RENTY I EMERYTURY
1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (tekst jednolity: Dz. U. z 2012, poz. 637), na podstawie której:
- wprowadzono przepisy mające na celu stopniowe podwyższanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do jednakowego dla obu płci poziomu 67 lat;
- umożliwiono wcześniejsze przejście na emeryturę (tzw. emerytura częściowa);
- wskazano, że wysokość emerytury częściowej będzie wynosić 50% pełnej kwoty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i nie będzie podlegać podwyższeniu do najniższej emerytury;
- określono, że prawo do częściowej emerytury będą miały kobiety, które osiągnęły 62 rok życia i mają co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz mężczyźni, którzy osiągnęli 65 rok życia i mają co najmniej 40-letni staż ubezpieczeniowy.
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH
1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1278), na podstawie której:
- określono, że ulga internetowa będzie przysługiwać podatnikowi w dotychczasowej wysokości jedynie w dwóch kolejno po sobie następujących latach podatkowych, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata podatnik z ulgi nie skorzystał;
- wskazano, że osoby, które po raz pierwszy skorzystają z ulgi internetowej w rozliczeniu podatkowym za rok 2012, będą mogły skorzystać z tej ulgi także w roku 2013;
- przewidziano, że małżeństwa i osoby samotnie wychowujące jedno dziecko nie będą mogły skorzystać z ulgi prorodzinnej, jeśli suma ich rocznych dochodów przekroczy kwotę 112 tys. zł.;
- określono, że osoby, które nie są małżeństwem, lecz wychowują jedno dziecko, odliczą ulgę jedynie wtedy, gdy ich roczny dochód nie będzie większy niż 56 tys. zł.;
- wskazano, że ulga na trzecie dziecko zostanie podwyższona o 50 %, a na czwarte i każde kolejne z dzieci o 100 %, bez względu na dochód rodziców;
- wprowadzono limitu stosowania 50 % kosztów uzyskania przychodów w stosunku do dochodów uzyskiwanych przez twórców z zachowaniem prawa do odliczenia kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli zostaną one należycie udowodnione;
- określono, że łączne koszty uzyskania przychodów twórców nie będą mogły w roku podatkowym przekroczyć kwoty 42.764 zł.
REDUKCJA OBCIĄŻEŃ ADMINISTRACYJNYCH W GOSPODARCE
1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowa ustawa z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r., poz. 1342), na podstawie której:
- określono, że podatnicy podatku od towarów i usług, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym, wyrażonej w złotych, kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro (tzw. mali podatnicy), będą mogli rozliczać podatek VAT za dostawy towarów i świadczenie usług na rzecz podatnika VAT czynnego z dniem otrzymania całości lub części zapłaty;
- wskazano, że w razie dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz innego podmiotu niż podatnik VAT czynny, mali podatnicy będą mogli rozliczać podatek VAT z tego tytułu, z dniem otrzymania całości lub części zapłaty;
1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowa ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012, poz. 1529), na podstawie której:
- zlikwidowano tzw. obszar zastrzeżony dla Poczty Polskiej, którym była objęta usługa przyjmowania i doręczania przesyłek o masie do 50 g;
- określono, że uprawnienia w zakresie świadczenia usług pocztowych będą uzyskiwane wyłącznie na podstawie wpisu do rejestru operatów pocztowych, prowadzonego przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej;
- Poczta Polska utraciła statusu operatora publicznego;
- wprowadzono definicję operatora wyznaczonego, obowiązanego do świadczenia tzw. powszechnych usług pocztowych (tzn. najpowszechniejszych usług pocztowych, świadczonych na terytorium całego kraju w sposób jednolity i po przystępnych cenach);
- wskazano, że operator wyznaczony będzie wybierany w drodze konkursu (w którym będzie mógł wziąć udział każdy operator wpisany do rejestru) na okres 10 lat przez Prezesa UKE;
- rozszerzono definicję usług pocztowych.
DOKUMENTY PASZPORTOWE
17 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1415), na podstawie której:
- wprowadzono możliwość składania wniosków o paszport i paszport tymczasowy w dowolnym urzędzie wojewódzkim na terytorium całego kraju, bez względu na miejsce stałego pobytu wnioskodawcy;
- wskazano, że wniosek o wydanie drugiego paszportu będzie można złożyć do dowolnie wybranego urzędu wojewódzkiego, a za granicą do konsula;
- określono, że minister właściwy do spraw wewnętrznych będzie od tej pory jedynie organem właściwym do wydania decyzji w przedmiocie wyrażenia zgody lub odmowy wyrażenia zgody na wydanie drugiego paszportu;
- przewidziano, że decyzja ministra właściwego do spraw wewnętrznych o zgodzie na wydanie drugiego paszportu wygaśnie, jeżeli wniosek o wydanie paszportu nie zostanie złożony w ciągu 3 miesięcy od dnia wydania tej decyzji;
- wydanie paszportu tymczasowego będzie także możliwe w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z prowadzeniem działalności zawodowej.
KIERUJĄCY POJAZDAMI
19 stycznia 2013 r. weszła w życie nowa ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151 ze zm.), na podstawie której:
- określono, że część teoretyczna egzaminu na prawo jazdy składa się z 20 pytań z wiedzy podstawowej oraz 12 pytań z wiedzy specjalistycznej o wysokim, średnim lub niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
- przewidziano 15 sekund na udzielenie odpowiedzi w przypadku pytań z wiedzy podstawowej oraz 50 sekund na przeczytanie i udzielenie odpowiedzi na pytania z wiedzy specjalistycznej, bez możliwość powrotu do poprzednich pytań;
- wskazano, że suma punktów możliwych do uzyskania z części teoretycznej egzaminu to 74, a uzyskanie powyżej 68 punktów z części teoretycznej uprawnia egzaminowanego do przystąpienie do części praktycznej egzaminu;
- wprowadzono tzw. okres próbny dla kierowców, którzy uzyskali uprawnienia do kierowania pojazdami po raz pierwszy, który będzie trwał 2 lata, co ważne przepisy dotyczące tzw. okresu próbnego dla młodych kierowców wejdą w życie z dniem 4 stycznia 2016 r.;
- określono, że między 4 a 8 miesiącem okresu próbnego kierowca będzie zobowiązany do odbycia kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym;
- wskazano, że przed upływem 8 miesiąca okresu próbnego kierowcy zabrania się poruszania z prędkością powyżej 50 km/h na obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej;
- przewidziano, że pojazd, którym porusza się kierowca przez okres pierwszych 8 miesięcy, powinien być oznakowany nakleją przedstawiającą „zielony listek”;
- podwyższono do 24 lat wiek wymagany do uzyskania uprawnień do prowadzenia motocykla, autobusu oraz zespołu pojazdów, o których mowa w ustawie o kierujących pojazdami tj. kategorie uprawnień A, D i D+E.
ORZECZENIE TK
W dniu 18 kwietnia 2012 r. Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) wydał wyrok, w którym orzekł, że przepisy ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 204, poz. 1195), wprowadzające możliwość m.in. ograniczenia prawa do informacji publicznej ze względu na ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa, są niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej ze względów proceduralnych, dotyczących ich uchwalenia (sygn. akt K 33/11).
Przepisy, które zostały uznane przez TK za niekonstytucyjne zostały wprowadzone na ostatnim etapie prac legislacyjnych, w drodze poprawek uchwalonych przez Senat. W uzasadnieniu wyroku Trybunał wskazał, że poprawki Senatu mają wyraźnie ograniczony zakres i nie mogą dotyczyć spraw, które nie były przedtem rozpoznane przez Sejm. TK zaznaczył, że Senat może modyfikować rozwiązania przyjęte w ustawie uchwalonej przez Sejm oraz nadawać im nową treść, natomiast nie może w trybie poprawki dodawać do ustawy elementów całkowicie nowych.
Maciej Szulikowski
radca prawny i partner zarządzający
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna