Rozporządzenia te to:
- Rozporządzenie Rady (UE) nr 960/2014 zmieniające rozporządzenie nr 833/2014;
- Rozporządzenie Rady (UE) nr 959/2014 oraz nr 961/2014 zmieniające rozporządzenie nr 269/2014.
Szczegóły nowych sankcji
Rozporządzenia wprowadzają m.in. dodatkowe ograniczenia w dokonywaniu transakcji, których przedmiotem są tzw. towarów podwójnego zastosowania. Przede wszystkim zakazuje się sprzedaży, dostawy lub wywozu ww. towarów na rzecz wskazanych w rozporządzeniu podmiotów. Na ten moment jest to 9 przedsiębiorstw rosyjskich działających w branży zbrojeniowej. Zakaz nie ma zastosowania we wszystkich przypadkach. M.in. ograniczeń nie stosuje się do czynności, których przedmiotem są towary podwójnego zastosowania, jeżeli mają być one wykorzystane w sektorze aeronautyki i przemyśle kosmicznym oraz do użytku niewojskowego. Nie dotyczą one również umów zawartych przed 12 września 2014 r.
Sankcje gospodarcze UE wobec Rosji
Kolejna grupa zakazów dotyczy świadczenia usług niezbędnych do głębinowej eksploracji i produkcji ropy naftowej oraz projektów związanych z olejem łupkowym w Rosji. W tym zakresie Rozporządzenia wprowadzają zakaz świadczenia takich usług jak: wiercenie, testowanie odwiertów, usługi pomiarowe, wydobywcze oraz dostawa wyspecjalizowanych jednostek pływających.
Nowe rozporządzenia modyfikują również zakres sankcji związanych z usługami finansowymi.
Ograniczeniami objęto m.in. zbywalne papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego o terminie zapadalności przekraczającym 30 dni wyemitowane po 12 września 2014 r. przez takie rosyjskie podmioty jak: Rosneft, Transneft, Gazprom Neft, OPK Oboronprom, United Aircraft Corporation oraz Uralvagonzavod. Ograniczenia dotyczą zakazu bezpośredniego lub pośredniego zakupu, świadczenia usług inwestycyjnych lub pomocy w emisji oraz wszelkich innych czynności związanych z ww. instrumentami. Dodatkowo, wprowadzono zakaz bezpośredniego lub pośredniego dokonywania uzgodnień lub uczestnictwa w uzgodnieniach służących udzielaniu niektórych nowych pożyczek lub kredytów podmiotom wskazanym w rozporządzeniu (m.in. Rosneft, Transneft, Gazprom Neft oraz niektóre rosyjskie banki).
Na mocy nowych rozporządzeń rozszerzono także listę osób, w stosunku do których zamraża się środki finansowe i zasoby gospodarcze będące ich własnością.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Skutki rozszerzenia sankcji
Rozporządzenia Rady wprowadzające sankcje mają bezpośredni skutek we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, a więc również w Polsce. W konsekwencji, sankcje mogą mieć wpływ na działalność polskich podmiotów prowadzących wymianę handlową z Rosją. Szczególną uwagę na kwestię sankcji powinny zwrócić podmioty, które dokonują z Rosją transakcje, których przedmiotem są tzw. towary podwójnego zastosowania czyli takie które mają co do zasady zastosowanie cywilne, ale mogą być również wykorzystywane do celów militarnych. Są to m.in. niektóre zaawansowane technologie czy sprzęt telekomunikacyjny. Sankcje mogą również dotyczyć podmiotów, które świadczą usługi w sektorze wydobywczym oraz instytucji finansowych.
Konsekwencje nieprzestrzeganie sankcji
Rozporządzenia Rady (UE) nakładające sankcje nie wprowadzają kar za naruszenie przepisów dotyczących sankcji wobec Rosji. To państwa członkowskie mają przyjąć lokalne przepisy określające takie kary. Na ten moment, w polskim prawie brak jest bezpośrednich regulacji w tym zakresie. Niemniej polskie organy mogą próbować nakładać kary za nieprzestrzeganie sankcji na podstawie przepisów już obowiązujących takich jak np. ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Ustawa ta przewiduje kary finansowe i sankcje karne za naruszenie regulacji w zakresie kontroli obrotu niektórymi towarami i świadczenia niektórych usług.
Co należy zrobić?
Podmioty powinny dokonać analizy swoich transakcji w celu identyfikacji takich transakcji, które mogą podlegać ograniczeniom ze względu na wprowadzone sankcje. Analiza powinna być dokonana zarówno pod kątem tego jakie towary są przedmiotem transakcji (w szczególności czy są to towary podwójnego zastosowania) oraz tego jakie podmioty uczestniczą w transakcji (czy w transakcjach uczestniczą podmioty objęte sankcjami lub podmioty powiązane z osobami, których dotyczą ograniczenia). Dodatkowo, rekomendowane jest wprowadzenie odpowiednich procedur mających na celu identyfikację „na bieżąco” transakcji, które mogą podlegać ograniczeniom. Warto również dokonać analizy planowanych kontraktów z podmiotami rosyjskimi m.in. w celu uwzględnienia w nich odpowiednich postanowień zabezpieczających pozycję Spółki w związku z wprowadzonymi sankcjami.
Zobacz także: Webcast: Trzęsienie ziemi w radach nadzorczych - Jak zachować się w obliczu nowych regulacji?
Joanna Stawowska, Deloitte, Partner, Dział doradztwa podatkowego
Telefon: + 48 (22) 511 08 49
Email: jstawowska@deloitteCE.com
Agnieszka Radzikowska, Deloitte, Menedżer, Dział doradztwa podatkowego
Telefon: +48 (22) 511 07 69
Email: aradzikowska@deloitteCE.com