Jacek Kapica - podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - odpowiada ostatnio na interpelacje[1] w sprawie regulacji przepisów prawa dotyczących tzw. outsourcingu pracowniczego.
Należy zaznaczyć, jak wyjaśnia MF, że pierwsze działania wobec podmiotów oferujących outsourcing personalny organy podatkowe podejmowały już w 2012 r., współpracując w tym zakresie z prokuraturą i organami ścigania oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, co pozwoliło na identyfikację faktycznego zakresu wykonywanej działalności gospodarczej prowadzonej przez nieuczciwych podatników oferujących outsourcing personalny. Na etapie prowadzonych działań weryfikacyjnych powstały wątpliwości, co do zakresu usług oferowanych przez tego rodzaju podmioty. Prowadzona przez nich działalność gospodarcza oparta była na umowach mających za przedmiot outsourcing personalny. Konstrukcja prawna tych umów budziła wątpliwości, co do zgodności ich zawierania z obowiązującymi przepisami prawa. W związku z tym organy podatkowe podjęły działania zmierzające do potwierdzenia napływających informacji, a także do dokładnego rozpoznania mechanizmu działania spółek outsourcingowych. Proceder oferowania obniżonych kosztów pracowniczych przy wykorzystaniu instytucji outsourcingu personalnego bazuje na umowach prywatnoprawnych pomiędzy przedsiębiorcami, których zawarcie nie podlega zgłaszaniu organom podatkowym. Mechanizm działania przestępstw mógł zostać rozpoznany dopiero w trakcie przeprowadzania pierwszych kontroli podatkowych podjętych u przedsiębiorców, którzy nawiązali współpracę w zakresie outsourcingu personalnego, w konfrontacji z informacjami, które w 2013 roku zaczęły napływać ze strony innych instytucji, w tym ZUS-u, o niezapłaconych składkach pracowniczych. Dopiero na tym etapie możliwe było dotarcie do zawieranych umów, których konstrukcja ma kluczowe znaczenie dla tego modelu działania przestępstw.
Jak skutecznie zarządzać pracą mobilnych pracowników
Przeprowadzone analizy prawne umów wskazały, że działalność podmiotów oferujących ww. usługi, nie spełnia warunków z art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502), a więc nie mogło dojść do skutecznego transferu pracowników. W przypadkach zawieranych umów nie dochodziło do zmiany pracodawcy, a zatem płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy od zatrudnionych pracowników w dalszym ciągu pozostawał poprzedni pracodawca. Zawieranie umów prawnych z kontrahentami w zakresie przejęcia ich pracowników na podstawie art. 231 Kodeksu pracy, bez faktycznego zamiaru ich przejęcia, skłaniało do uznania, iż występują przesłanki pozwalające na stwierdzenie, że podejmowane czynności prawne są nieważne z mocy prawa. Tego rodzaju okoliczności zobowiązywały organy podatkowe do podjęcia odpowiednich postępowań w celu określenia osoby płatnika zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń rzekomo przejętych pracowników. Po przeprowadzeniu ww. czynności na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz na stronach izb skarbowych i urzędów skarbowych umieszczono ostrzeżenia publiczne dotyczące nieprawidłowości związanych z outsourcingiem personalnym, które ukazały się w październiku 2013 r. Wraz z pojawieniem się ww. komunikatu dla przedsiębiorców, organy podatkowe skierowały wystąpienia do organizacji zrzeszających przedsiębiorców, wyjaśniające przedmiotowy mechanizm outsourcingu personalnego - tłumaczy przedstawiciel resortu finansów.
Polecamy produkt: Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia
Również Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco reagował wobec problemu nadużyć popełnianych przez podmioty oferujące pracodawcom obniżenie kosztów zatrudnienia pracowników, podejmując w tym zakresie odpowiednie działania. W 2012 r. zostało wszczęte przez ZUS postępowanie egzekucyjne w stosunku do jednej z firm outsourcingowych, jak również zostało złożone zawiadomienie do Prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Równocześnie na stronie internetowej ZUS, dostępnej dla wszystkich klientów, został zamieszczony komunikat informujący na co powinni zwrócić szczególną uwagę pracodawcy zamierzający skorzystać z usługi outsourcingu, gdyż często nie prowadzi ona do faktycznego przejęcia pracowników, a składki na ubezpieczenia społeczne nie są odprowadzane. Wszystkie Oddziały ZUS zostały zobowiązane do zwracania szczególnej uwagi na występowanie podobnych praktyk na terenie swojego działania oraz do współpracy z organami skarbowymi i Państwową Inspekcją Pracy, w celu przeciwdziałania naruszaniu obowiązujących przepisów. W przypadku wystąpienia takich praktyk Oddziały ZUS zostały zobowiązane do bieżącego podejmowania działań, które pozwoliłyby na szybkie przeciwdziałanie naruszaniu przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz do przeprowadzenia postępowań wyjaśniających w celu ustalenia właściwego płatnika składek we wszystkich ujawnionych przypadkach naruszenia przepisów związanych z przejęciem pracowników. W przypadku każdego z ubezpieczonych, wobec którego zostało ustalone, iż nie doszło do przejęcia w trybie art. 23¹ ustawy – Kodeks pracy, a tym samym nie doszło do zmiany płatnika składek, Oddziały ZUS (według siedziby właściwego pracodawcy) są zobowiązane do wydania decyzji o podleganiu ubezpieczeniom społecznym danej osoby z tytułu zatrudnienia u faktycznego pracodawcy (kontrahenta firmy oferującej outsourcing). Zatem jeżeli wskutek postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego przez właściwy Oddział ZUS okaże się, że płatnikiem składek nadal pozostaje dotychczasowy pracodawca, zostaje on zobowiązany do opłacenia składek za pracowników, których przekazał nieskuteczną umową outsourcingu do jednej z firm. Prawidłowość takiego postępowania potwierdzają wydane dotychczas wyroki sądów powszechnych[2] - wyjaśnia przedstawiciel resortu finansów.
A. Jeleńska
Praktyczne publikacje dla przedsiębiorców, księgowych, doradców podatkowych i kandydatów na doradców podatkowych.
___________________
[1] Interpelacje: nr 32282 i nr 32449.
[2] Zob. m.in. orzeczenia Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 października 2013 r., sygn. akt IV U 1066/13 oraz z dnia 22 listopada 2013 r., sygn. akt IV U 1026/13, czy też orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 maja 2014 r. sygn. akt III AUa 30/1.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM