RADA
Ustalając wysokość ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, do podstawy wymiaru ekwiwalentu powinni Państwo przyjąć wynagrodzenie wypłacone pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, tj. wypłacone w marcu, kwietniu i maju. Szczegółowe wyliczenie podano w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy podstawę wymiaru ekwiwalentu stanowi:
• kwota wynagrodzenia pracownika określona w stawce miesięcznej w stałej wysokości, w wysokości należnej w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu,
• wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (składniki przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc) oraz wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (składniki przysługujące za okresy dłuższe niż 1 miesiąc).
W sytuacji opisanej w pytaniu pracownikowi przysługiwały wyłącznie składniki wynagrodzenia zmiennego, tj. wynagrodzenie godzinowe oraz premia regulaminowa.
Pracownik nabył prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop 30 czerwca, dlatego w podstawie ekwiwalentu należy uwzględnić wynagrodzenie wypłacone w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, tj. od marca do maja.
W Państwa firmie wypłata wynagrodzenia za dany miesiąc następuje do 10. dnia następnego miesiąca. W podstawie wymiaru ekwiwalentu za urlop będzie uwzględniane wynagrodzenie przysługujące (należne) za inne miesiące niż miesiąc wypłaty. W Państwa sytuacji pracownik nabył prawo do ekwiwalentu w czerwcu, dlatego w podstawie wymiaru ekwiwalentu za urlop należy uwzględnić wynagrodzenie wypłacone w marcu, kwietniu i maju, ale należne odpowiednio za luty, marzec, kwiecień. Przyjęcie takiej zasady wynika z uregulowań rozporządzenia urlopowego, które wskazują, aby w podstawie uwzględnić wynagrodzenie uzyskane „w okresie”, a nie „za okres”.
Kolejnym etapem wyliczenia kwoty ekwiwalentu będzie ustalenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Przeciętne wynagrodzenie ustala się przez podzielnie sumy wypłaconego wynagrodzenia zmiennego przez okres, z którego została ustalona podstawa (tj. przez 3 lub przez 12 miesięcy). Następnie przeciętne miesięczne wynagrodzenie należy podzielić przez odpowiedni współczynnik, aby otrzymać kwotę ekwiwalentu za jeden dzień. Otrzymany wynik ekwiwalentu za jeden dzień urlopu należy podzielić przez 8 godzin, a następnie pomnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.
Istotnym elementem wyliczenia kwoty ekwiwalentu za urlop jest prawidłowe ustalenie współczynnika do ekwiwalentu. Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy współczynnik do ekwiwalentu należy przeliczyć proporcjonalnie do etatu.
Współczynnik służący do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień urlopu w 2009 r. wynosi 21,08. Wysokość współczynnika w 2009 r. dla pracownika zatrudnionego na 3/4 etatu wynosi 15,81 (3/4 x 21,08).
WAŻNE!
W 2009 r. współczynnik urlopowy dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze wynosi 21,08.
Wyliczenie ekwiwalentu za 23 godziny dla Państwa pracownika zatrudnionego do 30 czerwca 2009 r. na 3/4 etatu należy przeprowadzić w następujący sposób:
Krok 1
W podstawie wymiaru ekwiwalentu należy uwzględnić wynagrodzenie wypłacone w okresie od marca do maja br. Przy założeniu, że pracownik zgodnie z rozkładem przepracował:
w lutym 120 godzin (3/4 ze 160 godzin),
w marcu 132 godziny (3/4 ze 176 godzin),
w kwietniu 126 godzin (3/4 etatu ze 168 godzin) jego wynagrodzenie będzie wyglądało następująco:
• luty: 1800 zł (120 godz. x 15 zł) plus premia 180 zł (10% wynagrodzenia) = 1980 zł (wynagrodzenie wypłacone w marcu),
• marzec: 1980 zł (132 godz. x 15 zł) plus premia 198 zł (10% wynagrodzenia) = 2178 zł (wynagrodzenie wypłacone w kwietniu),
• kwiecień 1890 zł (126 godz. x 15 zł) plus premia 189 zł (10% wynagrodzenia) = 2079 zł (wynagrodzenie wypłacone w maju).
Suma wynagrodzenia wypłaconego za wymieniony okres wynosi 6237 zł (1980 zł + 2178 zł + 2079 zł).
Krok 2
Należy ustalić przeciętne miesięczne wynagrodzenie:
6237 zł : 3 miesiące = 2079 zł.
Krok 3
Tak ustalone przeciętne wynagrodzenie należy podzielić przez współczynnik do ekwiwalentu, aby ustalić wynagrodzenie za jeden dzień urlopu:
2079 zł : 15,81 = 131,50 zł,
a następnie przez 8 godzin:
131,50 zł : 8 godzin = 16,44 zł.
Otrzymane wynagrodzenie za 1 godzinę ekwiwalentu należy pomnożyć przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego:
16,44 zł x 23 godziny = 378,12 zł.
Pracownik powinien otrzymać 378,12 zł z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
• §14-19 rozporządzenia z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.).
Anna Sadowska
specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych