Zawarliśmy umowę z firmą cateringową, na podstawie której kontrahent prowadzi sprzedaż posiłków dla naszych pracowników, z przedłużoną formą płatności, przy użyciu kart magnetycznych, które potwierdzają prawo pracowników do pobrania posiłku i zaciągnięcia długu. Każdy pracownik posiada indywidualną kartę magnetyczną. W umowie ustalono miesięczny system rozliczania usług świadczonych przez firmę cateringową. Kwoty należne kontrahentowi są wypłacane na podstawie sporządzanych zbiorowo not księgowych zawierających kwotę brutto pobranych posiłków, bez wyszczególnionej kwoty podatku od towarów i usług. Rozliczamy się z każdym pracownikiem w systemie miesięcznym, potrącając z jego wynagrodzenia, bez dodatkowej prowizji, kwotę brutto za pobrane przez niego posiłki i zaciągnięty w danym miesiącu dług. Czy „odsprzedawane” przez nas posiłki dla pracowników podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
RADA
„Odsprzedaż” posiłków pracownikom dokonywana przez Czytelnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Organy skarbowe zajmują jednak w tym przypadku odmienne stanowiska. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Również czynności nieodpłatne, w tym świadczenie usług, może podlegać opodatkowaniu VAT. Warunkiem jest, aby podatnikowi przysługiwało, w związku z tym świadczeniem, prawo do odliczenie podatku z tytułu nabycia związanych z nim towarów i innych usług. W opisanym stanie faktycznym nie dokonują Państwo odliczenia VAT, bowiem przedmiotowa transakcja udokumentowana jest notą księgową sporządzoną przez firmę cateringową. Należ pamiętać, że od usług cateringowych, w przeciwieństwie do usług gastronomicznych, przysługuje prawo do odliczenia VAT, gdy pozostałe warunki są spełnione (pisaliśmy o tym szerzej w nr 9/2006 BV). Jednak nie ma to znaczenia w tym przypadku, gdyż dokonują Państwo czynności odpłatnych. „Odsprzedajecie” posiłki swoim pracownikom, a zapłata za nie następuje przez potrącenie z ich wynagrodzenia odpowiedniej kwoty. W związku z powyższym nie można mówić o nieodpłatnym charakterze usług świadczonych na rzecz pracowników. Z tego też powodu cytowany na wstępie przepis nie znajdzie zastosowania.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w postanowieniu z 16 grudnia 2005 r. w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanym przez Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, nr 1471/NTR2/443-478/05/MŻ, w którym czytamy: „(...) nieodpłatne przekazanie gotowych posiłków pracownikom niezwiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą (przedsiębiorstwem), przy nabyciu których nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Niemniej, jak wynika z opisu, przedmiotowe posiłki są przez Stronę »odsprzedawane« pracownikom, a należne z tego tytułu wynagrodzenie potrącane jest z ich wynagrodzenia. W tym stanie nie można mówić o nieodpłatnym charakterze usług świadczonych na rzecz pracowników. W rezultacie w sprawie nie ma zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a co za tym idzie okoliczność, iż na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy Stronie nie przysługuje prawo do obniżenia podatku naliczonego przy nabyciu ww. usług, pozostaje bez znaczenia (...)”.
Ten sam urząd w innym postanowieniu, z 3 kwietnia 2006 r., w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego, nr 1471/NTR/448-11/06/AM, dotyczącym podobnego stanu faktycznego, zajął jednak odmienne stanowisko: „(...) Strona przyjęła zobowiązanie zarówno wobec firmy cateringowej, jak i swoich pracowników, iż część należnego im z tytułu umów o pracę wynagrodzenia przekazywać będzie bezpośrednio na rachunek firmy cateringowej celem pokrycia zaciągniętego przez nich w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu) długu z tytułu zakupu w ww. firmie posiłków. Jest to więc sytuacja zbliżona do przekazu, o którym mowa w art. 9211 Kodeksu cywilnego, w której Strona występuje w charakterze przekazanego. W rezultacie między Stroną a firmą cateringową wystąpi tzw. stosunek zapłaty, w ramach którego Strona upoważniona jest do spełnienia świadczenia (w postaci wpłaty części wynagrodzenia swoich pracowników) do rąk odbiorcy, tj. firmy cateringowej, w wyniku czego dojdzie do wygaśnięcia ich zobowiązań względem tejże firmy. Mają powyższe na uwadze, w szczególności zaś, iż Stronie z tego tytułu nie przysługuje zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym jakiekolwiek wynagrodzenie, jak również brak bezpośredniego związku z prowadzoną przez nią działalnością (przedsiębiorstwem), potwierdzić należy, zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego, stanowisko, iż w opisanym przypadku nie wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...)”.
Ze względu na fakt, iż organy podatkowe nie wypracowały jednolitej linii interpretacyjnej, w celu uniknięcia ewentualnego konfliktu z fiskusem warto się zwrócić o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.
• art. 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
Rafał Styczyński
doradca podatkowy