Będą to głównie obowiązki związane z rozliczeniem podatkowym udzielonych stypendiów. Rodzaj informacji i dokumentów podatkowych będzie zależał przede wszystkim od osoby stypendysty oraz od tego, czy kwota miesięcznego stypendium mieści się w ustawowym limicie zwolnienia podatkowego (380 zł).
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40b updof wolne od podatku dochodowego są stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł.
Aby możliwe było skorzystanie ze zwolnienia, muszą być spełnione następujące warunki:
• stypendium musi być wypłacone uczniowi lub studentowi,
• wysokość oraz zasady udzielania stypendium muszą być określone w regulaminie zatwierdzonym przez organy statutowe organizacji,
• regulaminy przyznawania stypendiów powinny być udostępniane do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładane (wywieszane) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych,
• kwota stypendium nie może przekraczać miesięcznie kwoty 380 zł.
Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 10 updof, zwolnienie to stosuje się, jeżeli podatnik (stypendysta) przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie PIT-2C, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu - z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 29-30b i art. 30e.
UWAGA!
Jeżeli podatnik (uczeń bądź student) nie złoży oświadczenia PIT-2C, to mimo spełnienia pozostałych warunków, nie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Podatnik (stypendysta) obowiązany jest również zawiadomić płatnika o zmianie stanu faktycznego, wynikającego z oświadczenia, przed wypłatą stypendium za miesiąc, w którym zaszła zmiana.
Po stronie fundacji również wystąpią pewne obowiązki ewidencyjne:
Przykład
Fundacja będzie wypłacać w 2008 r. stypendium uczniowi w wysokości 300 zł. Stypendium to spełnia wszystkie warunki uprawniające do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b updof.
Ponieważ fundacja będzie wypłacać podatnikowi (uczniowi) wyłącznie stypendia zwolnione od podatku, to zgodnie z art. 35 ust. 10, w związku z art. 39 ust. 5 updof, będzie ona obowiązana do sporządzenia - w terminie do końca lutego następującego po roku podatkowym - informacji PIT-8S o wysokości wypłaconego stypendium i przekazania jej podatnikowi (uczniowi) oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (ucznia). Fundacja może również sporządzić roczne obliczenie podatku dla stypendysty na podstawie art. 37 updof.
Może również mieć miejsce sytuacja, że stypendyście zostanie wypłacone stypendium jednorazowo za kilka miesięcy.
Przykład
Fundacja przyznała studentowi stypendium we wrześniu 2008 r. Stypendium wynosiło 300 zł i miało być wypłacane za okres październik-grudzień. Na skutek braku środków fundacja nie mogła co miesiąc wypłacać stypendium. Dopiero w grudniu 2008 r. posiadała środki, aby wypłacić stypendium. W miesiącu tym wypłaciła kwotę 900 zł. Powstaje pytanie, czy kwota ta będzie wolna od podatku. Należy jednak zauważyć, że powyższe zwolnienie uzależnione jest od wysokości miesięcznego stypendium. Stąd, gdy w jednym miesiącu przekazywane są stypendyście należności za kilka miesięcy (np. w grudniu za październik, listopad i grudzień) i łączna kwota wypłaty jest większa od 380 zł, natomiast przyznane miesięczne stypendium nie przekracza tej kwoty, to zwolnienie od podatku ma nadal zastosowanie. W takim przypadku fundacja nie jest obowiązana do poboru zaliczki na podatek.
W przypadku wypłaty stypendiów w kwocie miesięcznej przekraczającej kwotę zwolnioną (380 zł) fundacja będzie obowiązana do poboru zaliczki od nadwyżki podlegającej zwolnieniu. Na podstawie bowiem art. 35 ust. 1 pkt 2 updof jednostki organizacyjne uczelni, placówki naukowe, zakłady pracy oraz inne jednostki organizacyjne, jako płatnicy, obowiązane są do poboru zaliczek miesięcznych od wypłacanych przez nie stypendiów.
Za stypendia, od których pobiera się zaliczki uważa się w szczególności stypendia przyznawane uczestnikom studiów doktoranckich, stypendia naukowe, stypendia i inne należności otrzymywane przez osoby kierowane za granicę w celach naukowych, dydaktycznych lub szkoleniowych, stypendia za rozwiązywanie zadań badawczych i wdrożeniowych oraz przyznawane studentom studiów dziennych stypendia za wyniki w nauce i stypendia ministra za osiągnięcia w nauce (art. 35 ust. 2 updof). Należy zwrócić uwagę, że nie jest to katalog zamknięty. W związku z tym inne stypendia - w przypadku gdy nie korzystają ze zwolnienia - podlegają obowiązkowi poboru zaliczki na podatek. I tak, obowiązek poboru zaliczki występuje również w przypadku wypłaty stypendiów niekorzystających w całości ze zwolnienia - a więc tych wypłacanych uczniom niespełniającym warunków do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b updof, jak również wszystkim innym osobom niewymienionym w tym przepisie.
Zaliczki te, zgodnie z art. 35 ust. 3 updof, za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1-1c updof. Zaliczkę zmniejsza się o kwotę wolną od podatku, jeżeli podatnik (stypendysta) przed pierwszą wypłatą należności w roku podatkowym lub przed upływem miesiąca, w którym zaczął osiągać takie dochody, złoży płatnikowi oświadczenie PIT- 2A, że nie osiąga równocześnie innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 30-30c oraz 30e.
Zaliczki te fundacja będzie obowiązana przekazać w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca jej siedziby. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym fundacja powinna przesłać do urzędu skarbowego, właściwego według jej siedziby, roczną deklarację PIT-4R (art. 38 ust. 1a updof).
Zgodnie z art. 39 ust. 1 updof w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym fundacja jako płatnik, w przypadku gdy nie dokonuje rocznego obliczenia podatku, jest obowiązana przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, imienną informację PIT-11 (stypendia wykazywane są jako przychody z innych źródeł - art. 20 ust. 1 updof).
Podstawa prawna:
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 894