Rząd ogłosił pomysł powstania specjalistycznego zespołu mającego na celu skuteczniejszą walkę z szarą strefą i unikaniem opodatkowania. Ma to być "Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie" - już teraz zwany przez niektórych "super-urzędem" lub "super-skarbówką". Nowa inicjatywa zakłada wykorzystanie zaawansowanych technologii analitycznych, które pomogą w precyzyjnym typowaniu podatników do kontroli. Celem projektu jest uszczelnienie systemu podatkowego, poprawa ściągalności podatków, opłat, składek i innych należności publicznoprawnych oraz ograniczenie nielegalnych praktyk w obrocie gospodarczym. Dzięki temu uczciwie działający przedsiębiorcy mają zyskać równą przestrzeń konkurencyjną.
- Rosnąca szara strefa w Polsce
- Skład i zadania nowego super-urzędu
- Kiedy Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie zacznie działać?
- Wyższe wymagania dla przedsiębiorców
- Przygotowanie do zaostrzonych kontroli
Rosnąca szara strefa w Polsce
Według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) szara strefa w Polsce stale się powiększa, co wymaga zdecydowanych działań. Utworzenie nowego zespołu monitorującego to realizacja rekomendacji MFW dotyczących uszczelnienia systemu podatkowego i ograniczenia nielegalnych praktyk gospodarczych. Kluczową rolę w walce z tym problemem ma odegrać wymiana danych oraz wykorzystanie zaawansowanych narzędzi analitycznych. Te działania mogą znacząco zmniejszyć skalę zjawiska.
Skład i zadania nowego super-urzędu
W nowy międzyresortowy zespół zaangażowane będą kluczowe instytucje państwowe, takie jak:
- Ministerstwo Finansów,
- Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej,
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych,
- Państwowa Inspekcja Pracy,
- Krajowa Administracja Skarbowa,
- Policja oraz
-Straż Graniczna.
Ich głównym zadaniem będzie zacieśnienie współpracy i koordynacja działań na rzecz eliminacji szarej strefy. Działania zespołu, prawdopodobnie pod kierownictwem sekretarza stanu z Ministerstwa Finansów, skupią się na wymianie informacji i tworzeniu kompleksowych analiz, które umożliwią bardziej skuteczne działania kontrolne i ograniczenie nielegalnych praktyk gospodarczych.
Jak czytamy na stronie gov.pl, główne zadania Międzyresortowego Zespołu do spraw przeciwdziałania szarej strefie będą polegać na:
- przygotowaniu strategii i planu działania mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie dla administracji rządowej;
- koordynacji działań wynikających ze strategii i planu;
- wypracowaniu metodyki szacowania szarej strefy;
- wydawaniu rekomendacji dotyczących działań mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie, w tym zawierających propozycje zmian prawnych;
- monitorowaniu realizacji wydanych przez Zespół rekomendacji dotyczących działań mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie;
- dokonywaniu oceny działań podejmowanych przez inne państwa mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie i możliwości adaptacji tych rozwiązań do warunków polskich.
Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie ma wykonywać swoje zadania przy pomocy stałego zespołu roboczego oraz grup zadaniowych.
Kiedy Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie zacznie działać?
Jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia 2024 r. projekt zarządzenia w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw przeciwdziałania szarej strefie został przez Ministra Finansów przekazany do opiniowania przez resorty.
Na razie nie ma wiarygodnych informacji, kiedy ów Zespół zacznie działać. Wydaje się prawdopodobne, że stanie się to jeszcze w tym półroczu, a być może i pod koniec I kwartału 2025 r.
Wyższe wymagania dla przedsiębiorców
Dla przedsiębiorców utworzenie nowego zespołu do walki z szarą strefą oznacza większy nacisk na przestrzeganie przepisów podatkowych i prawa pracy. Współpraca instytucji, takich jak ZUS, Krajowa Administracja Skarbowa czy Państwowa Inspekcja Pracy, pozwoli na bardziej precyzyjne i skoordynowane działania kontrolne. Przedsiębiorcy muszą szczególnie dbać o prawidłowość dokumentacji finansowej, umów z pracownikami oraz rozliczeń podatkowych. Choć uczciwi mogą liczyć na bardziej przejrzyste warunki konkurencji, to zwiększona liczba kontroli wymaga większej staranności w prowadzeniu działalności.
Przygotowanie do zaostrzonych kontroli
W związku z zaostrzeniem kontroli przedsiębiorcy powinni zadbać o pełną zgodność swojej działalności z przepisami. Każdy aspekt działalności – od faktur i rozliczeń podatkowych po zgodność umów pracowniczych – może zostać poddany szczegółowej analizie. Doświadczeni prawnicy mogą pomóc w identyfikacji potencjalnego ryzyka, przeprowadzeniu audytów wewnętrznych i przygotowaniu dokumentacji zgodnej z wymogami prawa. Takie działania mogą znacząco zmniejszyć ryzyko sankcji oraz problemów podczas kontroli.
Nasza kancelaria oferuje kompleksowe wsparcie, które pomoże uniknąć błędów oraz zminimalizować ryzyko sankcji podczas kontroli. Dzięki naszemu doświadczeniu i indywidualnemu podejściu zapewniamy bezpieczeństwo prawne dla Twojego biznesu.
Michał Dudziak, aplikant adwokacki w kancelarii Gorazda, Świstuń, Wątroba i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni.