Nowe przepisy mają też ograniczyć „ucieczkę za granicę” od spłaty kredytów konsumenckich w niektórych krajach.
Według danych Komisji Europejskiej co roku w UE postępowania upadłościowe dotykają około 200 tysięcy przedsiębiorstw rocznie, co przekłada się na blisko 1,7 miliona miejsc pracy. Jedna czwarta z nich ma charakter ponadnarodowy.
Decyzja ministrów sprawiedliwości otworzyła drogę do ostatecznego przegłosowania przez Parlament Europejski nowych przepisów upadłościowych na początku przyszłego roku.
"Kryzys finansowy i gospodarczy pokazał, że powinniśmy mieć sprawniejsze i bardziej efektywne transgraniczne procedury upadłościowe, które byłyby nie tylko sprawiedliwe dla dłużników i kredytodawców, ale też dawałyby szansę uczciwym przedsiębiorcom na restrukturyzacje, aby działali oni lepiej w przyszłości" - powiedział europoseł Tadeusz Zwiefka (PO), sprawozdawca z frakcji chadeków.
Nowe przepisy otwierają drogę do postępowań restrukturyzacyjnych, a nie tylko upadłościowych, jak to określała poprzednia wersja przepisów. I tak np. oddział firmy niemieckiej czy francuskiej w Polsce nie miał innej możliwości niż likwidacja, gdy takie postępowanie toczyło się dla firmy matki w innym kraju. Dla Polski to bardzo ważna sprawa, bo automatyczna likwidacja oddziałów firmy matki przy postępowaniu upadłościowym oznaczała koszty społeczne i ekonomiczne.
Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne
„Rewizja rozporządzenia jest dla Polski korzystna głównie z tego powodu, że rozszerza jego stosowanie (…) na postępowania przewidujące możliwość zawarcia układu z wierzycielami” - wyjaśnił PAP minister sprawiedliwości Cezary Grabarczyk.
Dzięki definicji tzw. centrum interesu życiowego będzie można łatwiej wskazać państwo członkowskie, które ma przeprowadzić postępowanie upadłościowe. Definicja określa je jako miejsce prowadzenia przez przedsiębiorcę biznesu bądź lokalizację siedziby firmy.
„Polska poparła projekt (…), ponieważ ulepsza on przepisy wywołujące obecnie wątpliwości w orzecznictwie oraz rozstrzyga szereg trudności w jego praktycznym stosowaniu, np. w kwestii przepisów określających główne miejsce prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę. Rewizja wprowadza także nowocześniejsze rozwiązania instytucjonalne” - wskazał Grabarczyk.
Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015
By ukrócić „forum shopping”, czyli przenoszenie procedur prawnych do krajów, gdzie można liczyć na korzystniejszy wyrok w danej sprawie, ustalony został okres trzech miesięcy dla biznesowych procedur upadłościowych, a sześciu miesięcy dla konsumenckich. Po tym czasie będzie można zacząć procedurę upadłościową w przypadku przeprowadzki do innego unijnego kraju, czyli po tzw. przeniesieniu centrum interesu życiowego do innego państwa.
Dla Polski i obywateli spłacających długi to dobra wiadomość. Natomiast dla uciekających z kraju zadłużonych konsumentów już nie.
Ostatnio rozpowszechniła się w Polsce praktyka ucieczki konsumentów przed zadłużeniem do innego kraju członkowskiego, głównie do Wielkiej Brytanii, gdzie przepisy są bardziej liberalne i pozwalają na całkowite oddłużenie konsumenta, czego prawo polskie nie przewiduje.
Polski konsument, który nie spłacił kredytu np. za pralkę lub samochód, albo taki, który zalega z opłatami za czynsz mieszkaniowy lub za wodę, gaz czy elektryczność, już nie będzie mógł tak łatwo skorzystać z amnestii w Wielkiej Brytanii.
Do tej pory niektórzy wykorzystywali uzyskanie prawa pobytu w Wielkiej Brytanii jako sposób na darowanie zadłużenia, a nie na zamieszkanie tam.
Teraz ten proceder wykorzystywania różnic w systemach prawnych państw członkowskich dzięki 6-miesięcznej karencji dla konsumentów i 3-miesięcznej dla firm zostanie ograniczony.
„Rozwiązanie takie jest dla Polski zadowalające i pomoże zapobiegać rażącym przypadkom używania przepisów na szkodę polskich wierzycieli przez dłużników, którzy opuścili terytorium Polski w celu uniknięcia konieczności spłacania swoich zobowiązań” – podsumował polski minister sprawiedliwości.
Ważnym elementem nowych przepisów jest wprowadzenie elektronicznego rejestru postępowań upadłościowych w UE. Pozwoli to na rzetelną informację o zadłużonych przedsiębiorstwach w całej Unii.
Z Brukseli Renata Bancarzewska (PAP)
Podyskutuj o tym na naszym FORUM