RADA
Wypłacona przez Państwa odprawa będzie opodatkowana, lecz w całości zwolniona ze składek ubezpieczeniowych.
UZASADNIENIE
Katalog zwolnień podatkowych nie zawiera zwolnienia z opodatkowania odprawy pieniężnej wypłaconej w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Od pełnej kwoty odprawy należy więc naliczyć i odprowadzić podatek.
Podstawy wymiaru składek nie stanowią wszelkie odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie ograniczają zwolnienia składkowego do świadczeń przyznanych na podstawie ogólnie obowiązujących przepisów prawa (np. odprawy z tytułu zwolnień grupowych). Zatem zwolnieniu będą także podlegać świadczenia wypłacone pracownikowi na mocy przepisów wewnątrzzakładowych lub na mocy porozumienia zawartego między pracodawcą a pracownikiem czy na mocy umowy o pracę. Zwolnienie składkowe nie przewiduje żadnego limitu. Oznacza to, że nie należy od tego rodzaju odpraw odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne bez względu na przysługującą pracownikowi kwotę odprawy.
PRZYKŁAD
Pracodawca zaproponował pracownikowi mającemu 3-miesięczny okres wypowiedzenia natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę. W zamian zaoferował mu 3,5-miesięczną odprawę uzgodnioną w piśmie o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Pracownik przyjął propozycję. Przy zarobkach 2000 zł (1446,48 zł netto) miesięcznie przez 3 miesiące wypowiedzenia otrzymałby 4339,44 zł netto. Przystając na propozycję pracodawcy otrzyma (przy założeniu, że kup i kwota wolna zostały zastosowane do wynagrodzenia):
2000 zł × 3,5 = 7000 zł (3,5-miesięczna odprawa brutto),
7000 zł × 19% = 1330 zł (zaliczka na podatek dochodowy),
7000 zł - 1330 zł = 5670 zł (kwota do wypłaty).
Porozumienie dotyczące wypłaty odprawy musi być zawarte na piśmie, aby zastosowanie zwolnienia składkowego nie wzbudziło wątpliwości w razie kontroli ZUS.
Problematyczne jest zaliczenie takiej odprawy do kosztów podatkowych. Biorąc pod uwagę to, że poniesienie tego kosztu wynika tylko z doraźnie zawartego porozumienia, a także fakt, że wydatek dotyczy odchodzącego pracownika, urząd skarbowy może zakwestionować zaliczenie odprawy do kosztów uzyskania przychodów firmy.
• § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.),
• art. 21 ust. 1, art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.),
• art. 16 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).
Arkadiusz Mika
specjalista w zakresie prawa pracy