Podwyższenie stawki godzinowej zostało zapowiedziane przez premier Beatę Szydło w expose. O ile jednak dla osób zatrudnionych na etacie minimalne wynagrodzenie jest ustalane przez rząd, to do tej pory nie było możliwości ustalania stawek dla osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej. Teraz jednak taka możliwość ma się pojawić, dzięki omawianej nowelizacji.
Podwyżka dla zleceniobiorców
Minimalna stawka wynagrodzenia dla osób zatrudnionych na umowy zlecenia i – po wejściu w życie ustawy – zostać podniesiona do 12 zł za godzinę. W roku bieżącym minimalne wynagrodzenie za pracę (ale dla etatowców )wynosi 1850 zł miesięcznie, co daje ok. 11,6 zł za godzinę. Przy liczbie dni pracujących w całym roku – w 2016 r. będzie ich np. 252 – dałoby to minimalną pensję miesięczną na poziomie 2016 zł, a więc o 166 zł wyższą niż przy obecnie obowiązujących stawkach. Zapewne nowa stawka obejmie także osoby zatrudnione na etacie.
Jednak nie tylko stawka się zmienia. Zgodnie z projektem ustawy, taki koszt pracy ma obowiązywać bez względu na to, jaką formę ma umowa z osobą zatrudnioną. A więc co najmniej tyle trzeba będzie zapłacić za godzinę pracy osoby pracującej na zlecenie (albo umowę o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu). Ta stawka ma objąć również osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, która ma umowę o wykonywanie usług lub zlecenie z przedsiębiorcą czy inną jednostką organizacyjną.
A więc w zamierzeniach resortu rodziny i pracy jest, aby podwyższona stawka godzinowa objęła wszystkie rodzaje umów, zawarte z współpracownikami czy zleceniobiorcami. I to również pod względem sposobu liczenia wynagrodzenia. Innymi słowy, bez względu na to, czy wynagrodzenie liczone jest według stawki godzinowej, tygodniowej albo miesięcznej, płaca za godzinę musi wynosić co najmniej 12 zł.
Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm
Konieczna będzie ewidencja
Przy okazji w projekcie zlikwidowana została możliwość ograniczania wynagrodzeń dla osób dopiero rozpoczynających pracę. Obecnie bowiem w ich przypadku jest możliwe, aby płaca w pierwszym roku wynosiła 80% minimalnego wynagrodzenia, co według stawek za rok 2016 daje płacę na poziomie 1,48 tys. zł. Ale nowelizacja znosi tę możliwość, uzasadniając to zmianą sytuacji na rynku pracy. Resort rodziny i pracy wskazuje bowiem, że jej wprowadzenie nastąpiło przy dużym bezrobociu, obecnie zaś zatrudnienie wzrosło i nie ma już potrzeby, aby stosować rozwiązanie uznawane za dyskryminujące młodych na rynku pracy.
Nowe zasady wynagradzania pracujących na zlecenie czy samozatrudnionych będą się wiązać i z nowymi wymogami biurokratycznymi. Ustawa bowiem nakazuje, aby podmiot, na rzecz którego realizowane są zlecenie czy usługi, prowadził ewidencję czasu, jaki jest poświęcony na pracę przy danym zadaniu. I właśnie na podstawie tej ewidencji – potwierdzanej przez osobę wykonującą zlecenie czy usługę – będzie podstawą do wyliczania płacy.
Od tej zasady jest wyjątek – mianowicie taka ewidencja nie będzie konieczna, jeśli zleceniodawca nie będzie miał możliwości jej prowadzenia ze względu na miejsce, w którym wykonywana jest praca. Wówczas osoba, która pracę wykonuje, będzie przedkładać stosowną informację o czasie pracy. I to ona będzie podstawą do naliczania płacy.
Monitor Księgowego – prenumerata
PIP skontroluje i (ewentualnie) ukarze
Aby móc dopilnować stosowania nowej stawki, Państwowa Inspekcja Pracy dostanie prawo do kontrolowania wysokości wynagrodzenia, wypłacanego za godzinę. Dostanie także możliwość karania za niewykonywanie obowiązku dostosowania się do nowej stawki. Grzywna, wg projektu nakładana na przedsiębiorcę czy jednostkę organizacyjną lub osobę działającą w ich imieniu, ma wynosić od 1 do 30 tys. zł.
Resort pracy chce dać przedsiębiorcom czas na przygotowanie się do nowych stawek i obowiązków. Zgodnie z projektem, ustawa zacznie obowiązywać od 1 lipca 2016 r. Jednak dopiero od 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie zmiana, zgodnie z którą wszyscy pracownicy - niezależnie od stażu pracy - będą mieli prawo do minimalnego wynagrodzenia w jednakowej wysokości (art. 1 pkt 2 projektu).
Marek Siudaj, Tax Care