Czy koszty związane z badaniem rocznego pakietu sprawozdawczego stanowią koszty uzyskania przychodu?
Zgodnie z przedstawionym w piśmie stanem faktycznym, spółka X należąca do grupy Z w październiku 2003 r. zawarła ze spółką Y umowę o zbadanie, zgodnie z międzynarodowymi standardami rewizji finansowej, rocznego pakietu sprawozdawczego za rok zakończony 31 grudnia 2003 r. Za wyżej wymienione badanie spółka była obowiązana zapłacić wynagrodzenie. Spółka X podkreśla, że pakiet sprawozdawczy jest dokumentem przygotowywanym na potrzeby raportowania międzynarodowego, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania spółki w grupie Z. Celem badania jest uzyskanie racjonalnej podstawy do określenia, czy pakiet sprawozdawczy nie zawiera istotnych przekłamań. Sporządzenie takiego sprawozdania jest jednym z obowiązków, które wszystkie spółki muszą spełnić, aby móc funkcjonować w ramach grupy kapitałowej i osiągać wynikające z tego faktu korzyści. W związku z powyższym spółka uważa za uzasadnione zaliczenie wydatków poniesionych na badanie sprawozdania finansowego do kosztów uzyskania przychodów, w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm. – dalej ustawa o p.d.o.p.).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. ustawy o p.d.o.p. „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1”. Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, jeśli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy. W przypadku kosztów, których nie można bezpośrednio lub pośrednio wiązać z uzyskanym przychodem, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają one zaliczeniu w koszty uzyskania przychodu z chwilą ich faktycznego poniesienia.
Zdaniem urzędu wydatki poniesione z tytułu badania sprawozdania finansowego będą dla spółki kosztami uzyskania przychodów. Podobne stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów, które w swej opinii wyrażonej w piśmie Ministerstwa Finansów – Podsekretarza Stanu z 26 kwietnia 2002 r., nr PB3-8214--99/WK/02, uznało, iż „stosownie do postanowień przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. 1994 r. Nr 121, poz. 591 ze zm.) roczne sprawozdania finansowe poddawane są badaniom przez biegłych rewidentów. W stosunku do określonej grupy podmiotów gospodarczych badanie to ma charakter obligatoryjny, zaś do innych wymogu takiego nie ma (art. 64 ustawy o rachunkowości). Wydatki poniesione na badanie sprawozdania finansowego, zarówno o charakterze obligatoryjnym, jak i prowadzonego na podstawie decyzji organów jednostki, która nie ma ustawowego obowiązku poddawania badaniu jej rocznych sprawozdań finansowych – w myśl ww. art. 15 ust. 1 zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich faktycznego poniesienia. Powyższe dotyczy badania, które związane jest ze zwykłym tokiem działalności podmiotu, a nie np. w celu sprzedaży przedsiębiorstwa”.
Pismo I Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 16 kwietnia 2004 r. (sygn. 1471/DPD/423/79/04/MŻ)