Już od soboty, 1 listopada wejdą w życie niektóre przepisy rozporządzenia ministra finansów o kasach rejestrujących, które obowiązuje od 1 lipca 2008 r. Nowe regulacje dotkną głównie podatników zajmujących się sprzedażą używek, tj. papierosów i alkoholu oraz przedsiębiorców, którzy za wykonane usługi nie wystawiają faktur. W pierwszym przypadku przedsiębiorcy bezwzględnie będą musieli rozpocząć ewidencję sprzedaży za pośrednictwem kasy fiskalnej już 1 listopada. W drugiej sytuacji, gdy podatnik nie wystawi faktury, będzie musiał kupić kasę, gdy jego obroty przekroczą rocznie 40 tys. zł (gdy kontynuuje działalność) lub 20 tys. zł (dla rozpoczynających działalność). Zmienią się też zasady ewidencji świadczeń na rzecz pracowników.
Ewidencja papierosów i alkoholu
Resort finansów systematycznie zaskakuje podatników zmianą zakresu czynności ewidencjonowanych na kasach. Najnowsze przepisy w tym zakresie wchodzą w życie już 1 listopada, a obowiązują do końca roku.
Szymon Czerwiński, konsultant w Accreo Taxand, wyjaśnia, że od 1 listopada obowiązek posiadania kas dotyczy detalicznych sprzedawców wyrobów tytoniowych oraz alkoholowych. Obowiązek ten powstaje bez względu na wielkość obrotów, co oznacza, że już przy pierwszej czynności należy zaewidencjonować ją na kasie.
Potwierdza to Dorian Liszcz, ekspert z firmy GMTR, produkującej kasy i drukarki fiskalne trzeciej generacji, który uważa, że od 1 listopada w zakresie stosowania kas zasadniczo nic się nie zmieni, poza tym, że kolejne grupy podatników będą zobowiązane do rozpoczęcia ewidencjonowania za pomocą kas.
- Oznacza to bezwzględny obowiązek rejestracji na kasie sprzedaży wyrobów tytoniowych (PKWiU 16.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 proc. oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 proc., i to bez względu na symbol PKWiU - wskazuje Dorian Liszcz.
Sprzedaż detaliczna
Nadal rejestrowana w kasie musi być wyłącznie sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz rolników ryczałtowych. Sprzedaż dla pozostałych podatników nie podlega rejestracji.
- Konieczność stosowania kas najbardziej uderzy w małych przedsiębiorców prowadzących działalność chociażby w ramach kiosków z papierosami czy punktów jedynie sezonowo handlujących alkoholem - wyjaśnia Szymon Czerwiński.
Ale to nie wszystko. Jeżeli prowadzona jest działalność w innym zakresie, która pozwalałaby na nieewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kas, a sprzedawane są również papierosy czy piwo, ewidencjonowaniu na kasie będzie podlegać cała sprzedaż.
- Można się spodziewać, że od 1 listopada w każdym punkcie, w którym prowadzona jest sprzedaż tych towarów, powinna już być kasa - ostrzega Dorota Borkowska, doradca w Grant Thornton Frąckowiak.
Faktura albo kasa
Istotną zmianą, która zacznie obowiązywać 1 listopada, jest uzależnienie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania pewnych czynności od ich udokumentowania fakturą. Szymon Czerwiński tłumaczy, że dotyczy to m.in. usług rekrutacji i pozyskiwania personelu, detektywistycznych i ochroniarskich czy wynajmowania nieruchomości.
- Warunek dokumentowania czynności fakturą powinien zostać uznany za spełniony również, gdy przedsiębiorca wystawi dokument z nią zrównany, np. rachunek za wykonanie usługi - stwierdza ekspert Accreo Taxand.
Świadczenia pracownicze
Na nowe przepisy muszą uważać podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz swoich pracowników. Minister finansów rozszerzył co prawda zakres zwolnienia na czynności, które do tej pory podlegały rejestrowaniu na kasie, np. sprzedaż telefonów komórkowych, ale nie wszyscy z tego skorzystają.
- Podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie sprzedaży na rzecz pracowników przed 1 lipca, nie będą mogli po 1 listopada skorzystać ze zwolnienia - zauważa Szymon Czerwiński.
Jest to konsekwencja objęcia indeksem nr 2 pozycji 34 załącznika do rozporządzenia. Jeżeli podatnik dobrowolnie albo w związku z istniejącym obowiązkiem ewidencjonował przed 1 lipca sprzedaż na rzecz pracowników, od 1 listopada nie może korzystać ze zwolnienia.
- Może oczywiście korzystać ze zwolnień z innych tytułów (np. dla usług telekomunikacyjnych) - argumentuje Tomasz Siennicki, doradca podatkowy w Kancelarii Podatkowej Ożóg i Wspólnicy.
Wyjaśnia też, że od 1 listopada trzeba pamiętać o dostawach i usługach traktowanych w sposób szczególny przez rozporządzenie, a więc takich, które nie podlegają zwolnieniu z obowiązku ewidencjonowania.
- Katalog ten został rozszerzony o wyroby tytoniowe i napoje alkoholowe, a więc nawet jeżeli podatnik nie rozpoczął przed 1 lipca ewidencjonowania na kasie sprzedaży na rzecz pracowników, od 1 listopada będzie musiał taką sprzedaż ewidencjonować, jeżeli jej przedmiotem będą takie wyroby - mówi Tomasz Siennicki.
Sankcje za brak kasy
Naruszenie obowiązków ewidencyjnych za pomocą kas rejestrujących powoduje, że podatnik traci prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30 proc. kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Na ten aspekt zwraca uwagę Dorota Borkowska, wyjaśniając, że niezainstalowanie kasy w terminie spowoduje, że podatnik nie będzie mógł odliczyć od podatku kwoty wydatkowanej na zakup kasy w wysokości 50 proc. ceny zakupu (nie więcej niż 2,5 tys. zł).
Nasza rozmówczyni dodaje, że dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy (także niewydanie paragonu) jest przestępstwem skarbowym i podlega karze do 180 stawek dziennych, przy czym stawkę dzienną w 2008 rok sąd określa w przedziale od 37,53 zł do 15 012 zł. W przypadku mniejszej wagi kara może zostać złagodzona do kary grzywny za wykroczenie skarbowe.
- Aby mówić o czynie mniejszej wagi, uszczuplona lub narażona na uszczuplenie należność nie może przekroczyć 5630 zł, a sposób i okoliczności niezainstalowania kasy nie wskazują na rażące lekceważenie porządku finansowo-prawnego - podsumowuje Dorota Borkowska
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kasy fiskalne w praktyce
Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl