Sprawa dotyczyła spółki, która zawarła z bankiem umowę, której przedmiotem jest spłata przez bank wierzytelności handlowych, których dłużnikiem jest spółka. Te wierzytelności to udokumentowane fakturami należności z tytułu nabycia przez spółkę towarów lub usług. W skrócie schemat wykonanej usługi na rzecz spółki można przedstawić następująco - spółka zleca bankowi dokonanie zapłaty należności na rzecz dostawcy, w powiązaniu z konkretną fakturą. Spółka zlecając bankowi dokonanie spłaty wierzytelności określa datę, kiedy ta spłata ma być zrealizowana, w taki sposób, aby dostawca towarów lub usług otrzymał należności pieniężne przed upływem terminów płatności (uregulowania) określonych w art. 15b ust. 1 i 2 ustawy o CIT. Natomiast rozliczenia z bankiem, który wszedł w prawa zaspokojonego wierzyciela (dostawcy), dokonywane są w terminach dłuższych. Umowa należy do kategorii umów nazywanych faktoringiem odwrotnym.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Na tym tle spółka zapytała organ podatkowy, czy zapłata należności na rzecz dostawcy towarów i usług, z wykorzystaniem usługi bankowej tzw. faktoringu odwrotnego, przed upływem terminów płatności przewidzianych w art. 15b ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT, powoduje wygaśnięcie po stronie spółki obowiązku dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu.
Prezentując własne stanowisko spółka wskazała, że po stronie spółki nie powstanie obowiązek dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu, gdyż dostawca towaru lub usługi otrzyma wynagrodzenie przed upływem terminów obligujących nabywcę do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu. Spółka, w związku z dokonaną przez bank zapłatą, przestaje być dłużnikiem dostawcy, co daje podstawę do stwierdzenia, że uregulowała należności wobec dostawcy towarów lub usług.
Organ uznał to stanowisko za nieprawidłowe. W ocenie organu fakt, że płatności na rzecz wierzyciela (kontrahentów) będą dokonywane wstępnie przez bank, nie powoduje, że spółka jako nabywca towarów i usług poniesie ciężar płatności. Aby można było mówić o poniesieniu wydatku, w majątku ponoszącego wydatek powinno nastąpić uszczuplenie. Zdaniem organu podatkowego, za moment zapłaty przez spółkę należy zatem uznać moment, kiedy faktycznie zapłaci ona kwotę zobowiązania na rzecz banku, a nie kiedy bank dokona płatności na rzecz kontrahenta.
WSA w Gdańsku przyznał jednak rację spółce. Sąd wskazał, że każdy sposób uregulowania kwoty wynikającej z faktury, zarówno przez podatnika, jak i inny podmiot, w warunkach dozwolonych prawem, przed upływem 90 dni od daty zaliczenia kwoty wynikającej z faktury do kosztów uzyskania przychodów, powoduje, że nie powstaje obowiązek korekty kosztów.
NSA podzielił stanowisko sądu I instancji. W ocenie NSA uregulowanie spornych należności przez faktora (bank) nie powoduje obowiązku korekty kosztów podatkowych, jeżeli to uregulowanie następuje w terminie określonym w art. 15b ust. 1 i 2 ustawy o CIT. Takie stanowisko wpisuje się w ugruntowaną już linię orzeczniczą. NSA zajmował podobne stanowisko np. w wyroku z 20 września 2016 r., II FSK 2339/14, a także w wyroku z 25 listopada 2016 r., II FSK 2883/14.
Patrycja Łukasiewicz
Źródło: taxonline.pl