Jak rozliczyć składki za zleceniobiorcę, który zawnioskował o zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego

RADA

Jeśli zleceniobiorca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, ma prawo do takiego zasiłku. Od zasiłku macierzyńskiego należy naliczyć składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w raporcie ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 xx.

UZASADNIENIE

Od 1 stycznia 2010 r. ojcowie wychowujący dzieci mogą skorzystać z prawa do 7 dni wolnych od pracy z prawem do zasiłku macierzyńskiego. Zasiłek ten przysługuje za okres ustalony w Kodeksie pracy jako okres urlopu ojcowskiego. Jednak prawo do niego przysługuje również osobom innym niż pracownicy, pod warunkiem że:

• podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu,

• wykorzystają ten zasiłek przed ukończeniem przez dziecko 12 miesięcy życia.

Urlop w wymiarze 7 dni oraz zasiłek macierzyński za ten okres przysługują do końca 2011 r. Od 2012 r. wymiar ten wzrośnie do 2 tygodni.

O wypłatę zasiłku macierzyńskiego może się zatem ubiegać również zleceniobiorca. W tym celu powinien wystąpić z wnioskiem do płatnika zasiłku przed rozpoczęciem korzystania z zasiłku macierzyńskiego. Wniosek powinien zawierać datę, od której ubezpieczony występuje z wnioskiem o wypłatę tego zasiłku.

WAŻNE!

Prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego przysługuje wszystkim osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym - zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie.

Osoba pobierająca zasiłek macierzyński podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Dotyczy to również sytuacji, gdy zasiłek przysługuje zleceniobiorcy za okres przewidziany w Kodeksie pracy jako okres urlopu ojcowskiego. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oblicza płatnik zasiłku, a finansuje je budżet państwa za pośrednictwem ZUS. Składki te są obowiązkowe, nawet jeśli osoba pobierająca zasiłek macierzyński ma inny tytuł do ubezpieczeń albo prawo do emerytury lub renty. W tym okresie zleceniobiorca nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu pracy na zlecenie. Obowiązkowo podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Za miesiąc, w którym zleceniobiorca otrzyma zasiłek macierzyński, należy złożyć:

• dwa raporty składkowe ZUS RCA: jeden z kodem tytułu ubezpieczenia z tytułu pracy na zlecenie 04 11 xx, rozliczając w nim składki należne z tytułu pracy na zlecenie, a drugi z kodem tytułu ubezpieczenia osoby pobierającej zasiłek macierzyński 12 40 xx, naliczając w nim składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od zasiłku macierzyńskiego,

• jeden raport świadczeniowy ZUS RSA, wykazując w nim okres przerwy w ubezpieczeniach z tytułu pracy na zlecenie w związku z pobieraniem zasiłku macierzyńskiego i wykazując kwotę wypłaconego zasiłku z kodem świadczenia 311 (zasiłek macierzyński z ubezpieczenia chorobowego).

Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za taką osobę należy następnie wykazać w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA w polach nr 10, 11 i 12 bloku IV, tj. w polach właściwych do wykazywania składek finansowanych przez budżet państwa.

Dodatkowo należy pamiętać, że w tym przypadku nie przysługuje zwolnienie z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez okres 36 miesięcy przypadających po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Po pierwsze, zwolnienie to dotyczy wyłącznie pracowników, a po drugie, chodzi o pracowników wracających z urlopu macierzyńskiego, a nie ojcowskiego.

Podstawa prawna:

• art. 182³ § 1 Kodeksu pracy,

• art. 14 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 237, poz. 1654),

• art. 29 ust. 5a ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.),

• art. 6 ust. 1 pkt 19 oraz art. 9 ust. 1c i ust. 1d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),

• art. 104a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.),

• art. 9a ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr 158, poz. 1121 ze zm.).

Joanna Kalinowska

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych