Decyzja ZUS o podleganiu ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnym a przedawnienie składek
Tak, ZUS może wydać decyzję o podleganiu ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnym niezależnie od tego, czy składki za dany okres są już przedawnione.
Zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie pięciu lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne. Natomiast bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu od dnia wszczęcia przez ZUS postępowania w sprawie wydania decyzji ustalającej obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, czy wysokość podstawy wymiaru składek, do dnia, w którym taka decyzja stała się prawomocna. Oczywiście zawieszenie terminu przedawnienia będzie dotyczyło jedynie należności nieprzedawnionych w chwili wszczęcia postępowania przez ZUS, czyli za okres maksymalnie do 5 lat wstecz.
W Pana sprawie ZUS wszczął postępowanie, co spowodowało zawieszenie biegu terminu pięcioletniego przedawnienia. Bieg przedawnienia został, więc zawieszony. Jednak, mimo, że ZUS może stwierdzić podleganie ubezpieczeniom od 2002 roku, będzie Pan zobowiązany do zapłaty składek tylko za okres 5 lat (2017-2022).
Zgodnie bowiem z uchwałą Sądu Najwyższego z 9 czerwca 2016 r., sygn. akt III UZP 8/16 „dopuszczalne jest ustalenie w decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podlegania ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu osoby wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia w sytuacji, gdy należności z tytułu składek na te ubezpieczenia uległy przedawnieniu przed wydaniem decyzji.”
Z uzasadnienia wyroku wynika, że upływ terminu przedawnienia składek nie stanowi ani normatywnej, ani faktycznej przeszkody dla stwierdzenia przez ZUS, iż konkretna osoba fizyczna w przeszłości podlegała ubezpieczeniom społecznym w okresach, za które płatnik nie odprowadził należnych składek.
Dr Katarzyna Kalata – radca prawny Kancelaria Kalata