Rozwiązanie
Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy (art. 18 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowi zwaloryzowana podstawa wymiaru zasiłku chorobowego. Wskaźnik waloryzacji dla III kwartału 2007 r. wynosi 109,9%.
Przepisy zawierają ograniczenie długości okresu pobierania zasiłku chorobowego. Wypłacany jest mianowicie przez okres ograniczony do:
- maksymalnie 182 dni,
- maksymalnie 270 dni, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została gruźlicą.
W przypadku gdy niezdolność do pracy trwa nadal, wykraczając poza te okresy, ubezpieczony może otrzymać świadczenie rehabilitacyjne.
Przy przejściu z zasiłku chorobowego na to świadczenie stan zdrowia danej osoby podlega ocenie. Decyzje w tych sprawach (o konieczności przyznania świadczenia, o dalszych rokowaniach leczniczych i o okresie, na jaki świadczenie to musi zostać przyznane) orzeka lekarz orzecznik ZUS. Od jego orzeczenia ubezpieczonemu przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w terminie i na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 14 ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Sprzeciw powinien być wniesiony w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia lekarza orzecznika.
Wniosek w sprawie przyznania świadczenia rehabilitacyjnego składany jest przez ubezpieczonego na druku ZUS Np-7. Należy go złożyć wraz z kompletną dokumentacją w oddziale ZUS właściwym ze względu na siedzibę płatnika składek.
Etap 1.
Ustalenie zwaloryzowanej podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego
Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowi wcześniej ustalona podstawa wymiaru zasiłku chorobowego. Nie dokonujemy tutaj zatem ponownego ustalenia podstawy wymiaru, a jedynie musimy - o czym poniżej - dokonać waloryzacji uprzednio przyjętej kwoty stanowiącej podstawę wyliczenia zasiłku chorobowego.
Warto zwrócić uwagę na konsekwencje zmiany stopy procentowej składki na ubezpieczenie rentowe:
- od 1 lipca 2007 r. - z 6,5% do 3,5% podstawy wymiaru składki oraz
- od 1 stycznia 2008 r. - z 3,5% do 1,5% podstawy wymiaru składki.
W związku z tym, że podstawą wymiaru świadczeń z ubezpieczenia chorobowego jest przychód pracownika pomniejszony o odprowadzaną ze środków pracownika składkę na ubezpieczenia społeczne, przy ustalaniu podstawy wymiaru tych świadczeń wynagrodzenia z poszczególnych okresów przyjmujemy pomniejszone o:
- 18,71% tego przychodu, jeśli przychód został wypłacony w okresie do 30 czerwca 2007 r.,
- 15,71% tego przychodu, jeżeli przychód zostanie wypłacony w okresie od 1 lipca 2007 r. do 31 grudnia 2007 r.,
- 13,71% tego przychodu, jeżeli przychód zostanie wypłacony po 31 grudnia 2007 r.
Nie zmieni to jednak nic w odniesieniu do przedstawionej w pytaniu sytuacji. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmowaliśmy bowiem wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym wystąpiła niezdolność do pracy (czyli luty 2006 r. - styczeń 2007 r.), a więc z okresu, w którym odliczaliśmy od przychodu pracownika 18,71%. O taki więc procent powinno zostać pomniejszone wynagrodzenie z 12 miesięcy przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego.
Dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji według następujących zasad:
- jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w I kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w III kwartale w stosunku do I kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
- jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w II kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w IV kwartale w stosunku do II kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
- jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w III kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w I kwartale tego roku kalendarzowego w stosunku do III kwartału ubiegłego roku kalendarzowego,
- jeżeli pierwszy dzień okresu, na który przyznano świadczenie rehabilitacyjne, przypada w IV kwartale kalendarzowym danego roku, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia ulega podwyższeniu o procent wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego dla celów emerytalnych w II kwartale tego roku kalendarzowego w stosunku do IV kwartału ubiegłego roku kalendarzowego.
Wskaźnik waloryzacji obowiązujący w następnym kwartale ogłaszany jest przez Prezesa ZUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do ostatniego dnia każdego kwartału kalendarzowego. Wskaźnik waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2007 r. wynosi 109,9%.
Wyliczenie:
2500 zł (podstawa wymiaru zasiłku chorobowego) - 467,75 zł (składka na ubezpieczenia społeczne finansowana przez pracownika - 18,71%) = 2032,25 zł - jest to faktyczna podstawa wymiaru otrzymywanego przez pracownika zasiłku chorobowego.
2032,25 zł × 109,9% = 2233,44 zł - podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego.
Podstawę wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego stanowi w tym przypadku kwota 2233,44 zł.
Etap 2.
Ustalenie wysokości świadczenia rehabilitacyjnego
Wysokość świadczenia rehabilitacyjnego została określona na:
- 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy,
- 75% tej podstawy za pozostały okres,
- 100% tej podstawy, jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży.
Za miesiąc uznajemy 30 dni. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
2233,44 zł (podstawa wymiaru świadczenia rehabilitacyjnego) × 90% (procentowa wysokość świadczenia w okresie trzech pierwszych miesięcy) = 2010,10 zł.
W początkowym okresie (pierwsze trzy miesiące - sierpień-październik) Państwa pracownik będzie otrzymywać świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 2010,10 zł miesięcznie.
- art. 8, 11, 18-22 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 115, poz. 792
- § 1, 3, 6 i załączniki do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. Nr 65, poz. 742; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 97, poz. 644
- obwieszczenie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 21 maja 2007 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w III kwartale 2007 r. - M.P. Nr 34, poz. 398
Marek Rotkiewicz
właściciel biura doradztwa prawno-kadrowego