Efektem pracy Komisji Przyjazne Państwo, która w ciągu kilku miesięcy swojej pracy odbyła już ponad 100 posiedzeń, są propozycje zmian w ustawach podatkowych. Pierwsze nowelizacje ustaw skierowane zostały już do Sejmu.
Odliczenie VAT
Wśród przyjętych przez Komisję propozycji przeważają zmiany w ustawie o VAT. Jedną z najważniejszych jest m.in. likwidacja ograniczenia w odliczaniu VAT dotyczącego zakupów, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym. Jak wskazuje Tomasz Grunwald, szef zespołu podatków pośrednich w Firmie Doradczej KPMG, zmiana jest nie tylko zgodna z wymogami prawa UE, ale również bardzo potrzebna.
- Dla prawa do odliczenia VAT istotne jest przecież nie to, czy dany wydatek mieści się w kategorii wykreowanej dla potrzeb innego podatku, ale to, czy istnieje związek pomiędzy danym zakupem i sprzedażą opodatkowaną VAT u danego podmiotu - twierdzi Tomasz Grunwald.
Komisja proponuje też zmianę zasad ustalania kursu przeliczeniowego dla faktur wystawianych w obcej walucie. Tomasz Grunwald wyjaśnia, że w istotnym stopniu ujednolici ona zasady stosowania kursu przeliczeniowego w VAT z zasadami obowiązującymi w podatkach dochodowych, a w konsekwencji uprości życie podatnikom.
Szybszy zwrot bez kaucji
To nie jedyne istotne zmiany. Propozycji mających ułatwić rozliczenia podatnikom VAT Komisja opracowała więcej. Wśród złożonych w Sejmie projektów znajduje się propozycja likwidacji kaucji gwarancyjnej w wysokości 250 tys. zł uiszczanej przez nowe firmy w zamian za szybszy zwrot VAT. Pomysł ocenia pozytywnie Tomasz Olkiewicz, radca prawny i partner w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. Zdaniem naszego rozmówcy używany przez obrońców kaucji argument, że przepis ten miał zapobiegać nadużyciom, jest mało przekonujący. Organy podatkowe dysponują bowiem instrumentem pozwalającym na sprawdzenie zasadności zwrotu VAT. Mogą w każdej indywidualnej sprawie dokonać przedłużenia terminu zwrotu, jeśli jest to wymagane koniecznością przeprowadzenia czynności kontrolnych.
- Nie są zatem potrzebne dodatkowe obostrzenia dla nowych przedsiębiorców - podkreśla Tomasz Olkiewicz.
Inna złożona w Sejmie nowelizacja zakłada podwyższenie progu w rozliczeniach VAT z tytułu nabycia środków trwałych z 15 tys. zł do 180 tys. zł. Jak wyjaśnia Tomasz Olkiewicz, rozliczenie proporcjonalne i korekta podatku naliczonego z tytułu nabycia środków trwałych to jedna z najbardziej złożonych i kłopotliwych kalkulacji sporządzanych na użytek VAT. W praktyce dotyczy jednak tylko części przedsiębiorstw, które jednocześnie prowadzą działalność opodatkowaną i zwolnioną z VAT. Obecnie korekcie rozliczenia w okresie pięciu lat (lub dziesięciu w przypadku nieruchomości) podlegają środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, których wartość początkowa nie przekracza 15 tys. zł. Zdaniem Tomasza Olkiewicza podwyższenie progu do 180 tys. zł oznacza, że rozliczenie obejmie mniejszą liczbę środków trwałych przy niewielkim wpływie na poziom obciążeń podatkowych.
- Z pewnością uproszczenie rozliczenia pozytywnie ocenią mniejsze firmy, które sporządzają je ręcznie, gdyż dla podmiotów stosujących rozwiązana wspierane systemami informatycznymi ta zmiana jest bez większego znaczenia - wskazuje Tomasz Olkiewicz.
Komisja chce również rozwiązać problem związany z refakturowaniem i odsprzedażą usług. Tomasz Grunwald tłumaczy, że zmiana w tym zakresie ma zatwierdzić funkcjonującą i tak w praktyce możliwość tzw. odsprzedaży usług.
- Zmiana jest potrzebna, by uciąć pojawiające się czasem wątpliwości przy odsprzedaży usług o obniżonej stawce podatkowej - wskazuje ekspert.
Zwraca uwagę, że nowelizacja milczy w kwestii obowiązku podatkowego przy odsprzedaży usług. W związku z tym w dalszym ciągu będzie istniała wątpliwość co do tego, kiedy powstaje obowiązek podatkowy.
W praktyce nierzadko odsprzedaż usługi następuje wiele miesięcy po jej wykonaniu i w takiej sytuacji przyjęcie, że obowiązek podatkowy powstaje przy odsprzedaży w terminie siedmiu dni od jej fizycznego wykonania na podstawie umowy pomiędzy innymi stronami transakcji, postawiłoby odsprzedającego w trudnej sytuacji konieczności korygowania przeszłości i zapłaty odsetek.
- Dlatego lepszym rozwiązaniem byłoby np. wskazanie, że przy odsprzedaży usług decyduje data wystawienia refaktury - twierdzi Tomasz Grunwald.
Obowiązki ewidencyjne
Zwalczająca biurokrację Komisja proponuje również likwidację obowiązku ewidencji osób, którym podatnik przekazał w roku podatkowym prezenty małej wartości oraz zmianę wartości takich prezentów ze 100 zł na 1/10 minimalnego wynagrodzenia.
- Mimo iż formalnie znika zapis o konieczności prowadzenia ewidencji tożsamości obdarowanych, podatnicy będą jednak musieli wykazać, że warunki wskazane w nowych regulacjach zostały spełnione - mówi Andrzej Kapczuk, doradca podatkowy, menedżer w zespole VAT Ernst & Young.
Zlikwidowany ma być również obowiązek powiadamiania biura wymiany informacji o VAT o zamiarze skorzystania z procedury uproszczonej. Jak wyjaśnia Andrzej Kapczuk, zmiana znosi uciążliwy administracyjnie wymóg przy wewnątrz- wspólnotowych transakcjach trójstronnych.
- Dziś nie jest jasne, czy brak terminowego zawiadomienia MF o zamiarze skorzystania z uproszczonej procedury praktycznie wyłącza taką możliwość. Jedynie kilka krajów UE wprowadziło obowiązek takich zawiadomień - wskazuje ekspert Ernst & Young.
Komisja zaproponuje Sejmowi także rozszerzenie zwolnienia z VAT przy sprzedaży towarów objętych remanentem likwidacyjnym, tak aby dotyczyło ono nie tylko byłych wspólników spółek osobowych, ale również przedsiębiorców będących osobami fizycznymi.
- W efekcie osoby fizyczne likwidujące działalność w okresie, gdy ich magazyny są pełne towaru, nie będą zdane na indywidualne podejście swoich urzędów skarbowych lub poszukiwanie alternatywnych rozwiązań, tj. sprzedaży towaru przed likwidacją - mówi Anna Łukaszewicz-Obierska, radca prawny, wspólnik w Kancelarii Wierciński, Kwieciński, Baehr.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Najważniejsze zmiany w ustawie o VAT
180 tys. zł ma wynosić próg, od którego będzie obowiązywała korekta odliczonego VAT od środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych
MAGDALENA MAJKOWSKA
magdalena.majkowska@infor.pl