RADA
Z przedstawionego zapytania można wywnioskować, że umowa ubezpieczenia leasingowanego samochodu została zawarta na okres dwóch lat. W takiej sytuacji zgodnie z nowymi przepisami wydatki na ubezpieczenie (w kwocie netto) stanowić będą koszty uzyskania przychodów nie jednorazowo, w momencie ich poniesienia, lecz proporcjonalnie w latach 2007 i 2008. VAT wykazany w „refakturze” spółka może odliczyć w całości w deklaracji składanej za miesiąc, w którym ją otrzymała, lub w deklaracji za miesiąc następny.
UZASADNIENIE
Obowiązująca od 1 stycznia 2007 r. nowelizacja updop dokonała wyraźnego rozróżnienia kosztów podatkowych na koszty bezpośrednio i pośrednio związane z przychodami. Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. W sytuacji jednak, gdy koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, stanowią one koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Kosztów ubezpieczania przedmiotu leasingu nie można bezpośrednio dopasować do konkretnych przychodów. Raty ubezpieczeniowe przy ubezpieczeniu mienia płacone są w okresach rocznych, niekiedy, choć rzadziej, także kwartalnie. Z przedstawionego opisu wynika jednak, że spółka poniosła jednorazowo koszt dwuletniego ubezpieczenia przedmiotu leasingu. W takiej sytuacji mamy do czynienia z kosztem dotyczącym okresu przekraczającego rok kalendarzowy - koszt należy więc przypisać do danego roku w takiej części, w jakiej go dotyczy (np. jeżeli z polisy ubezpieczeniowej wynika wprost, jaka kwota obejmuje rok 2007, a jaka 2008). Jeśli nie jest to możliwe, należy dokonać proporcjonalnego podziału.
Stanowisko to potwierdził Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z 27 lutego 2007 r., nr 1472/ROP1/423-398/06/RM:
Co prawda zachowana jest zasada obowiązująca przed dniem 1 stycznia 2007 r., zgodnie z którą koszty pośrednie są potrącalne w dacie ich poniesienia, jednakże pojawiło się zastrzeżenie, że jeżeli koszty dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą. W stanie prawnym obecnie obowiązującym, w przeciwieństwie do stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2006 r., nie ma już możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia kosztów pośrednich, które dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy. Konieczne jest bowiem określenie, w jakim zakresie wydatki te dotyczą danego roku podatkowego, a jeżeli nie jest to możliwe, zalicza się je do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Zatem w sytuacji gdy Podatnik przykładowo nabywa polisę ubezpieczeniową po dniu 31 grudnia 2006 r. na okres ubezpieczeniowy dotyczący dwóch lat podatkowych, np. od października 2007 r. do września 2008 r., nie może w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. zaliczyć takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodów w całości w dacie poniesienia, ale musi ustalić, jaka jego część odnosi się do 2007 r., a jaka do 2008 r. - a więc w praktyce do rozliczenia kosztów według wskazanych proporcji.
PRZYKŁAD
Spółka ALFALEAS podpisała umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego na okres od marca 2007 r. do listopada 2008 r. (włącznie). Zgodnie z umową obowiązana była także ponieść koszt ubezpieczenia pojazdu, faktycznie dokonanego przez leasingodawcę, w związku z czym otrzymała refakturę na kwotę 4200 zł (całkowity koszt ubezpieczenia, bez podziału na okresy czasowe). ALFALEAS rozliczy swoje koszty podatkowe z tytułu ubezpieczenia w następujący sposób:
rok 2007 - 2000 zł - według wyliczenia 10/21 × 4200 zł (10 miesięcy z 21 trwania umowy)
rok 2008 - 2200 zł - według wyliczenia 11/21 × 4200 zł
Przy czym koszt podatkowy przypadający na każdy miesiąc wynosi 200 zł.
Skutki w VAT
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje generalnie w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (lub jak w tym przypadku tzw. refakturę). Jeżeli natomiast podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w tym terminie, to może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.
WAŻNE!
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje generalnie w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.
Należy wskazać, że dokonywanie tzw. refakturowania nie zostało uregulowane przepisami ustawy, a jedynie praktyką, a następnie usankcjonowane stanowiskiem organów podatkowych. Co istotne, refakturowanie jest czynnością, która nie pociąga za sobą zmiany charakteru samej czynności. Nie ulega więc zmianie właściwa stawka. Skutkiem dokonania refaktury jest w opisanym wypadku faktyczne przekazanie usługi, które nie powinno być wiązane z dodatkowym wynagrodzeniem. Wystawca refaktury nie świadczy osobiście danej usługi, dokonuje jednak „pierwotnego pokrycia jej kosztu”. Z tego względu refakturowanie oznacza faktyczny zwrot poniesionych kosztów.
• art. 15 ust. 4d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
• art. 86 ust. 10 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1187
Marcin Gawlik
konsultant podatkowy