianiem komornikom sądowym informacji objętych tajemnicą skarbową (M.P. z 2022 r. poz. 1113), w którym ogłosił, że z dniem 1 grudnia 2022 r. zostanie uruchomiona usługa polegająca na dokonywaniu za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym doręczeń pomiędzy komornikiem sądowym a Szefem Krajowej Administracji Skarbowej pism w sprawach udostępniania informacji, o których mowa w art. 299 § 3 pkt 8 i § 4 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa. Nastąpiło zatem wykonanie delegacji zawartej w art. 27 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową.

Termin wejścia w życie nowych przepisów

Omawiany projekt zakłada, że nowe rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. 

Źródło: Projekt (z 8 listopada 2023 r.) rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego; projekt ten jest ujęty pod pozycją 759 w Wykazie prac legislacyjnych dotyczącym projektów rozporządzeń Ministra Finansów.