Nowa instytucja, nowe kompetencje
W założeniu Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców będzie stał na straży praw mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, w tym przede wszystkim: zasady wolności działalności gospodarczej, zakazu dyskryminacji w życiu gospodarczym, zasady bezstronnego i równego traktowania przedsiębiorców oraz uczciwej konkurencji i słusznych interesów przedsiębiorców. Jego kompetencje będą nieco zbliżone do kompetencji Rzecznika Praw Obywatelskich.
Będzie on miał prawo opiniować projekty aktów prawnych dotyczących przedsiębiorców, zaś w ramach swej działalności będzie aktywnie współpracował z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, dobrowolnymi zrzeszeniami, fundacjami oraz zagranicznymi i międzynarodowymi organizacjami, które działają na rzecz ochrony praw przedsiębiorców, poszanowania wolności działalności gospodarczej i równego traktowania przedsiębiorców. Do jego obowiązków będzie także należało prowadzenie szeroko rozumianej działalności edukacyjnej oraz informacyjnej. Pozytywnie należy ocenić pomysł nałożenia na Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców zadania w postaci pomocy w organizowaniu mediacji pomiędzy przedsiębiorcami a organami administracji publicznej. Zakres ów pomocy pozostał otwarty, co w praktyce ma gwarantować Rzecznikowi dużą swobodę w podejmowaniu inicjatyw w tym zakresie.
Polecamy: INFORLEX Biznes
Dla kogo nowe stanowisko?
Zgodnie z przepisami ustawy kandydat na stanowisko musi spełniać następujące wymogi: być obywatelem polskim korzystającym z pełni praw publicznych i nieskazanym prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo bądź umyślne przestępstwo skarbowe, posiadać wyższe wykształcenie prawnicze lub ekonomiczne, cieszyć się nieposzlakowaną opinią i dawać gwarancję rękojmi prawidłowego wykonywania powierzonych zadań, wyróżniać się odpowiednią wiedzą w zakresie przedsiębiorczości i regulacji prawnych tworzących otoczenie przedsiębiorców oraz posiadać co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe w tym zakresie. Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorców nie może zostać osoba, która pełniła służbę zawodową, pracowała lub była współpracownikiem komunistycznych służb bezpieczeństwa. Wniosek o powołanie Rzecznika przez Prezesa Rady Ministrów składać będzie minister właściwy do spraw gospodarki, poprzedzając wniosek zasięgnięciem opinii reprezentatywnych organizacji pracodawców w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Kadencja Rzecznika będzie trwała sześć lat, bez możliwości powtórnego ubiegania się o to stanowisko.
Koszty i wydatki
Ustawa o finansach publicznych określa maksymalny limit wydatków przeznaczonych na funkcjonowanie Rzecznika Praw Małych i Średnich Przedsiębiorców wraz z podległym mu i wspierającym go w realizacji ustawowych zadań biurem. Wyniesie on 170 500 000 zł. Organem odpowiedzialnym za monitorowanie wykorzystania limitu wydatków będzie zaś minister właściwy do spraw gospodarki.
Podsumowanie
W założeniu ustawa ma ułatwić małym i średnim przedsiębiorcom funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Krytycy wskazują jednak, że powołanie nowej instytucji jest zbędne i pociągnie za sobą tylko dodatkowe wydatki z budżetu państwa. Realna ocena funkcjonowania Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców będzie możliwa dopiero za jakiś czas. Wejście w życie ustawy zaplanowano na marzec 2018 r., jednak ze względu na opóźnienia prac nad ustawą uległ on opóźnieniu.