Z pierwszej umowy zgłosiliśmy zleceniobiorcę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (miesięczne wynagrodzenie w kwocie 1200 zł). Z drugiej umowy zleceniobiorca przystąpił do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalno-rentowych i został zgłoszony do obowiązkowego ubezpieczenia wypadkowego (umowa za wynagrodzenie w wysokości 1000 zł). W marcu br. zleceniobiorca chorował i wypłaciliśmy mu zasiłek chorobowy tylko z umowy zawartej wcześniej, bo tylko z tej umowy podlega ubezpieczeniu chorobowemu. Jak mamy rozliczyć składki za marzec br.? Czy z drugiej umowy należy złożyć raport ZUS RSA za marzec?
RADA
W przedstawionej sytuacji należy rozliczyć składki z obydwu umów w jednym raporcie rozliczeniowym ZUS RCA. Ponadto należy złożyć jeden raport ZUS RSA, wykazując w nim okres choroby zleceniobiorcy i kwotę wypłaconego zasiłku chorobowego.
UZASADNIENIE
Osoby wykonujące pracę na podstawie kilku umów zlecenia albo innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, są obejmowane obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu tej umowy, która została zawarta najwcześniej. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, zostać objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych umów - wszystkich lub wybranych. Mogą także zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń na umowę, która została zawarta później.
Zleceniobiorca może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego (które jest dla niego dobrowolne) tylko z tej umowy, z której podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Dlatego tylko z tytułu tej umowy może nabyć prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego (po spełnieniu warunków dotyczących m.in. okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku).
Jeśli jedna osoba pracuje w jednej firmie na podstawie dwóch umów zlecenia równocześnie i z jednej umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a z drugiej podlega tym ubezpieczeniom dobrowolnie, zleceniodawca powinien rozliczać składki należne na jej ubezpieczenia w jednym raporcie miesięcznym ZUS RCA, pod warunkiem że zleceniobiorca został zgłoszony do ubezpieczeń z obydwu umów z tym samym kodem tytułu ubezpieczenia.
Powinni Państwo rozliczać składki na ubezpieczenia zleceniobiorcy w jednym raporcie ZUS RCA, ponieważ z obydwu umów został zgłoszony do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx („osoba wykonująca umowę agencyjną, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług i praca jest wykonywana w siedzibie lub w miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy”).
Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe z obydwu umów jest przychód z tytułu ich wykonywania (w umowie określono wysokość wynagrodzenia kwotowo). Składki od tych przychodów należy rozliczać w jednym raporcie ZUS RCA, podając w nim jako podstawę wymiaru składek sumę przychodów z obydwu umów. Podstawą wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest natomiast wyłącznie przychód z tej umowy, która została wskazana jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
W przypadku gdy zleceniobiorca uzyskał w marcu br. prawo do zasiłku chorobowego, powinni Państwo złożyć za niego dodatkowo raport ZUS RSA. W tym raporcie należy wykazać okres przerwy w opłacaniu składek w związku z chorobą oraz kwotę wypłaconego zasiłku - jedynie z tego tytułu, który był tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych i dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
• art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 2, art. 11 ust. 2, art. 12, art. 18 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
• § 3 ust. 7 rozporządzenia z 30 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, wypłaconych zasiłków z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz kolejności zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze (DzU nr 165, poz. 1197 ze zm.).
Roman Dorawa
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych