W obrocie gospodarczym dochodzi do przejęcia długu np. w przypadku podziału spółki, która zaciągnęła kredyt, lub gdy kilka osób jest kredytobiorcami i jedna z nich decyduje się spłacić cały kredyt za pozostałych.
Ze zmianą dłużnika mamy do czynienia wówczas, gdy:
● dotychczasowy dłużnik przestaje nim być, a jego dług przechodzi na osobę trzecią – przejęcie zwalniające (translatywne lub sukcesyjne przejęcie długu), ze skutkiem w postaci dalszego trwania zobowiązania pierwotnego,
● do długu na podstawie umowy przystępuje osoba trzecia, a dotychczasowy dłużnik z długu jest zwalniany – tzw. umowne przystąpienie do spełnienia świadczenia (kumulatywne przejęcie długu).
UWAGA!
Przejęcie długu może być elementem składowym innej umowy, np. obejmującej restrukturyzację zobowiązania, umowy sprzedaży, innej umowy cywilnoprawnej, jednak powinno być wyrażone w tej umowie wprost, a nie w sposób dorozumiany.
1. Zawarcie umowy przejęcia długu
Dla skutecznej zmiany dłużnika wymagane są określone czynności. Są to:
● umowa między wierzycielem a osobą trzecią zawierana za zgodą dłużnika,
lub
● umowa między dłużnikiem a osobą trzecią zawierana za zgodą wierzyciela, pod warunkiem jednak potwierdzenia wypłacalności nowego dłużnika.
Umowa przejęcia długu wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Dla realizacji przejęcia długu w istocie konieczne jest dokonanie dwóch czynności:
● zawarcie umowy zasadniczej przejęcia długu,
● uzyskanie zgody trzeciego podmiotu (wierzyciela lub dłużnika) na zawarcie transakcji.
Oznacza to, że brak zgody osoby trzeciej powoduje, iż przejęcie nie dochodzi do skutku. Zgoda na przejęcie długu może być wyrażona przed zawarciem umowy o przejęcie długu, równocześnie z zawarciem umowy, a także później.
UWAGA!
Zgoda wierzyciela na przejęcie długu powinna mieć formę pisemną pod rygorem nieważności.
Zgoda wierzyciela staje się bezskuteczna, gdy wierzyciel, składając oświadczenie, nie wiedział, że przejemca jest niewypłacalny. Jeżeli jednak wierzyciel sam zawiera umowę o przejęcie długu z przejemcą, wówczas brak wiedzy o jego niewypłacalności nie ma wpływu na ważność przejęcia, chyba że niewypłacalność przejemcy została przed wierzycielem zatajona. Niewypłacalność musi istnieć w chwili wyrażenia zgody. Jeśli pojawi się później, nie ma wpływu na skuteczność zgody wierzyciela.
Z kolei zgoda dłużnika na przejęcie długu nie jest obciążona takimi wymaganiami. Może być wyrażona w dowolnej formie, pod warunkiem jej zakomunikowania stronom umowy o przejęcie długu.
Autorzy: Michał Gruszczyński, Maciej Jurczyga
Cały artykuł na INFORFK: Przejęcie długu – skutki prawne zmiany dłużnika >>
Artykuł szczegółowo omawia kwestię przejęcia długu. Podpowiada, jak zawrzeć umowę przejęcia długu oraz jakie są skutki i ograniczenia przejęcia długu. Ponadto materiał wskazuje skutki, jakie powoduje przejęcie długu w podatku dochodowym u dłużnika i przejemcy długu. Na zakończenie tekst podpowiada, jak powinna wyglądać ewidencja księgowa umowy przejęcia długu.
Zobacz także na INFORFK: