W opublikowanym przez Centrum im. Adama Smitha raporcie przyjęto, że koszt wychowania drugiego dziecka wynosi 80 proc. kosztów pierwszego, a trzeciego dziecka - 60 proc. kosztów pierwszego - ze względu na "korzyści skali", w tym na oszczędności płynące ze wspólnej konsumpcji. W przypadku rodzin z trójką dzieci koszty te wynoszą przeciętnie od 422 do 427 tys. zł, a dla rodziny z czwórką dzieci - ok. 528 do 553 tys. zł.
Jeśli do tych kosztów dodamy koszty utrzymania i kształcenia na poziomie wyższym, to koszty te należałoby zwiększyć o co najmniej 60 tys. zł na każde dziecko.
Ulga z tytułu wychowywania dzieci 2014 / 2015
Eksperci podkreślają, że choć rodzicielstwo nie jest wyłącznie rezultatem kalkulacji ekonomicznych, to obawy potencjalnych rodziców o bezpieczeństwo ekonomiczne rodziny i jej poziom życia negatywnie wpływają na decyzje o liczbie dzieci.
"Dla Polski ważne jest, aby współczynnik dzietności - obecnie wynoszący około 1,3 - wzrósł do poziomu zbliżonego do 2, bez tego nasz kraj znajdzie się w głębokim regresie demograficznym" - czytamy w raporcie.
Jego autorzy podkreślają, że ważne jest, aby koszty wychowania i utrzymania dzieci były minimalizowane dzięki efektywnym usługom publicznym (edukacji, opiece zdrowotnej), ale głównie dzięki dynamicznemu rynkowi pracy, pozwalającemu na samodzielne uzyskanie dochodów.
"Macierzyństwo i praca zawodowa są obecnie do pogodzenia, a praca zawodowa jest jednym z czynników wzmocnienia pozycji społecznej kobiet" - czytamy.
Eksperci podkreślają też, że rodziny z dziećmi są szczególnie wrażliwe na skutki wysokiego VAT. "Stawka VAT w Polsce jest wyższa niż w większości państw europejskich. Wyższa stawka obowiązuje jedynie w Szwecji i Danii (25 proc.) Dla 95 proc. polskich podatników 23 proc. stawka VAT jest większym obciążeniem niż 19 proc. stawka od dochodów osobistych" - czytamy w raporcie. (PAP)
Świadczenia rodzinne 2015 - PDF
Udostępniamy nagranie wideo:
Pobranie jest możliwe po podaniu loginu i hasła:
użytkownik: wideo01
hasło: OZsV2TzG%!if
Pliki wideo można przejrzeć i pobrać (w formacie mp4) korzystając z adresu: http://www.pap.pl/wideo
Koszty wychowania dzieci w Polsce 2015 - Raport Centrum im. Adama Smitha
To już czwarta edycja raportu o kosztach wychowania dzieci przygotowana przez Centrum im. Adama Smitha (poprzedni raport ukazał się w roku 2014).
Koszty wychowania dzieci, mierzone jako stopień pogorszenia standardu życia wynikający z wychowywania i utrzymania dziecka, są stosunkowo wysokie i sięgają od 15 do 30% budżetu rodziny. Koszty te zmieniają się w tym przedziale w zależności od liczby dzieci, ich wieku i etapu edukacji. Zarówno koszt wychowania dzieci, jak i to, co spotyka rodziców na rynku pracy przyczyniają się do niskiego poziomu dzietności w Polsce.
Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha, przypomniał generalny wniosek z poprzedniego i obecnego badania, że „praca to bezpieczna rodzina”. Dodał, że to „bezpieczeństwo ekonomiczne rodziny i jej poziom życia mają rozstrzygający wpływ na jej decyzje o posiadaniu oraz liczbie dzieci”.
Raport o kosztach wychowania dzieci, który powstał pod kierunkiem prof. dr. hab. Aleksandra Surdeja, kolejny raz podkreśla, że to powszechnie dostępna praca jest najlepszą polityką prorodzinną, a można ją zrealizować poprzez redukcję opodatkowania pracy, która w Polsce jest opodatkowana ZUS-em, składkami i podatkami na poziomie akcyzy nałożonej na takie towary, jak wódka, papierosy i paliwa.
Przyszli rodzice mają świadomość swoich możliwości na rynku pracy oraz tego, że w dziecko należy sporo zainwestować, co zmusi ich do rezygnacji z innych celów.
Anna Gołębicka, ekspert Centrum im. Adama Smitha, zauważyła, że „oczywiście rodzice nie kierują się wyłącznie ekonomiczną kalkulacją, jednakże niepewność co do posiadania pracy negatywnie wpływa na decyzje o posiadaniu dzieci”. Dodała również, że „coraz niższa liczba urodzin w rodzinach w Polsce, w przeciwieństwie do Wielkiej Brytanii, jest skutkiem tych obaw”.
Andrzej Sadowski przypomniał, że „ze względu na demografię w niektórych krajach Unii stawka VAT na produkty dziecięce wynosi 0% (przykładowo w Wielkiej Brytanii) lub 3% (jak w Luksemburgu) i rządy tych państw utrzymują ją, pomimo nacisku instytucji unijnych”.
Eksperci CAS podkreślają, że rodziny z dziećmi są szczególnie wrażliwe na skutki wysokiego VAT.
Przykładowo, po podniesieniu VAT z 7% do 23% na niektóre produkty dziecięce koszty utrzymania dziecka wzrosły o 1,5%, czyli o około 2960 zł.
Podniesienie VAT na wszystkie inne produkty z 22% do 23% zwiększyło koszty o dodatkowe 6300 zł w porównaniu do sytuacji utrzymywania VAT na poprzednim poziomie 22%.
„Polskie rodziny są w stanie zapracować na utrzymanie swoje i dzieci, o ile rząd nie będzie zabierał owoców ich pracy”, powiedział Andrzej Sadowski. Podkreślił, że „politycy i rząd nie mają swoich pieniędzy, a jedynie te, które wcześniej odbiorą rodzinom. Ze 100 zł, zabranych przez państwo podatnikom, na pomoc potrzebującym trafia nie więcej niż 30-40%. Resztę pochłaniają koszty transakcyjne i administracyjne”. Dlatego – jak podkreśla - „dla 95% polskich podatników 23-procentowa stawka VAT jest większym obciążeniem niż 18-procentowa stawka od dochodów osobistych”.
Anna Gołębicka zauważyła, że „w przestrzeni publicznej mamy bardzo wysoko postawioną poprzeczkę wobec rodziców, którym sądy mogą odebrać dzieci ze względu na niskie dochody rodziny”.
Pełna treść raportu
Źródło:Centrum im. Adama Smitha
Podatek od spadków i darowizn 2015 - PDF
Spadki - testament, zachowek, dziedziczenie. Zmiany w prawie spadkowym 2015 – PDF