JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Osoba fizyczna nabyła własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego składającego się z trzech pokoi, kuchni, łazienki, wc, przedpokoju i przynależnej komórki oraz stanowiska garażowego w podziemiu budynku. Czy spółdzielnia prawidłowo od opłat miesięcznych za garaż pobiera 22-proc. VAT?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT) zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.
Samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokojeniu ich potrzeb mieszkaniowych. Do lokalu mogą przynależeć jako jego części składowe pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, w szczególności piwnica, strych, komórka, garaż, zwane pomieszczeniami przynależnymi.
Definiując pojęcie samodzielnego lokalu mieszkalnego, ustawodawca czyni wyraźne rozróżnienie pomiędzy dwoma pojęciami. Pojęciem pomieszczenia pomocniczego, czyli takiego, które wraz z izbą lub zespołem izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi: służy zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych (w tym przypadku chodzi wyraźnie o taki funkcjonalny związek tych pomieszczeń z izbą lub zespołem izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi). Pojęciem pomieszczenia przynależnego, które w sensie prawnym stanowi wprawdzie część składową lokalu mieszkalnego, jednak w sensie funkcjonalnym nie jest przestrzenią przeznaczoną dla bezpośredniego zaspokajania mieszkaniowych potrzeb ludzi, lecz służyć ma zaspokajaniu innych potrzeb tych osób, które korzystają z samodzielnego lokalu mieszkalnego.
Zatem garaże, choć stanowią część przynależną do lokalu mieszkalnego w rozumieniu ustawy o własności lokali, nie należą do pomieszczeń pomocniczych, które wraz z izbą lub zespołem izb przeznaczone są na stały pobyt ludzi i służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.
W konsekwencji zwolnienie przedmiotowe w podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, może być stosowane w stosunku do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, które związane są wyłącznie z samodzielnymi lokalami mieszkalnymi. Nie są natomiast objęte tym zwolnieniem garaże, których w świetle prawa nie można zaliczyć do tzw. pomieszczeń pomocniczych lokalu mieszkalnego, lecz zalicza się je do kategorii tzw. pomieszczeń przynależnych do tego lokalu, co oznacza, że podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawką podatku w wysokości 22 proc.
Ewa Matyszewska