Dla celów podatkowych pojęcie doradztwo mieści się w pojęciu rzeczoznawstwo i jest wyłączone ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Określając zakres przedmiotowy usług rzeczoznawstwa, należy odwołać się do klasyfikacji statystycznych. - Decyzja dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18 września 2006 r. (nr PPB_2/4407-0052/06/I).
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik świadczy usługi objęte numerami PKD 74.11.Z – działalność prawnicza – doradztwo prawne i reprezentowanie klientów przed sądami oraz 74.85.Z – działalność związana z tłumaczeniami i usługami sekretarskimi. Czy usługi doradztwa prawnego świadczone przez osobę niebędącą notariuszem, adwokatem ani radcą prawnym mogą korzystać ze zwolnienia z VAT?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z delegacją zawartą w art. 113 ust. 14 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT), minister finansów w rozporządzeniu z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 95, poz. 798 z późn. zm.) określił listę towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. W poz. 38 załącznika do rozporządzenia podano, że zwolnienie to nie dotyczy usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych. Podatnik w omawianym przypadku nie posiada uprawnień do wykonywania żadnego z wymienionych w tej pozycji zawodów, zatem nie dotyczy go wymienione uregulowanie.
Jednocześnie w poz. 37 załącznika wymieniono usługi rzeczoznawstwa z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planów zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolniczego, jako również wyłączone ze zwolnienia. Zatem w pojęciu rzeczoznawstwa wskazanym w poz. 37 załącznika do rozporządzenia mieszczą się usługi doradcze, przy czym w rozporządzeniu nie został wskazany symbol PKWiU odnoszący się wprost do konkretnych usług doradczych. Należy jednak uwzględnić, że stosownie do treści art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane z pomocą tej klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. Zatem świadczenie usług określonych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług jako usługi doradztwa, wyłącza prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego wymienionego w art. 113 ustawy o VAT.
Usług tych nie należy pojmować w potocznym tego słowa znaczeniu, lecz w rozumieniu podatkowym określonym przez stosowne regulacje prawne. Określając zakres przedmiotowy usług rzeczoznawstwa, należy odwołać się do klasyfikacji statystycznych, bowiem definiowanie zakresu przedmiotowego tych usług, wskazując na literalne znaczenie słowa „rzeczoznawstwo”, które określone jest w słowniku języka polskiego spowodowałoby, iż ich zakres przedmiotowy byłby znacząco ograniczony w stosunku do pierwotnie określonego w Klasyfikacji Usług.
PKWiU nie przewiduje wprawdzie usług rzeczoznawstwa, stąd w celu wyjaśnienia tego pojęcia użytego przez ustawodawcę w poz. 37 załącznika do rozporządzenia z dnia 25 maja 2005 r., należy sięgnąć do klasyfikacji wcześniejszej (KU), która w gałęzi 89 wyróżniała podbranżę „rzeczoznawstwo” (89302), w ramach której wymienione były m.in. ekspertyzy, ocena jakości, doradztwo. Oznacza to, że dla celów zwolnienia podatkowego, rzeczoznawstwo jest pojęciem szerszym niż doradztwo, ale mieszczącym się w tej samej gałęzi klasyfikacyjnej.
Identyczne stanowisko zajął minister finansów w piśmie z 24 stycznia 1995 r. (nr PP3-8222-25/95/ER), iż doradztwo, podobnie jak wycena nieruchomości, mieści się w szerszym od niej pojęciowo rzeczoznawstwie. Zatem dla celów podatkowych pojęcie doradztwa mieści się w pojęciu rzeczoznawstwa i jest wyłączone ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Nie można więc sugerować się potocznym pojmowaniem tej usługi jako zawodu rzeczoznawcy budowlanego czy do spraw wyceny nieruchomości, lecz traktować tę usługę według klasyfikacji określonej dla celów statystycznych i podatkowych. Ponadto doradca również powinien być osobą posiadającą wiadomości specjalne, a zatem wiedzę nieznaną przeciętnemu obywatelowi o przeciętnym poziomie wykształcenia, albowiem bez tej specjalnej wiedzy nie byłoby możliwe udzielanie porad obywatelom o przeciętnym poziomie wykształcenia.
Opracowała Ewa Matyszewska