Do 31 grudnia 2008 roku Polska ma obowiązek podnieść akcyzę na papierosy do minimalnego poziomu unijnego, który wynosi 64 euro za każde 1000 sztuk papierosów w najpopularniejszej kategorii cenowej - poinformowano na poniedziałkowej konferencji prasowej PKPP Lewiatan.
W efekcie od 1 stycznia 2009 roku możemy oczekiwać znaczących podwyżek cen papierosów. Ile jednak będą konkretnie wynosiły, zależy w dużej mierze od koncepcji konstrukcji podatku akcyzowego, o której zmianę apelują przedstawiciele branży tytoniowej, plantatorzy, organizacje prozdrowotne oraz Ministerstwo Zdrowia.
Akcyza na wyroby tytoniowe składa się z dwóch części: procentowej (obecnie 37,92 proc. od każdej paczki papierosów) oraz kwotowej (obecnie 91 zł na każde 1000 sztuk). Jak podała PKPP Lewiatan, po roku konsultacji i uzyskaniu wyraźnej większości zainteresowanych stron dla stawki procentowej akcyzy na papierosy w wysokości 25 proc., Ministerstwo Finansów (MF) nieoczekiwanie zmieniło propozycję dot. dla tej stawki do 31,41 proc. obniżając jednocześnie element kwotowy stawki akcyzy.
Zdaniem przedstawicieli PKPP Lewiatan argumenty za tą zmianą oparte są na fałszywych przekonaniach pracowników ministerstwa dotyczących funkcjonowania rynku papierosów, przez co mogą w konsekwencji źle się przysłużyć zarówno budżetowi, większości branży, jak i konsumentom.
W opinii konfederacji mitem jest przekonanie, że rynek tytoniowy w Polsce dzieli się na producentów drogich i tanich papierosów. "W rzeczywistości 99 proc. tego rynku mają międzynarodowe firmy tytoniowe, działające globalnie i posiadające w swoim portfelu produktów papierosy ze wszystkich segmentów cenowych, zarówno tanich, w średniej cenie jak i drogich" - podała PKPP Lewiatan. Faktem jest natomiast, że większość producentów obecnych na naszym rynku opowiada się za zwiększeniem kwotowej stawki akcyzy.
PKPP przypomina, że stawka procentowa akcyzy w wysokości 25 proc. od początku była propozycją MF, wypracowaną na podstawie ministerialnych wyliczeń i uwzględniającą wymogi i zalecenia unijne oraz zdrowotne. "Dziś jednak MF twierdzi, że stawka 25 proc. została zaproponowana przez dwie firmy tytoniowe, więc nie można jej zaakceptować, aby nie być posądzonym o stronniczość" - czytamy w komunikacie PKPP.
W opinii Lewiatana, mitem jest argument, że wyższa stawka procentowa w akcyzie przyniesie wyższe wpływy budżetowe. Zdaniem doradcy zarządu PKPP Lewiatan Jeremiego Moradasewicza proponowane przez MF zmiany cofną nasz rynek do wyniszczającej wojny cenowej, która sprawi, że realne wpływy do budżetu będą trudne do przewidzenia.
Według PKPP Lewiatan powinno się stopniowo dążyć do likwidowania procentowego sposobu naliczania części akcyzy, ponieważ destabilizuje on rynek, wzmaga konkurencję cenową kosztem jakości oraz utrudnia przewidywanie wpływów do budżetu.
Zdecydowanie się (wzorem np. Czechów, Niemców, Słowaków czy Litwinów) na większe znaczenie części kwotowej pozwoliłoby producentom na planowanie inwestycji i stopniowe zwiększanie jakości wyrobów, a także zapewniłoby umiarkowany wzrost cen oraz ułatwiłoby dostosowywanie się do unijnych standardów zdrowotnych i podatkowych.
Ministerstwo tłumaczy, że w toku konsultacji społecznych część firm tytoniowych sygnalizowała, że poprzedni projekt (25 proc. i 160,50 zł/1000 sztuk) sprzyja producentom drogich papierosów. W odpowiedzi na brak wspólnej propozycji branżowej ministerstwo zaproponowało rozwiązanie uśrednione (31,41 proc. i 130,50 zł/1000 sztuk).
"Obecne rozwiązanie, to propozycja równego rozłożenia korzyści i kosztów dla różnych firm na różne grupy towarowe. Przy jego zastosowaniu papierosy drogie i tanie zdrożeją o podobną kwotę" - czytamy w komunikacie ministerstwa.
"Ministerstwo Finansów wciąż pozostaje otwarte na wspólną propozycję branży tytoniowej" - dodano.