Czy istnieje obowiązek podatkowy w Polsce, przy stałym zamieszkaniu w Wielkiej Brytanii? - Decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 22 września 2006 r. (nr PB I-3/4117/IN-53/US/2006/Ach)
Odpowiedź:
(...)
W złożonym piśmie stwierdza Pan, iż z dniem 12 sierpnia 2005 r. przeniósł swój ośrodek interesów życiowych do Wielkiej Brytanii. Za granicę wyjechał Pan wraz z żoną. Posiada Pan umowę o pracę na czas nieokreślony z angielskim pracodawcą. W Polsce nie ma Pan obecnie żadnego zameldowania. Podczas pobytu za granicą nie otrzymywał Pan w Polsce żadnych dochodów. Jednocześnie posiadają Państwo w Polsce działkę z domem w trakcie budowy. W Pana ocenie, z dniem wyjazdu do Wielkiej Brytanii, tj. od 12 sierpnia 2005 r., jest Pan zobowiązany do płacenia podatków jedynie w Wielkiej Brytanii.
Postanowieniem z 26 czerwca 2006 r., znak I-2/413/29/06/DM, Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź-Śródmieście uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku.
W dniu 12 lipca 2006 r. złożył Pan zażalenie na wydane postanowienie z 12 lipca 2006 r. Podnosi Pan zarzut, iż została niewłaściwie określona Pana rezydencja podatkowa. Uważa Pan, że ma miejsce zamieszkania w Królestwie Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii i w związku z powyższym powinien odprowadzić podatki tylko w tym państwie. Dla potwierdzenia swojego stanowiska przedkłada Pan dokument wystawiony przez H... 4 kwietnia 2006 r. (brak tłumaczenia na język polski).
Stanowisko izby skarbowej:
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w analizowanej sprawie brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia z niżej podanych powodów.
(…) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Wobec braku w polskim prawie podatkowym definicji legalnej „miejsca zamieszkania osoby fizycznej” oraz w związku z tym, iż nie powinno się utożsamiać miejsca zamieszkania z miejscem zameldowania na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności – celowe jest przy określaniu tego pojęcia posłużenie się definicją zawartą w polskim prawie cywilnym. (…) W świetle art. 25 ustawy – Kodeks cywilny miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Aby zatem można było uznać daną miejscowość (w kraju czy za granicą) za miejsce zamieszkania osoby fizycznej, muszą być spełnione dwie przesłanki:
• faktyczne przebywanie oraz
• zamiar stałego pobytu,
występujące i trwające łącznie.
Tym samym miejsce zamieszkania należy odróżnić od miejsca czasowego pobytu, tj. miejsca, w którym dana osoba przebywa w określonym czasie, nie mając jednak zamiaru przebywania na stałe. O tym, czy pobyt ma charakter czasowy czy też nie, muszą każdorazowo rozstrzygać okoliczności danego przypadku. Jeśli wynika z nich, że dana osoba przebywa za granicą w przejściowych celach, po osiągnięciu których zamierza wrócić do kraju, to wówczas należy przyjąć czasowy charakter jej pobytu. Nie ma tu znaczenia czas tego pobytu, lecz jego charakter. Wyjazd za granicę w celach zarobkowych czy kształcenia nie oznacza utraty stałego miejsca zamieszkania.
Jednocześnie sama deklaracja osoby co do jej zamiaru nie ma decydującego znaczenia, jeżeli nie znajduje potwierdzenia w faktycznych okolicznościach wskazujących na to, gdzie ustanowiła ona ośrodek swojej życiowej działalności.
Opisany we wniosku z 5 kwietnia 2006 r. stan faktyczny nie potwierdza jednoznacznie, iż wyjechał Pan do Wielkiej Brytanii z zamiarem stałego pobytu w tym kraju. Należy powtórzyć za organem podatkowym pierwszej instancji, iż okoliczność wymeldowania się z Polski nie przesądza o zwolnieniu z opodatkowania w Polsce. Zameldowanie jest wyznacznikiem prawa administracyjnego, a fakt nieposiadania w Polsce zameldowania nie oznacza jednocześnie, iż nie może posiadać Pan w Polsce miejsca zamieszkania. Ponadto posiadanie na terytorium Polski działki wraz z domem w trakcie budowy pozwala uznać, iż nie zerwał Pan całkowicie więzów z Polską i może potwierdzać czasowy charakter Pana wyjazdu do Wielkiej Brytanii. Warto podkreślić, iż to, czy podatnik przeniósł swoją rezydencję podatkową, zależy od bardzo wielu czynników. Przy rozstrzyganiu o rezydencji podatkowej konieczne jest ustalenie i zbadanie wielu okoliczności i zachowań podatnika, które potwierdzą jego zamiar stałego pobytu w drugim państwie. O ile bowiem miejsce przebywania podatnika stosunkowo łatwo ustalić, o tyle „zamiar” pozostania za granicą zdecydowanie trudniej udowodnić. (…)
W rozpatrywanym zażaleniu stwierdza Pan, iż posiada certyfikat rezydencji podatkowej. Odnosząc się do powyższego należy zaznaczyć, iż w trybie udzielania informacji podatkowych organ nie jest uprawniony do oceny przedłożonych dokumentów. W udzielanej interpretacji prawa podatkowego organ podatkowy ustosunkowuje się tylko i wyłącznie do zawartego we wniosku stanu faktycznego, natomiast nie ma prawa oceny i weryfikacji dokumentów załączonych do takiego wniosku.
Warto jednak zauważyć, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym nie przewidują żadnej szczególnej formy certyfikatu. Forma takiego dokumentu jest indywidualnie ustalona w każdym państwie. Prawidłowy certyfikat rezydencji powinien być dokumentem, w którym zagraniczna administracja podatkowa (tj. organ właściwy do spraw podatkowych w innym państwie w zakresie podatków od dochodu i majątku) potwierdza rezydencję podatkową danej osoby fizycznej, czyli posiadanie przez nią miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium tego państwa (w rozumieniu stosownej umowy w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska). Zaświadczenie takie musi potwierdzać zatem, że osoba taka traktowana jest w tym państwie jako podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu z tytułu podatków dochodowych.
Ważne jest również określenie w zaświadczeniu okresu rezydencji.
Jednocześnie należy jednak podkreślić, iż posiadanie zagranicznego certyfikatu rezydencji podatkowej nie rozstrzyga automatycznie, że podatnik nie podlega w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów.
Każda jurysdykcja podatkowa posługuje się własnymi, specyficznymi regułami pozwalającymi ustalić, czy dana osoba jest jej rezydentem. W rezultacie dana osoba może być uznana za rezydenta obu umawiających się państw (podwójna rezydencja). Takie przypadki rozstrzyga się stosując postanowienia dwustronnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, łączącej dane państwa.
A zatem w przypadku posiadania przez Pana certyfikatu rezydencji podatkowej wystawionej przez właściwe władze podatkowe Wielkiej Brytanii, istnieje konieczność przeanalizowania, poza przepisami polskiego prawa podatkowego, tj. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, również przepisów umowy z 16 grudnia 1976 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych (Dz.U. z 1978 r. Nr 7, poz. 20), obowiązującej w dacie złożenia wniosku. W szczególności ocenie należałoby poddać przesłanki, określające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, o których mowa w postanowieniach art. 4 ust. 2 i 3 powołanej umowy międzynarodowej. W tym miejscu należy zauważyć, iż przepis art. 1 pkt 7 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 143, poz. 1199) wprowadził od 1 września 2005 r. do ustawy – Ordynacja podatkowa nowy przepis – art. 14e § 1, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych wydaje pisemne interpretacje w indywidualnych sprawach, w których nie toczy się i nie toczyło postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym w zakresie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, oraz innych ratyfikowanych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej. Zacytowany powyżej art. 14e § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa wyraźnie określa, iż począwszy od 1 września 2005 r. organem właściwym do wydania pisemnej interpretacji w zakresie postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania jest Minister Finansów. W związku z nowymi okolicznościami Pana wątpliwości dotyczące ustalenia rezydencji podatkowej w 2005 r. mogą – na Pana wniosek – stać się przedmiotem odrębnego postępowania w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, wszczętego w trybie art. 14e § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa. (…)