Kwarantanna i izolacja – czym się różnią?
Kwarantanna ma na celu odosobnienie osoby zdrowej, która jest narażona na zakażenie. Obowiązkowej kwarantannie podlegają osoby przekraczające granicę RP stanowiącą zewnętrzną granicę Unii Europejskiej. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, (dalej „rozporządzenie”) w § 3 ustanawia wyjątki, w których obowiązek kwarantanny zostaje wyłączony. Wyjątki te dotyczą przede wszystkim osób przekraczających granicę w ramach wykonywania czynności zawodowych. Od dnia 24 października 2020 roku na obowiązkową kwarantannę nie są kierowane osoby współzamieszkujące z osobą powracającą zza granicy oraz z osobą, która miała styczność z osobą zakażoną.
Zgodnie z § 3a rozporządzenia, obowiązek poddania się kwarantannie ciąży również na osobie skierowanej na przeprowadzenie testu na obecność wirusa SARS-CoV-2. Wówczas kwarantanna rozpoczyna się od dnia następującego po dniu skierowania do wykonania testu i trwa do dnia uzyskania wyniku. Jeżeli badanie wykaże wynik negatywny, obowiązek kwarantanny zostaje automatycznie uchylony, zaś w razie wyniku pozytywnego rozpoczyna się obowiązek izolacji, o której mowa poniżej.
Dodatkowo przepisy wskazują, że osoba współzamieszkująca z osobą, u której stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2, od dnia uzyskania przez tę osobę pozytywnego wyniku testu diagnostycznego, jest zobowiązana poddać się kwarantannie trwającej do upływu 7 dni od dnia zakończenia izolacji osoby zakażonej. Co ważne, w takim wypadku obowiązek kwarantanny powstaje z mocy prawa, organ inspekcji sanitarnej nie wydaje decyzji w tym przedmiocie. Zatem obecnie dopiero uzyskanie wyniku dodatniego przez osobę zakażoną rodzi obowiązek objęcia kwarantanną domowników. Do dnia 23 października 2020 roku domownicy byli poddawani kwarantannie już w sytuacji, w której domownik miał styczność z osobą zakażoną.
Izolacja ma na celu odosobnienie osoby zakażonej wirusem SARS-CoV-2, której wynik testu na obecność wirusa jest dodatni. Osoba, u której stwierdzono zakażenie wirusem, od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu jest poddana obowiązkowej izolacji w warunkach domowych, chyba, że została skierowana do izolatorium lub poddana hospitalizacji. Izolacja, w razie niewystąpienia objawów choroby, trwa 10 dni. W razie wystąpienia objawów, o zakończeniu okresu izolacji decyduje lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, który postanawia o przedłużeniu okresu izolacji. Zakończenie izolacji powinno nastąpić nie wcześniej, niż po upływie 13 dni od dnia wystąpienia objawów.
Istotnym jest zatem, niezależnie od tego czy mowa o kwarantannie czy izolacji, że aktualnie organy inspekcji sanitarnej nie podejmują decyzji o objęciu kwarantanną czy izolacją – informacje o odbywaniu kwarantanny czy izolacji są zamieszczane wyłącznie w systemie teleinformatycznym.
Podstawa oraz zasady wypłaty świadczeń chorobowych w okresie kwarantanny oraz izolacji
W przypadku objęcia osoby kwarantanną albo izolacją, informacja o tym jest zamieszczana w systemie teleinformatycznym. Podstawą wypłaty świadczeń za okres nieobecności w pracy z powodu obowiązku odbycia kwarantanny albo izolacji w warunkach domowych jest zatem informacja zawarta we wskazanym powyżej systemie teleinformatycznym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnia na profilu płatnika składek informacje dotyczące objęcia kwarantanną lub izolacją. W związku z powyższym, dla uzyskania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, nie jest już konieczne przedstawienie decyzji organu sanitarnego – informacja zawarta w systemie jest wystarczającą podstawą do uzyskania należnych świadczeń. W wypadku nieprzekazania powyższej informacji przez ZUS w sposób określony powyżej, pracownik w terminie 3 dni roboczych od dnia zakończenia kwarantanny albo izolacji, składa pracodawcy albo podmiotowi zobowiązanemu do wypłaty świadczenia, pisemne oświadczenie potwierdzające odbycie kwarantanny albo izolacji we wskazanym okresie (oświadczenie można złożyć również za pośrednictwem systemów teleinformatycznych). Oświadczenie powinno zawierać imię i nazwisko pracownika, numer PESEL, serię i numer paszportu okazywanego funkcjonariuszowi Straży Granicznej (w odniesieniu do osoby skierowanej na kwarantannę z uwagi na przekroczenie granic RP), dzień rozpoczęcia kwarantanny albo izolacji i dzień ich zakończenia oraz podpis. W takiej sytuacji pracodawca albo podmiot zobowiązany do wypłaty świadczenia występuje do Państwowej Inspekcji Sanitarnej o potwierdzenie informacji zawartych w złożonym oświadczeniu.
Osoba, która była poddana obowiązkowej kwarantannie z uwagi na potwierdzone zakażenie osoby współzamieszkującej, w celu uzyskania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego za okresy nieobecności w pracy, składa pracodawcy lub podmiotowi zobowiązanemu do wypłaty świadczenia oświadczenie o konieczności odbycia kwarantanny (w oświadczeniu powinny znaleźć się dane wymienione powyżej).
Czy można pracować zdalnie w okresie kwarantanny?
W tym miejscu podkreślić należy, że objęcie kwarantanną nie zawsze musi wiązać się z niemożnością świadczenia pracy. Jeżeli bowiem istnieją ku temu możliwości techniczne oraz nie stoi temu na przeszkodzie stan zdrowia pracownika, pracownik może wykonywać pracę w trybie zdalnym. Każdorazowo jednak należy mieć na uwadze to, czy praca nadaje się do wykonywana w sposób zdalny, a także czy w miejscu odbywania kwarantanny istnieją odpowiednie warunki, w szczególności czy są zapewnione odpowiednie narzędzia do właściwego wykonania pracy. Pamiętać również należy, że wykonywanie pracy w formie zdalnej będzie możliwe wyłącznie przy zapewnieniu zachowania reżimów wynikających z konieczności odosobnienia osoby objętej kwarantanną. Pracownikowi, który w okresie kwarantanny podejmie pracę w formie zdalnej, pracodawca zobowiązany jest wypłacić pełne wynagrodzenie.
W uzasadnieniu powyższego wskazać należy, że kwarantanna oznacza odosobnienie osoby zdrowej, u której nie stwierdzono zakażenia, lecz która na takie zakażenie była narażona. Nie jest to więc równoznaczne z niezdolnością tej osoby do pracy z powodu choroby. Jeżeli jednak stan zdrowia pracownika objętego kwarantanną powoduje, że wykonywanie pracy nie jest możliwe, wówczas mamy do czynienia z niezdolnością do pracy z powodu choroby, a co za tym idzie, pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy.
Aneta Frydrych, aplikant radcowski, Lubasz i Wspólnicy – Kancelaria Radców Prawnych sp.k.
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń