Sposoby likwidacji spółki z o.o.

Rodzaje i zachowania umożliwiające zakończenia działalności spółki z o.o.:

1. Sprzedaż spółki poprzez sprzedaż jej udziałów.

2. Likwidacja spółki na podstawie uchwały wspólników lub rozporządzenia samej umowy spółki.

3. Upadłość spółki i jej likwidacja.

4. Upadłość spółki i jej sprzedaż.

5. Porzucenie spółki.

I. Sprzedaż spółki poprzez zbycie jej udziałów

Chcąc przestać być udziałowcem spółki z o.o. wystarczy sprzedać jej udziały za cenę jaką uda się osiągnąć. Pamiętać przy tym należy o ewentualnym podatku dochodowym, szczególnie jeżeli majątek spółki stanowią nieruchomości. Sprzedaż udziałów dokumentujemy sporządzając umowę kupna-sprzedaży udziałów, podobnie jak w przypadku samochodu. Jeżeli spółka posiada majątek nieruchomy umowę sprzedaży udziałów musi sporządzić notariusz. Warto przed sprzedażą dokonać audytu podatkowego wartości majątku spółki w celu wyeliminowania niejasności i wątpliwości przy naliczeniu ewentualnego podatku.

Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości

II. Likwidacja spółki na podstawie uchwały wspólników lub rozporządzenia samej umowy

Spółka z o.o., jak każda forma prawna prowadzonej działalności gospodarczej, może zostać zlikwidowana w każdym momencie na podstawie oświadczenia woli wspólników, którzy nie chcą dalej prowadzić działalności gospodarczej lub jeżeli spełniły się warunki określone w umowie spółki, że jeżeli ……., to działalności spółki zostanie zakończona. Po podjęciu takiej decyzji w formie uchwały, zawiadamia się właściwy sąd, składając określone dokumenty. Członkowie zarządu, jeżeli nie zostanie postanowione inaczej, stają się likwidatorami spółki i procedują wszelkie ustawowe działania prowadzące do likwidacji spółki z o.o.

III. Upadłość spółki i jej likwidacja

Dwa poprzednie rodzaje zakończenia działalności sp. z o.o. są dobrowolne i są wyłącznie konsekwencją decyzji jej udziałowców. Upadłość spółki jest działaniem wymuszonym i obligatoryjnym, wynikającym z Kodeksu Spółek Handlowych. Jeżeli spółka utraci płynność finansową lub jej majątek jest mniejszy od długów, zarząd musi podjąć decyzję o jej restrukturyzacji lub upadłości. Restrukturyzacja ma doprowadzić do uzdrowienia spółki, a upadłość do jej likwidacji. Oznaczenie właściwego momentu złożenia wniosku o upadłości przez zarząd jest decyzją trudną co do znaczenia i trudną do określenia w czasie. Obecne regulacje prawne mówią o 30 dniach od utraty płynności finansowej, a nawet dopuszczają dłuższy okres na podjęcie tej trudnej decyzji. Likwidacja spółki z o.o. poprzez jej upadłość jest procesem drogim. Spółkę musi być stać na jej upadłość. Pamiętać należy, że praca syndyka i ponoszone przez niego koszty są nierzadko bardzo duże. Jeżeli majątek spółki nie wystarcza do prowadzenia procesu upadłości, wniosek o jej upadłość zostaje przez sąd odrzucony, a wierzyciele zaczynają dochodzić swoich praw - wierzytelności u poszczególnych członków zarządu spółki.

Dłużnik w procesie upadłości (restrukturyzacji) firmy. Jak się bronić przed ostatecznym bankructwem?

IV. Upadłość spółki i jej sprzedaż

Wraz z wejściem w życie nowego prawa restrukturyzacyjnego powstała możliwość tzw. przygotowanej likwidacji, czyli po prostu znalezienia kupca na firmę lub jej zorganizowaną część. Do wniosku o ogłoszenie upadłości dołącza się wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika. Do wniosku dołączyć należy opis i oszacowanie składników przedsiębiorstwa, sporządzonych przez biegłego sądowego. Minimalnym wymaganiem jest podanie we wniosku ceny i kupca. Warunki sprzedaży są określone w umowie sprzedaży, którą podpisuje syndyk. Sąd obowiązany jest przyjąć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena uzyskana za sprzedaż firmy upadłej jest większa od kwoty uzyskanej z postępowania upadłościowego. Kupiec może złożyć kwotę na rachunek depozytu sądowego i wnioskować o przejęcie przedsiębiorstwa z dniem ogłoszenia jego upadłości. Jeżeli wielkość złożonej oferty na upadłe przedsiębiorstwo jest mniejsza od tego, co można uzyskać w postępowaniu upadłościowym, sąd zdecyduje czy przyjąć ofertę kupna. W przypadku zgody sądu na kupno przedsiębiorstwa, w terminie trzydziestu dni od uprawomocnienia się postanowienia o sprzedaży przedsiębiorstwa, syndyk zawrze umowę z nabywcą. Co ważne, zwarcie umowy kupna firmy będzie mogło nastąpić wyłącznie po wpłaceniu całej ceny do masy upadłości. Jeżeli warunki zewnętrzne i okoliczności co do kształtowania się ceny za przedsiębiorstwo dłużnika ulegną zmianie w czasie przed zawarciem umowy kupna a postanowieniem sądu o sprzedaży, syndyk może wnioskować o zmianę ceny kupna.

Upadłość przedsiębiorcy po 1 stycznia 2016 r.

Sąd może wziąć pod uwagę i wyrazić zgodę na kupno, jeżeli wymagać tego będzie ważny interes publiczny lub przedsiębiorstwo dłużnika zostanie zachowane. Generalną zasadą jest optymalne zmniejszenie kosztów postępowania, a co za tym idzie, najwyższe zaspokojenie wierzycieli. Trudno w tej chwili przewidzieć jak będzie wyglądało orzecznictwo, bowiem wydaje się, że ta forma sprzedaży spółek z o.o., szczególnie w sytuacji braku dostatecznych środków na prowadzenie postępowania upadłościowego, może stać się bardzo popularna na rynku gospodarczym.

V. Porzucenie spółki z o.o.

Termin „porzucenie spółki” jest terminem umownym, równie dobrze można by go zastąpić „zostawieniem spółki w zawieszeniu” lub „stanem hibernacji”. Często zdarza się tak, że na skutek nieprzewidzianych zdarzeń, spółka popada w niezwykle trudną sytuację finansową i z braku dostatecznych środków nie można prowadzić postępowania upadłościowego. Doskonałym przykładem jest wstrzymanie się Urzędu Skarbowego ze zwrotem VAT, kwestionowaniem zasadności jego zwrotu, co zwykle może trwać długie miesiące, a często lata. Firma uwzględniając w swoich finansach 23% zwrotu od transakcji, co zwykle jest sumą znaczącą w całym obrocie, staje nagle przed dramatycznym brakiem pieniędzy, co w konsekwencji powoduje efekt domina i upadłość.

Czy dłużnik w stanie upadłości musi korygować odliczony VAT

Jednak nie oznacza to postępowania upadłościowego, to jest bowiem za drogie. Nie mając odpowiednich środków spółka nie może płacić za usługi, m.in. za prowadzenie księgowości, co w konsekwencji prowadzi do braku sprawozdawczości i naliczania kar, również kar finansowych dla zarządu. Co w tej sytuacji można zrobić? Niestety niewiele. Pełno jest w rejestrach sądów spółek „zapominanych”, kary dla zarządów niewiele pomagają. Wydaje się, że ta sytuacja umknęła projektodawcom nowego prawa restrukturyzacyjnego, zostawiając, znajdujących się w takiej sytuacji udziałowców, w sytuacji bez wyjścia.

Autor: dr nauk prawnych Roman Ziembiński