5 pytań do… Mirosława Wójcika
1. W ciągu kilkunastu lat swojej kariery zawodowej miał Pan okazję współpracować z kilkoma dużymi i rozpoznawalnymi na naszym rynku organizacjami. Czy podejście do funkcji controllera personalnego we wszystkich tych miejscach było podobne?
Zdecydowanie nie. Mimo że organizacje, w których miałem przyjemność pracować, były dużymi instytucjami zatrudniającymi od kilku do kilkudziesięciu tysięcy ludzi, ich podejście do omawianego przez nas obszaru było odmienne. Pewne standardowo kojarzone z controllingiem elementy rzeczywiście były powielane, np. planowanie zatrudnienia czy statystyka kadrowa, ale na tym kończyły się podobieństwa. Bywało, że controller personalny nie uczestniczył nawet w procesie planowania kosztów pracy. Innym znów razem nie tylko odgrywał znaczącą rolę w tym procesie, ale jeszcze dodatkowo uczestniczył we wszystkich inicjatywach optymalizacyjnych realizowanych w firmie.
Będzie nowy wzór umowy o pracę
2. Jaka powinna być według Pana modelowa rola controllera personalnego w firmie i dlaczego?
Rolę controllera w organizacji determinuje wprost rynek oraz cele właściciela firmy. Najczęściej takim celem będzie określony poziom zwrotu. Zarządzający będą dążyli do jego osiągnięcia w najszybszy i najbezpieczniejszy dla siebie sposób. Oznacza to w większości przypadków optymalizację kosztów stałych, w tym również kosztów pracy. Współczesny controller personalny musi więc skupiać się na analizie efektywności pracy, a co za tym idzie – na analizie kosztowej funkcjonujących procedur, kosztów związanych z zarządzaniem, kosztów wsparcia, kosztów uzyskania takiego, a nie innego wyniku danej jednostki. Jednym słowem controller personalny we współczesnej organizacji powinien dostarczać informacji zwrotnej właścicielom procesów, jak również zasilać zarząd w informacje na temat kondycji i efektywności realizowanego modelu zarządzania posiadanymi zasobami ludzkimi.
3. Jak, biorąc pod uwagę mnogość interesariuszy, w otoczeniu których funkcjonuje controller, zapewnić skuteczną i zrozumiałą komunikację pomiędzy nimi? Czy to jest w ogóle możliwe?
Skuteczna komunikacja jest rzeczywiście jednym z największych wyzwań stojących przed współczesnym controllerem personalnym. W swojej codziennej pracy musi on współpracować z ludźmi z różnych obszarów, którzy nie zawsze dysponują odpowiednią wiedzą z zakresu HR czy finansów. W związku z tym, aby uniknąć różnorodnej interpretacji stosowanych pojęć i zapewnić organizacji maksymalnie dopasowaną informację zarządczą, controller zawsze powinien znać przeznaczenie i cel opracowywanych przez siebie danych. Powinien być aktywnym i pełnoprawnym członkiem kluczowych zespołów strategicznych lub projektowych, ponieważ tylko wtedy może rzeczywiście zasilać te zespoły w odpowiednie dane, informacje oraz umożliwiać właściwe monitorowanie zachodzących zdarzeń.
Umowy terminowe po zmianach (książka)
4. Czy tak definiowana rola controllera personalnego nie powoduje ryzyka konfliktu oraz kojarzenia tego obszaru z kontrolą czy audytem?
Z doświadczenia wiem, że udział controllera w zespołach projektowych nie jest kojarzony z kontrolą czy audytem, a wręcz przeciwnie, osoba ta staje się bardzo pożądanym członkiem takich zespołów. Problem rzeczywiście może pojawić się w innym miejscu. Analizując koszty i pozostałe wskaźniki związane bezpośrednio z organizacją pracy, controllerzy personalni wskazują te obszary, w których dochodzi do nieuzasadnionych odchyleń. Stały monitoring funkcjonowania systemu zmusza więc menedżerów do nieustającej dyscypliny oraz utrzymywania wysokiej efektywności zarządzania, a to w konsekwencji hamuje naturalną tendencję do wzrostu tych obszarów. Bywa, że controller personalny wskazuje brak uzasadnienia biznesowego utrzymywania pewnych obszarów, co z kolei uderza w partykularne interesy poszczególnych menedżerów.
5. Czy wymagania, jakie stawia się przed controllingiem personalnym w organizacji, determinują w jakikolwiek sposób profil idealnego kandydata do roli controllera personalnego? Jak by Pan określił niezbędne kompetencje takiego człowieka?
Przede wszystkim controller personalny powinien posiadać bardzo szeroką wiedzę z zakresu funkcjonowania organizacji, finansów oraz HR. Konieczność poruszania się w delikatnym obszarze zagadnień pracowniczych wymaga od controllera umiejętności bardzo dobrego i merytorycznego uzasadnienia przedstawianych wniosków. Często controller personalny stawiany jest w sytuacji bezpośredniej konfrontacji z właścicielem danego obszaru. To praca w warunkach silnego stresu, asertywności, umiejętności skupienia się na celach. Jednym zdaniem, controller personalny to człowiek renesansu, który doskonale odnajduje się w różnych, często niezwiązanych ze sobą obszarach, chętnie przyswajający nową wiedzę i ciekawy świata.
Rozmawiał:
Stanisław Woźniak
Redaktor naczelny magazynu „Controlling i Zarządzanie”
Źródło: Controlling i Zarządzanie nr 5/2015, www.controlling-zarzadzanie.pl