Od 1 stycznia 2009 r. będzie obowiązywać nowa ustawa o podatku akcyzowym. Zgodnie z naszymi zapowiedziami, projekt nowej ustawy akcyzowej wczoraj trafił do uzgodnień międzyresortowych. Wiceminister finansów Jacek Kapica przewiduje, że w czerwcu projektem powinien zająć się Komitet Stały Rady Ministrów, a następnie Rada Ministrów.
- Przed wakacjami parlamentarnymi nad tym aktem prawnym powinien pracować już Sejm - przekonuje Jacek Kapica.
Dodaje, że główne zmiany dotyczą dostosowania naszych regulacji do wymogów unijnych. Można tu wymienić m.in. zmiany w opodatkowaniu energii czy podwyższenie stawek akcyzy na papierosy. Zmienią się także zasady opodatkowania samochodów osobowych. Stawki podatku akcyzowego z rozporządzenia zostaną przeniesione do ustawy. Wyższe będą stawki podatku na gaz do samochodów. Nastąpi też odejście od klasyfikacji PKWiU na rzecz CN.
My przeanalizowaliśmy kilka najważniejszych zmian tego projektu.
Gazowe paliwa do samochodów ostro w górę
Projekt przewiduje znaczny wzrost akcyzy na LPG (autogaz) do poziomu 1100 zł/1000 kg (dziś to tylko 695 zł) gotowego wyrobu, tj. do wysokości 618 zł/1000 l. Resort finansów szacuje, że ewentualny wzrost stawki akcyzy tzw. autogazu wyniesie 23 gr na 1 litrze tego paliwa, zaś łącznie z VAT około 28 gr na litrze. Trzeba pamiętać, że akcyza od LPG zwiększa podstawę opodatkowania VAT. Resort liczy że rosnące ceny benzyny sprawią, że mimo wzrostu akcyzy stawka ta nadal zachowa swój proekologiczny charakter. Będzie i tak odczuwalnie niższa od stawki akcyzy dla benzyny bezołowiowej wynoszącej obecnie 1565 zł/1000 litrów.
Zdaniem wiceministra finansów Jacka Kapicy wzrost stawki na LPG wynika, po pierwsze, z faktu, że wydatki muszą być bilansowane wpływami. Po drugie, z obserwacji rynkowych. Nadal ceny gazu są niższe od benzyny.
- Mimo podwyżki paliwa gazowe pozostaną konkurencyjne w porównaniu np. z benzyną - podkreśla wiceminister finansów w rozmowie z GP.
Ponadto projekt przewiduje opodatkowanie CNG (sprężonego gazu ziemnego wykorzystywanego do napędu pojazdów). Tu stawka miałaby wynieść 100 zł/1000 kg, co - jak szacuje resort finansów - może powodować wzrost ceny detalicznej tego paliwa o 7 groszy na 1 Nm3, tj. o około 5 proc.
Jak wylicza MF, po wprowadzeniu tych zmian roczny koszt eksploatacji autobusu komunikacji miejskiej, przy założeniu przebiegu 70 tys. km i zużycia paliwa w wysokości 50 Nm3/100 km wzrośnie o 2450 zł. Dlatego w uzasadnieniu projektu Ministerstwo przekonuje, że zaproponowana stawka akcyzy na CNG nie powinna mieć większego wpływu na planowane inwestycje związane z tworzeniem lub rozbudową dotychczasowej infrastruktury, jak i rozwojem flot zasilanych tym ekologicznym paliwem. Paliwo to nadal pozostanie atrakcyjną cenowo alternatywą dla drożejącego na światowych rynkach oleju napędowego.
Podatek od węgla, koksu i gazu zimnego
Dyrektywa Rady 2003/96/ WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji polityki wspólnotowej w odniesieniu do opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej wprowadziła opodatkowanie węgla, koksu oraz gazu ziemnego przeznaczonych do celów opałowych. Równocześnie niektórym państwom przyznano okresy przejściowe. Jednym z nich jest Polska.
Zwolnienie od akcyzy węgla i koksu przeznaczonych do celów opałowych będzie obowiązywało do 1 stycznia 2012 r., natomiast gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych - do 31 października 2013 r. z tym jednak zastrzeżeniem, że zwolnienie to wygaśnie wcześniej, jeśli udział gazu ziemnego w konsumpcji energii na terytorium kraju osiągnie 25 proc. Tak wynika z uzgodnień unijnych. W ustawie wprowadzono jednak drobną modyfikację.
Kwestia opodatkowania gazu ziemnego przedstawia się zatem wyjątkowo ciekawie. Co do zasady, zgodnie z unijnymi regułami, gaz ten zwolniony jest z akcyzy do końca października 2013 r. Przyjęcie takiej zasady nie oznacza jednak wcale, że przez najbliższe pięć lat za gaz ziemny nie będziemy płacić podatku. Nowa ustawa przewiduje, że w momencie gdy udział gazu ziemnego w konsumpcji energii osiągnie 20 proc., zostanie zastosowana pozytywna stawka akcyzy dla gazu ziemnego przeznaczonego do celów opałowych. Będzie to jednak stawka niższa od minimum wspólnotowego. Wyniosłaby 0,59 zł za jeden gigadżul (GJ). Dopiero od listopada 2013 r. nastąpiłoby dostosowanie stawki do unijnego minimum. Wtedy stawka wyniesie 1,18 zł/GJ.
Bez zmian dla piwa, ale droższe papierosy
W nowej ustawie akcyzowej na niezmienionym poziomie pozostawiono stawki akcyzy na wszystkie napoje alkoholowe.
Sporo zmienia się natomiast w opodatkowaniu wyrobów tytoniowych. Stawka akcyzy na papierosy od 1 stycznia 2009 r. wzrośnie o 15,8 proc.
- Taka wysokość podatku pozwoli na dostosowanie naszego prawa do wymogów unijnych. I tak wprowadzimy stawkę minimalną, wymaganą przez Wspólnotę. Będzie ona zbliżona do tych, które obowiązują na Litwie czy Słowacji - tłumaczy Jacek Kapica.
Wszystkie stawki akcyzy znajdą się w ustawie, a nie jak dziś w rozporządzeniu. Dotyczy to także papierosów i wyrobów tytoniowych. Na papierosy stawka nadal będzie określana kwotowo i procentowo.
Zgodnie z projektem, stawki akcyzy w wyrażeniu kwotowo--procentowym zostały wyliczone w oparciu o przewidywany w 2009 roku poziom NKC (najpopularniejsza kategoria cenowa), założony 2-proc. wzrost kursu euro w stosunku do obowiązującego z 1 października 2007 r. wynoszącego 3,7700 zł i w oparciu o zmienioną strukturę opodatkowania akcyzą papierosów, polegającą na zmianie (wzroście) stawki kwotowej i ustaleniu stawki procentowej na jednym stałym poziomie. Najpopularniejszą kategorią cenową jest ustalana w każdym roku cena stosowana w obrocie dla grupy papierosów o największej sprzedaży w okresie dziesięciu miesięcy poprzedniego roku.
Na 1 stycznia 2009 r. MF zaproponował ustalenie stawki kwotowej na poziomie 160,50 zł/1000 szt. papierosów i stawki procentowej w wysokości 25 proc., liczonej od maksymalnej ceny detalicznej.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wpływ zmian w akcyzie na koszty eksploatacji samochodów
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Wybrane stawki akcyzy na wyroby energetyczne
1 stycznia 2009 r. ma wejść w życie nowa ustawa akcyzowa
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl