Powyższe wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 lutego 2011 r. (I FSK 1727/09)
Spółka zawarła z podmiotem duńskim umowy licencyjne na wykorzystanie znaku towarowego. W każdej z takich umów oznaczony był czas jej obowiązywania. Na skutek nabycia licencji spółka nabywała prawo do dalszego przekazania jej osobom trzecim oraz do pobierania z tego tytułu pożytków w postaci opłat licencyjnych.
U podstaw sporu spółki z organami podatkowymi leżała kwestia kwalifikacji nabywanych na podstawie umowy licencyjnej praw. Zdaniem spółki licencje powinny być traktowane jako towar i amortyzowane w kosztach zakupu. Zdaniem organu podatkowego, spółka nabywała wartości niematerialne i prawne, podlegające amortyzacji w myśl art. 16 b ustawy o CIT.
WSA, do którego sprawa trafiła po wyczerpaniu toku instancyjnego, przychylił się do argumentacji organów podatkowych. Wyjaśnił, że nie ulega wątpliwości, ze spółka, na skutek nabycia licencji nabywa prawo do dalszego przekazania tej licencji osobom trzecim i do pobierania z tego tytułu pożytków w postaci opłat licencyjnych. Używa więc znaku towarowego, który tym samym musi być uznany za "zdatny do gospodarczego wykorzystania".
Używanie to wyraża się w udzieleniu dalszych licencji (sublicencji) Jeżeli znak ten spełnia pozostałe warunki określone w art. 16b ustawy o CIT podlegać będzie amortyzacji na zasadach określonych w tym przepisie.
Sprawa trafiła do NSA, który oddalił skargę spółki. Stwierdził prawidłowość ustaleń poczynionych przez sąd I instancji. Zdaniem NSA prawidłowa jest konkluzja, że nabyte przez spółkę prawa, są prawami z licencji, a nie z umowy powierniczej.
Sąd dodał, że użyte w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT określenie „przyjęcie do używania” znaku towarowego " nie oznacza tylko posługiwania się znakiem towarowym w procesie własnej produkcji lub dystrybucji własnych towarów, ale także trwałe wykorzystanie tego znaku do osiągania przychodów z innych tytułów, m.in. z udzielania dalszych licencji (sublicencji).
Raczej ugruntowana linia orzecznicza
Zgodnie z art. 16b ust. 1 in fine ustawy o CIT, podatnik jest obowiązany dokonywać amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych (praw na dobrach niematerialnych) w przypadku zaistnienia określonych warunków ustawowych.
Wśród wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, ustawodawca wymienia licencje, których istotą jest umożliwienie innemu podmiotowi korzystania z określonego dobra. Przy tym, w umowach licencyjnych często licencjobiorcy przysługuje prawo do udzielania dalszych licencji (tj. sublicencji).
W myśl w/w ustawy, obowiązek amortyzacji tego rodzaju składników majątku istnieje w przypadku, gdy
- zostały nabyte przez podatnika,
- nadają się do gospodarczego wykorzystania,
- są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą albo zostały oddane do używania innemu podmiotowi na podstawie umowy licencji (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub leasingu,
- a przewidywany czas ich używania to okres dłuższy niż rok.
Z brzmienia tego przepisu wynika więc, że ustawodawca nakłada obowiązek amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych także wtedy, gdy zostały oddane do używania innym podmiotom np. na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji).
Podwyższanie stawek amortyzacyjnych
Takie rozumienie art. 16b ust. 1 in fine ustawy o CIT. potwierdza prezentowany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wskazano w nim, że licencje – w tym przypadku obejmujące prawo do korzystania ze znaku towarowego – podlegają amortyzacji również wówczas, gdy jedyną formą korzystania z licencji jest udzielanie sublicencji innym podmiotom.
W opinii sądu nie jest więc konieczne faktyczne używanie znaku towarowego w działalności gospodarczej (np. w produkcji bądź dystrybucji) – wystarczające jest pobieranie pożytków z nabytej licencji poprzez udostępnianie jej innym podmiotom.
W tym kontekście warto dodać, że zgodnie z innymi wyrokami sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Gdańsku z 8 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Gd 1001/07), nabycie sublicencji wywołuje takie same skutki prawne jak nabycie licencji i podlega amortyzacji na analogicznych zasadach.