Zmiana ma dostosować polskie prawo do szeregu dyrektyw unijnych, m.in. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej - Wypłacalność II (Solvency II). Dyrektywa ta wprowadza nowy system wypłacalności zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji oraz obejmuje swym zakresem m.in. zagadnienia związane z ich gospodarką finansową i procesem nadzoru nad zakładami.
W uzasadnieniu do projektu napisano, że dyrektywa ta ma zapewnić lepszą ochronę osób ubezpieczonych, zmierza do dalszego usprawnienia funkcjonowania jednolitego rynku ubezpieczeniowego oraz wzmocnienia pozycji konkurencyjnej europejskich zakładów ubezpieczeń i reasekuracji. Ponadto nowe unijne regulacje promują lepsze rozwiązania prawne, a także harmonizują przepisy dotyczące wymogów kapitałowych, ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych tworzonych na rzecz wypłacalności oraz nadzoru nad zakładami ubezpieczeń i reasekuracji działającymi w UE.
"Ponadto zamierzeniem dyrektywy jest, aby projektowane rozwiązania były spójne z rozwiązaniami opracowanymi przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (...) w zakresie rachunkowości zakładów ubezpieczeń oraz zbliżone do rozwiązań zastosowanych w innych sektorach finansowych, np. sektorze bankowym" - napisano w uzasadnieniu do projektu.
Wskazano, że nowy system wypłacalności dla zakładów ubezpieczeń i reasekuracji ma być oparty - podobnie jak w systemie bankowym - na trzech filarach: wymogach ilościowych (kapitałowych), wymogach jakościowych (szeroko pojętym nadzorze), obowiązkach informacyjnych oraz dyscyplinie rynkowej.
"Nowy system wypłacalności jest skonstruowany w taki sposób, aby - przez powiązanie wymogów kapitałowych z ryzykiem - zachęcać nadzorowane podmioty do jak najlepszej, najbardziej skutecznej oceny oraz pomiaru ryzyka, jakie wiąże się z wykonywaną przez nie działalnością ubezpieczeniową i reasekuracyjną, a następnie do jak najbardziej efektywnego zarządzania tym ryzykiem" - wyjaśniło MF w uzasadnieniu.
W projekcie przewidziano także dodatkowe rozwiązania prokonsumenckie. Dotyczą one m.in. obowiązków informacyjnych ubezpieczycieli przed zawarciem umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Ponadto nowe regulacje zobowiązują ubezpieczycieli do przeprowadzenia analizy potrzeb swoich klientów przed zawarciem umowy ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym w celu dokonania oceny, jaka umowa ubezpieczenia jest dla nich odpowiednia.
W propozycjach MF znalazły się także regulacje dotyczące możliwości pozasądowego rozstrzygania przez Rzecznika Praw Ubezpieczonych sporów między konsumentami a zakładami ubezpieczeń dotyczących umów ubezpieczenia o charakterze inwestycyjnym.
Zdaniem MF zmiany nie będą bezpośrednio wpływać na dochody i wydatki sektora finansów publicznych, ale mogą mieć wpływ pośredni związany np. z rozszerzeniem regulacji dotyczących nadzoru nad ubezpieczycielami oraz kosztami dostosowania zakładów do nowych wymogów. Istotne zmiany dotkną natomiast gospodarkę finansową zakładów ubezpieczeń i działających w Polsce zakładów reasekuracji.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Zaznaczono, że z badań europejskiej branży ubezpieczeniowej wynika, że dla Polski nadwyżka środków własnych ponad kapitałowy wymóg wypłacalności wynosi 7,4 mld euro oraz 10,8 mld euro ponad minimalny wymóg kapitałowy. "Wyniki badań (...) wskazują, że znaczna część krajowych zakładów ubezpieczeń powinna spełnić wymogi dyrektywy Wypłacalność II dotyczące wypłacalności zakładów ubezpieczeń po wejściu w życie nowych przepisów. Jednakże w przypadku niektórych krajowych zakładów ubezpieczeń może być konieczne dokapitalizowanie zakładów" - zaznaczono.
Według MF na sytuację finansową zakładów mogą też wpłynąć znaczące koszty dostosowania się do nowych wymogów, które jednak na obecnym etapie trudno oszacować.
Nowa ustawa ma zastąpić obecnie obowiązującą ustawę o działalności ubezpieczeniowej. Zgodnie z projektem zmiany - co do zasady - miałaby ona wejść w życie 1 stycznia 2016 r. (PAP)
Projekt ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej