Limit kosztów usług niematerialnych - zmiany w CIT od 2018 r.

Kiedy wydatek na usługi niematerialne nie będzie kosztem podatkowym

Wprowadzenie limitu kosztów podatkowych w zakresie wydatków na usługi niematerialne zmierzać ma do ograniczenia praktyk zmierzających do unikania opodatkowania. Cel leżący u podstaw proponowanej zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wpisuje się zatem w szerszą, ogólnoświatową tendencję.

Na wstępie należy podkreślić, że wprowadzone ograniczenie odnosi się wyłącznie do usług nabywanych od: i) podmiotów powiązanych - są to te same podmioty, dla których przygotowuje się dokumentacje cen transferowych; ii) oraz spółki z tzw. rajów podatkowych.

Zgodnie z treścią nowego art. 15e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów wydatki na:

- usługi doradcze, badania rynku, usługi reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,

- wszelkiego rodzaju opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw autorskich lub pokrewnych praw majątkowych, licencji, praw własności przemysłowej,

- przeniesienie ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze (np. ryzyko pozostające po faktoringu niepełnym).

Ograniczenie w odliczeniu kosztów dotyczy również sytuacji kiedy wydatki co prawda nie zostały poniesione na rzecz podmiotów powiązanych, ale na rzecz podmiotu niepowiązanego, jeżeli rzeczywistym właścicielem należności (beneficial owner) jest podmiot powiązany z podatnikiem (lub podmiot z raju podatkowego).

Powyższe przepisy stosuje się również odpowiednio do spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej (w zakresie wydatków poniesionych na usługi wykonane przez podmioty powiązane nie wchodzące w skład podatkowej grupy kapitałowej) oraz znajdujących się na terytorium Polski zagranicznych zakładów.

W tym miejscu warto również dodać, że za koszty poniesione rozumie się również koszty przypisane podatnikowi z tytułu współwłasności czy wspólnego przedsięwzięcia.

Żmudna kalkulacja – EBIDTA ważny wskaźnik

Należy mieć na uwadze, że nielimitowane będą wydatki z powyższej kategorii kosztów nieprzekraczające łącznie w roku podatkowym 3.000.000,00 zł.

Do kwot przewyższających powyższą wartość ustawodawca wprowadził szczegółowy sposób kalkulacji limitu. Jeżeli więc wydatki powyżej 3.000.000,00 złotych w danym roku podatkowym przekraczają 5% EBIDTA podatnika, to w tej części nie mogą być uznane za koszty podatkowe. Należy pamiętać, że przy obliczeniu wysokości EBITDA nie bierze się pod uwagę pomniejszeń wynikających z powyższych przepisów oraz przepisów dotyczących finasowania dłużnego (dawnej cienkiej kapitalizacji). Innymi słowy wyliczając EBIDTA należy przyjąć fikcję, że kosztami podatkowymi będą koszty w pełnej wysokości (zarówno te poniesione w związku z finansowaniem dłużnym jak i nabyciem usług niematerialnych od podmiotów powiązanych).

EBIDTA – w skrócie to zysk operacyjny przedsiębiorstwa przed potrąceniem odsetek od zaciągniętych zobowiązań oprocentowanych (kredytów, obligacji), podatków i amortyzacji. Najprostszym sposobem obliczenia EBITDA jest wykorzystanie dwóch wielkości finansowych: EBIT (zysk netto + koszty podatkowe + koszty finansowe związane z obsługą długu z uwzględnieniem przychodów finansowych) i amortyzacji.

Warto ponadto zaznaczyć, że kwotę kosztów poza limit wyłączonych z kosztów podatkowych uwzględnia się w danym źródle przychodów proporcjonalnie do wysokości kosztów poniesionych w ramach danego źródła przychodów. Ta regulacja jest konsekwencją innej istotnej zmiany – wyodrębnienia źródeł przychodów w CIT.

W sytuacji, gdy w danym roku wystąpi rzeczywiście przypadek przekroczenia limitu, kwota takich nieodliczonych kosztów podlega odliczeniu w kolejnych 5 latach podatkowych z uwzględnieniem powyższych zasad odnośnie limitów.

Przykład I

Polska Spółka Zeta korzysta ze znaków towarowych należących do Spółki Gama na podstawie umowy licencyjnej. Roczna opłata za znaki kalkulowana jest jako określony procent od obrotu uzyskanego w danym roku. W przypadku osiągnięcia określonego pułapu obrotu opłata za korzystanie ze znaków przekroczy 1 700 000 zł. Ostateczna wysokość wydatków jest znana dopiero w następnym roku podatkowym. Ponadto Spółka Zeta poniesie inne wydatki na usługi niematerialne zakupione od innych podmiotów powiązanych w wysokości 1 400 000 zł.

W tej sytuacji Spółka Zeta, aby określić w jakiej wysokości będzie mogła odliczyć wydatki na zakup licencji, musi obliczyć EBIDTA. Ostatecznie Spółka Zeta będzie mogła uznać za koszty podatkowe kwotę 3 000 000 zł + kwotę nie przekraczającą 5 % wyliczonej EBIDTA.

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018