Podatnicy niebędący „małymi podatnikami” mogą od 1 stycznia 2009 r. składać kwartalne deklaracje VAT oznaczone jako VAT-7D. Podatnicy mogą zadecydować o wyborze metody kwartalnej, poczynając od dowolnie wybranego kwartału w roku. Wybór metody kwartalnej zobowiązuje podatnika do stosowania rozliczeń kwartalnych przez okres co najmniej 12 miesięcy.
„Duzi podatnicy VAT”
VAT-7D mają obowiązek składać podatnicy inni niż „mali podatnicy VAT”. Można ich zatem nazwać „dużymi podatnikami VAT”.
W 2009 r. dużymi podatnikami VAT są:
• podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w 2008 r. przekroczyła kwotę 4 053 000 zł (dla podatników uzyskujących wynagrodzenie prowizyjne kwota limitu wynosi 152 000 zł),
• podatnicy rozpoczynający działalność w 2009 r., jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności przekroczy kwotę 4 053 000 zł (dla podatników uzyskujących wynagrodzenie prowizyjne kwota limitu wynosi 152 000 zł).
PRZYKŁAD
Podatnik rozpoczął działalność 1 lutego 2009 r. Oznacza to, że w 2009 r. będzie prowadził działalność przez 334 dni. Limit sprzedaży wyznaczający status „małego” i „dużego” podatnika VAT wynosi dla tego podatnika:
334 dni x 4 053 000 zł / 365 = 3 708 772,60 zł.
Po przekroczeniu w trakcie 2009 r. tej kwoty podatnik utraci status „małego podatnika VAT” i uzyska status „dużego podatnika VAT”.
Zaliczki miesięczne na poczet VAT
Podatnicy, którzy wybrali metodę kwartalną, zobowiązani do składania VAT-7D, mają obowiązek wpłacać zaliczki miesięczne na poczet VAT. Zaliczki wpłacają w wysokości:
• 1/3 kwoty podatku należnego wykazanego w deklaracji za poprzedni kwartał (art. 103 ust. 2a ustawy o VAT);
• 0 zł - jeżeli u podatnika w poprzednim kwartale:
- nie wystąpił VAT należny,
- wystąpiła nadwyżka podatku naliczonego nad należnym lub podatnik wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy (art. 103 ust. 2b ustawy o VAT). W przypadku podatników, u których w poprzednim kwartale należne zobowiązanie podatkowe było zerowe, nie powstaje obowiązek wpłacania zaliczek na podatek. Podatnik może jednak wpłacić zaliczkę na podatek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który jest wpłacana zaliczka na podatek (art. 103 ust. 2c ustawy o VAT);
• podatku należnego wykazanego w deklaracjach składanych za pierwszy i drugi miesiąc poprzedniego kwartału - gdy podatnik przechodzi z metody miesięcznej na kwartalną, np. zaliczkę za styczeń 2009 r. podatnik płaci w wysokości podatku należnego VAT za październik 2008 r., a zaliczkę za luty 2009 r. w wysokości podatku należnego VAT za listopad 2008 r.; zaliczka wynosi 0 zł, jeżeli w pierwszym lub drugim miesiącu poprzedniego kwartału:
- nie wystąpił VAT należny,
- wystąpiła nadwyżka VAT naliczonego nad należnym lub
- podatnik wykazał VAT do zwrotu. Ma on przy tym możliwość wpłaty zaliczki w kwocie podatku należnego za dany miesiąc, wyliczonego na podstawie faktycznych obrotów z danego miesiąca (art. 103 ust. 2e w zw. z ust. 2c ustawy o VAT);
• faktycznych obrotów z danego miesiąca - jeżeli podatnik zamierza wpłacać zaliczki na podstawie faktycznych obrotów z danego miesiąca. Podejmując decyzję o wpłacaniu zaliczek w faktycznej wysokości, podatnik musi o tym pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie podatnik powinien złożyć najpóźniej z chwilą wpłaty zaliczki za pierwszy miesiąc pierwszego kwartału, od którego zaliczki będą ustalane w faktycznej wysokości, jednak nie później niż z upływem terminu do jej zapłaty.
Podatnicy składający VAT-7D wykazują kwoty wpłaconych zaliczek w poz. 56 deklaracji VAT-7D.
Zaliczki wpłacane przez podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku
Podatnicy, którzy rozpoczynają działalność w trakcie roku podatkowego i przewidują, że wielkość sprzedaży w proporcji do okresu prowadzonej działalności zakwalifikuje ich do statusu „dużego podatnika VAT”, nie wpłacają zaliczek na podatek w kwartale, w którym rozpoczęli działalność. Zaliczki zaczynają wpłacać począwszy od kolejnego kwartału.
PRZYKŁAD
Podatnik rozpoczął działalność w styczniu 2009 r. Ze względu na przewidywaną wielkość sprzedaży uznał, że zakwalifikuje się do statusu „dużego podatnika VAT”. Złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, w którym wybrał kwartalną metodę rozliczeń i deklarację VAT-7D. Za styczeń i luty 2009 r. nie ma obowiązku wpłaty zaliczek. Zaliczki zacznie wpłacać począwszy od rozliczenia za kwiecień i maj 2009 r.
Utrata statusu „małego podatnika VAT”
Mali podatnicy:
• kontynuujący działalność, którzy w trakcie roku podatkowego przekroczą limit obrotów uprawniających do korzystania ze statusu „małego podatnika VAT” oraz
• rozpoczęli działalność w trakcie roku podatkowego i przekroczyli limit obrotów przypadający proporcjonalnie na okres prowadzonej działalności
- wpłacają zaliczki, poczynając od kwartału następującego po kwartale, w którym nastąpiło to przekroczenie.
PRZYKŁAD
Podatnik rozpoczął działalność 1 lutego 2009 r. Oznacza to, że w 2009 r. będzie prowadził działalność przez 334 dni. Limit sprzedaży wyznaczający status „małego” i „dużego” podatnika VAT wynosi dla tego podatnika:
334 dni x 4 053 000 zł / 365 dni = 3 708 772,60 zł.
W III kwartale 2009 r. sprzedaż podatnika wraz z kwotą podatku przekroczyła kwotę limitu 3 708 772,60 zł. Podatnik wybrał metodę kwartalną rozliczeń. Ma w związku z tym obowiązek wpłaty zaliczek za październik i listopad 2009 r. (dwa pierwsze miesiące kwartału następującego po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie limitu).
Nadpłaty
Podatnik może złożyć wniosek o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych (informację o wniosku podaje w poz. 75 deklaracji VAT-7D) - gdy suma zaliczek wpłaconych przez podatnika przekroczy kwotę VAT należnego za dany kwartał (nadpłatę podatnik wykazuje w poz. 59 deklaracji VAT-7D). Zamiar zaliczenia nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych podatnik potwierdza, zaznaczając kwadrat „tak” w poz. 60 deklaracji VAT-7D. Natomiast kwotę nadpłaty, którą podatnik zamierza zaliczyć na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, wpisuje w poz. 61 deklaracji VAT. Może to być całość lub część nadpłaty.
PRZYKŁAD
Podatnik wpłacił za styczeń 2009 r. zaliczkę w kwocie 15 000 zł, za luty 2009 r. zaliczkę w kwocie 30 000 zł. VAT należny za I kwartał wyniósł 34 000 zł. Podatnik wykazał w poz. 59 deklaracji VAT-7D nadpłatę w wysokości 45 000 zł - 34 000 zł = 11 000 zł. Podatnik zawnioskował o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Jeżeli podatnik zamierza zaliczyć kwotę nadpłaty na poczet zaliczek VAT przypadających do zapłaty w kolejnym kwartale, kwotę nadpłaty zaliczoną na poczet tych zaliczek wykazuje w deklaracji za kolejny kwartał w poz. 57 deklaracji VAT-7D.
PRZYKŁAD
Dane z poprzedniego przykładu.
Kwota zaliczek za kwiecień i maj 2009 r. wynosi 34 000 zł : 3 = 11 333 zł. Podatnik zaliczył całą kwotę nadpłaty za I kwartał 2009 r. na poczet zaliczki za kwiecień (za kwiecień wpłacił kwotę zaliczki w wysokości 11 333 zł - 11 000 zł = 333 zł); za maj wpłacił zaliczkę w wysokości 11 333 zł. W deklaracji za II kwartał w poz. 57 deklaracji wpisał kwotę 11 000 zł nadpłaty za I kwartał, którą zaliczył na poczet zaliczek w II kwartale 2009 r.
Podatnicy powinni pamiętać, że organ podatkowy z urzędu zaliczy nadpłatę na poczet:
• zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz
• bieżących zobowiązań podatkowych podatnika.
W przypadku zaś braku zaległości oraz braku wniosku podatnika o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych nadpłata zostanie podatnikowi zwrócona z urzędu (art. 76 Ordynacji podatkowej). Nie są z urzędu zwracane nadpłaty, których wysokość nie przekracza kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot (koszty upomnienia wynoszą czterokrotną wartość opłaty dodatkowej pobieranej przez Pocztę Polską za polecenie przesyłki listowej. Koszty upomnienia wynoszą więc 8,80 zł, gdyż wartość opłaty dodatkowej pobieranej przez Pocztę Polską za polecenie przesyłki listowej wynosi 2,20 zł).
• art. 99 ust. 3, art. 103 ust. 2a-2f ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11
• art. 76 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 18, poz. 97
Ewa Sławińska
konsultant podatkowy