Spółka akcyjna prowadzi procedurę umarzania akcji własnych poprzez ich nabywanie od drobnych akcjonariuszy. Spółka nabywa akcje własne i przeznacza je do umorzenia na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Czy czynność taka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
ODPOWIEDŹ US – SKRÓT
Nie. Nabycie akcji w celu ich umorzenia, gdy jest dokonywane z zachowaniem przepisów art. 359 i następnych Kodeksu spółek handlowych, należy uznać za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
KOMENTARZ EKSPERTA
Stanowisko organu podatkowego zasługuje na aprobatę. Nabycie akcji w celu umorzenia, dokonywane z zachowaniem przepisów Kodeksu spółek handlowych, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
ODPOWIEDŹ US – WYCIĄG
Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi informuje:
W odniesieniu do opisanego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż zakres zdarzeń, których dokonanie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, został określony w przepisie art. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:
• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia oraz ustanowienia odpłatnej renty,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,
• umowy majątkowe małżeńskie,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki/ akty założycielskie.
Do przedmiotowej czynności nie można jednak zastosować przepisów dotyczących umowy sprzedaży, opisanych w art. 535 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).
WAŻNE!
Nabycie przez spółkę własnych akcji w celu ich umorzenia jest szczególnym rodzajem umowy nienazwanej, w sposób ścisły związanej ze stosunkiem uczestnictwa w spółce.
Zgodnie z art. 359 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe) tylko w przypadku, gdy statut tak stanowi.
WAŻNE!
Umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia, wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi akcji umorzonych bądź uzasadnienie umorzenia akcji bez wynagrodzenia oraz sposób obniżenia kapitału zakładowego.
Umorzenie przymusowe następuje za wynagrodzeniem, które nie może być niższe od wartości przypadających na akcję aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między akcjonariuszy. Mowa jest tu zatem o wynagrodzeniu, a nie o zapłacie ceny, która jest elementem przedmiotowo istotnym umowy sprzedaży.
W przypadku gdy nabycie akcji w celu ich umorzenia jest dokonywane z zachowaniem przepisów art. 359 i następnych k.s.h., należy uznać, iż taka czynność, jako niewymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.
Pismo z 13 lipca 2005 r. nr ŁUS-IV-436/3/05/DD
Inne pisma dotyczące omawianego zagadnienia, zamieszczone w bazie internetowej:
• 1472/SPC/436/10/2005/BAP