Kiedy pracodawca może spytać pracownika o karalność

inforCMS
Pracodawca, decydując się na zatrudnienie nowego pracownika, ma prawo żądać od niego udostępnienia tych danych osobowych, które wynikają wprost z treści art. 221 k.p. Katalog danych, których może domagać się pracodawca od kandydata do pracy, przedstawia się następująco: imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Ponadto pracodawca ma prawo żądać od osoby już zatrudnionej podania, niezależnie od danych osobowych, o których wyżej, także innych danych osobowych, m.in. imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy, a także numeru PESEL nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).

Autopromocja

Pracodawca ma prawo uzyskania informacji o pracowniku, którego dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym, jeżeli uprawnienie to wynika z przepisów. W przeciwnym razie takie działanie pracodawcy można uznać za niezgodne z prawem.


Ochrona prywatności


Sformułowanie przez ustawodawcę zamkniętego katalogu informacji, do których żądania uprawniony jest pracodawca, w odniesieniu do potencjalnego przyszłego pracownika, wynika nie tylko z Kodeksu pracy, ale także z Konstytucji RP i ustawy o ochronie danych osobowych. Artykuł 47 Konstytucji RP gwarantuje każdemu prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego mienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Każda osoba ma również prawo do ochrony jej danych osobowych zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych.

Istnienie takich uregulowań jest fundamentalne do zapewnienia utrzymania standardów ochrony prywatności każdego obywatela, a jednocześnie wpływa na poszanowanie przez pracodawcę obowiązku równego traktowania kandydatów do pracy. A zatem zakres informacji, jakie może żądać pracodawca, stanowi katalog zamknięty. Oznacza to, że wszelkie inne dane osobowe czy też informacje dotyczące przyszłego pracownika mogą zostać przez niego udostępnione tylko i wyłącznie za jego wyraźną zgodą.


Pozyskiwanie danych z Krajowego Rejestru Karnego


Pracodawca ma prawo uzyskania informacji o osobie, której dane zostały zgromadzone w Krajowym Rejestrze Karnym (dalej KRK), w zakresie niezbędnym do zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej (art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, zwanej dalej ustawą o KRK).


Przykład

Robert Z. ubiega się o zatrudnienie w służbie cywilnej. Kandydatem do takiej pracy może być osoba, która m.in. nie była karana za przestępstwo umyślne. Na mocy tego przepisu szczególnego pracodawca będzie upoważniony do wystąpienia z odpowiednim zapytaniem do Krajowego Rejestru Karnego. Dopiero uzyskanie tych informacji pozwoli pracodawcy na weryfikację, czy Robert Z. spełnia wymogi ustawowe do objęcia danego stanowiska.


Tym samym, jeżeli brak jest przepisu szczególnego, który wyraźnie wskazuje na wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych bądź posiadania szczególnych uprawnień przy zatrudnieniu na określone stanowisko, pracodawca nie jest upoważniony do wystąpienia do KRK z zapytaniem o niekaralność danego kandydata.


WAŻNE!

Nie każdy pracodawca jest uprawniony do uzyskania informacji o karalności pracownika. Uprawniony do wystąpienia z zapytaniem do KRK jest taki pracodawca, dla którego uzyskanie tych informacji jest niezbędne do właściwego zatrudnienia, na mocy przepisów szczególnych rangi ustawowej.


Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu Kadry w artykule: Informacja o karalności pracownika

 

Księgowość
Zapomniałeś o złożeniu deklaracji PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Ratunkiem będzie czynny żal
02 maja 2024

Zapomniałeś o złożeniu deklaracji podatkowej PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Złóż czynny żal, dzięki temu możesz uniknąć kary. Aby czynny żal był skuteczny, musisz wypełnić obowiązki wobec naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego, w szczególności złożyć zaległe deklaracje podatkowe lub zapłacić w całości należności publicznoprawne, wraz z odsetkami.

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Uważaj na pułapki w VAT.
02 maja 2024

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Gdy koszt transportu obciąża kupującego, po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek udokumentowania transakcji i to jego obciążą konsekwencje błędu.

Posiadacze aut spalinowych mogą odetchnąć z ulgą. Podatku nie będzie, pojawią się dopłaty do elektryków
02 maja 2024

Nie będzie podatku od aut spalinowych, będzie za to system dopłat do zakupu elektryków. Takie rozwiązanie zostało zawarte w przyjętej przez rząd rewizji Krajowego Planu Odbudowy.

Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Najczęściej przynajmniej 8 tys. zł brutto. Ale nie wszyscy tyle dostają. Od czego zależy pensja kierowcy?
29 kwi 2024

Ile zarabiają zawodowi kierowcy w Polsce? W 2023 roku w branży TSL nastąpiły istotne zmiany w ustalaniu wynagrodzeń dla kierowców. Wzrost płacy wraz z nowymi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników, wpłynęły na rozliczanie płac, szczególnie kierowców działających za granicą. Te zmiany bezpośrednio wpłynęły na budżety firm transportowych, zmuszając je do uwzględnienia większych kosztów wynagrodzeń kierowców. Jednocześnie stanowią korzystną zmianę dla kierowców, poprawiając ich elastyczność finansową i warunki pracy.

pokaż więcej
Proszę czekać...